Środowiskiem życia plazińców może być woda, gleba oraz inne żywe organizmy, w których płazińce pasożytują. Zwierzęta nie są jednakowej wielkości: są takie, które nie osiągaja nawet centymetra, a długośc ciała innych może dojść do kilkunastu metrów! Ciało plazinców jest spłaszczone grzbieto - brzusznie, mają one symetrię dwuboczną. Ciało zbudowane jest z mięśni kurczliwych. Skurcze wywołują ruch całego ciała. Wolno żyjące wirki przemieszczają się za pomocą nabłonka rzęskowego. Przywry i tasiemce nie są wyposażone w narządy ruchu. U zwierząt tych wyodrębniona jest przednia i tylnia część ciała oraz część grzbietowa i brzuszna. Na przedniej części umieszczone są narządy zmyslów i skupienia zwojów nerwowych. Strona stanowi ochronę przed wpływem szkodliwych czynników środowiska. Sposród płazińców pasożytniczy tryb życia prowadzą jedynie przywry i tasiemce. Taki tryb życia ma wpływ na budowę morfologiczną i anatomiczną pasożyta. Ich cechy to: nabłonek odporny na działanie enzymów trawiennych żywicieli, wykształcenie narządów czepnych: przyssawek i haczyków, brak układów krwionośnego i oddechowego, brak ubarwienia, taśmowaty, plaski kształt ciała, brak narządów ruchu, wchłanianie pokarmu przez powłokę ciała, oddychanie beztlenowe, silnie rozwinięty układ rozrodczy i olbrzymia jego produktywność, obojnactwo i samozaplemnianie
Tasiemce. Wywołują chorobę, nazywaną tasiemczycą. Mają one kształt tasiemki czy wstążki. Tasiemce składają sie z główki uzbrojonej w haczyki lub ssawki (za pomocą których przyczepiają się do wewnętrznej ściany jelita), krótkiej szyjki stanowiącej strefę wzrostu oraz licznych członów. Dojrzałe czlony, zawierające zapłodnione jaja, odrywają się od końca pasożyta i są wydalane z kałem. Dalszy rozwój jaja do postaci wągra odbywa się w przewodzie pokarmowym żywiciela pośredniego. Uwalniane z jaja zarodki przebijają ścianę jelita i osiedlają się w narządach wewnętrznych.
Tasiemcem zarazić się można przez spożycie surowego lub niedogotowanego zakażonego miesa. Długie gotowanie może wyeliminować tasiemca, ale lepiej nie ryzykować. Człowiek może znależć u siebie takie tasiemce: tasiemiec nieuzbrojony (długość od 4 do 10 m), jego żywicielem pośrednim jest bydło rogate. Zakażenie nastepuję w wyniku spożycia zakażonej wołowiny, tasiemiec uzbrojony - Taenia solium (dlugosc 2-4 m), świnia żywicielem pośrednim. Człowiek zaraża sie przez spożycie zarażonej wieprzowiny. Jaja moga równiez się przenosic między ludźmi poprzez zakażone nimi ręce, żywność, wodę, bruzdogłowiec szeroki (długość do 10 m), żywicielem pośrednim jest raczek (oczlik) bytujący w wodzie oraz ryby. Zakażenie następuje przez spożycie zakażonego kawioru lub rybiego miesa, tasiemiec karłowaty (dlugosc 5-60 mm), żywiciel pośredni - myszy, szczury, ptaki. Zarażenie następuje po spożyciu jajeczek tasiemca obecnych w produktach żywnościowych. Jaja tasiemca wydalane z kałem na zewnątrz skażają środowisko, stwarzając niebezpieczeństwo zakażenia żyjących tam gryzoni oraz powtórnego zakażenia człowieka drogą doustną, tasiemiec eliptyczny (długość do 35 cm), bytuje w jelitach psów i kotów oraz człowieka, żywicielem pośrednim jest pchła ludzka i psia
Tasiemczyca Taeniasis
Opis Tasiemczyca to pasożytnicze zakażenie przewodu pokarmowego wywołane przez tasiemca. Istnieje wiele gatunków tego pasożyta, w Polsce najczęściej spotyka sie tasiemca nieuzbrojonego i uzbrojonego, rzadziej bruzdogłowca. Opis tasiemców wyżej.
Najczęstsze dolegliwości i objawy Często się zdarza, że zarażenie przebiega bezobjawowo. Niekiedy jednak moga występowac bóle brzucha i nudności, bóle głowy, uczucie osłabienia, nadmierna pobudliwość nerwowa, wysypki alergiczne, biegunki, brak apetytu lub ogromny apetyt i chudnięcie. Dolegliwości są najczęściej spotykane u dzieci zarażonych tasiemcem, a nie u dorosłych. Dolegliwości występują też u osób z upośledzonym układem immunologicznym. Objawy zarażenia zależą od ilości pasożytów oraz stanu zdrowia człowieka. Okresowo części tasiemca (cienkie płatki barwy ciała w ksztalcie prostokąta o wymiarach ok. 0,75 cm na 2-3 cm) mogą być zauważalne w kale. Stwierdzenie u siebie tych objawów wymaga skontaktowania się z lekarzem. Niezwłoczna wizyta lekarska jest niezbędna gdy dodatkowo odczuwa się silne bóle brzucha oraz wymiotuje się.
Przyczyny Tasiemczyca jest chorobą odzwierzęca; do zakażenia dochodzi poprzez spozycie mięsa zawierającego wągry (postacie przetrwalnikowe pasożyta). W jelicie człowieka wągry przekształcają się w dojrzałe postacie tasiemca. Wydalane z kałem fragmenty ciała tasiemca (człony) zawierają jaja, którymi mogą zarazić się zwierzęta. Jeśli człowiek połknie jaja tasiemca, np. wraz z zanieczyszczoną kałem ludzkim wodą lub żywnością, stanie się żywicielem pośrednim.
Sposoby zapobiegania Przed zakażeniem chroni spożywanie mięsa tylko ze źródeł pewnych, podlegających kontroli weterynaryjnej. Nie powinno się jeść surowego ani niedogotowanego miesa. Poza należy przestrzegać podstawowych zasad higieny osobistej, nie należy tego bagatelizować! Należy także utrzymywać czystosć w domu.
Przewidywany przebieg choroby Dolegliwości mogą ustąpić w krótkim czasie (w przeciągu paru dni) pod warunkiem, że stosuje się do wskazań lekarza.
Możliwe powikłania Zapalenie wyrostka robaczkowego, niedrożność przewodu pokarmowego, niedokrwistość z niedoboru witaminy B12 (bruzdogłowiec szeroki), wągrzyca - w przypadku polkniecia jaj pasozyta (samozakazenia), wagry moga osiadac w róznych narzadach (skóra, mięśnie, wątroba, a nawet mózg), powodując miejscowy stan zapalny i objawy związane z uciskaniem narządów.
Badania dodatkowe Wykonuje się badanie kału na obecność pasożytów.
Cele leczenia Celem leczenia jest eliminacja pasożytów z organizmu.
Leczenie Zalecenia ogólne Leczenie przebiega w domu. Badaniu kału powinni sie poddać inni domownicy chorego. Dieta nie gra roli, odżywianie dowolne. Nie ma także zaleceń co do uprawiania sportu. Leczenie farmakologiczne Preparaty stosowane w zakażeniu tasiemcem są bardzo skuteczne. W leczeniu stosuje się Albendazole, Mebendazole, Mepacrine, Niclosamide, Paromamycin, Praziquantel. lek przyjmuje się jednorazowo. Po 3-6 tygodniach sprawdza się skuteczność leczenia badając kał. Leki powinny otruć tasiemca, który powinien być widoczny w kale. W razie niepowodzenia kuracje się powtarza do skutku.
Płazińce
Płazińce, robaki plaskie (Plathelminthes, Platyhelminthes), typ bezkręgowców stojący najniżej wsród zwierząt dwubocznie symetrycznych, dzielący się na trzy gromady: wirki, przywry - trematoda (np. Dicrocoelium dendriticum - motyliczka, Fasciola hepatica - motylica wątrobowa) i tasiemce - Cestoda.
Systematyka
Królestwo: Zwierzęta
Podkrólestwo: Tkankowce
Typ: Płazińce (Platyhelminthes)
Gromada (1): Wirki
Przedstawiciele: wypławek biały, wielooczka czarna
Gromada (2): Przywry; przedstawiciele: motylica wątrobowa, przywra krwi, motyliczka
Gromada (3): Tasiemce; przedstawiciele: tasiemiec uzbrojony, tasiemiec nieuzbrojony, bruzdogłowiec szeroki, tasiemiec bąblowcowy, mózgowiec.
Środowiskiem życia plazińców może być woda, gleba oraz inne żywe organizmy, w których płazińce pasożytują. Zwierzęta nie są jednakowej wielkości: są takie, które nie osiągaja nawet centymetra, a długośc ciała innych może dojść do kilkunastu metrów! Ciało plazinców jest spłaszczone grzbieto - brzusznie, mają one symetrię dwuboczną. Ciało zbudowane jest z mięśni kurczliwych. Skurcze wywołują ruch całego ciała. Wolno żyjące wirki przemieszczają się za pomocą nabłonka rzęskowego. Przywry i tasiemce nie są wyposażone w narządy ruchu. U zwierząt tych wyodrębniona jest przednia i tylnia część ciała oraz część grzbietowa i brzuszna. Na przedniej części umieszczone są narządy zmyslów i skupienia zwojów nerwowych. Strona stanowi ochronę przed wpływem szkodliwych czynników środowiska. Sposród płazińców pasożytniczy tryb życia prowadzą jedynie przywry i tasiemce. Taki tryb życia ma wpływ na budowę morfologiczną i anatomiczną pasożyta. Ich cechy to:
nabłonek odporny na działanie enzymów trawiennych żywicieli,
wykształcenie narządów czepnych: przyssawek i haczyków,
brak układów krwionośnego i oddechowego,
brak ubarwienia,
taśmowaty, plaski kształt ciała,
brak narządów ruchu,
wchłanianie pokarmu przez powłokę ciała,
oddychanie beztlenowe,
silnie rozwinięty układ rozrodczy i olbrzymia jego produktywność,
obojnactwo i samozaplemnianie
Tasiemce.
Wywołują chorobę, nazywaną tasiemczycą. Mają one kształt tasiemki czy wstążki. Tasiemce składają sie z główki uzbrojonej w haczyki lub ssawki (za pomocą których przyczepiają się do wewnętrznej ściany jelita), krótkiej szyjki stanowiącej strefę wzrostu oraz licznych członów. Dojrzałe czlony, zawierające zapłodnione jaja, odrywają się od końca pasożyta i są wydalane z kałem. Dalszy rozwój jaja do postaci wągra odbywa się w przewodzie pokarmowym żywiciela pośredniego. Uwalniane z jaja zarodki przebijają ścianę jelita i osiedlają się w narządach wewnętrznych.
Tasiemcem zarazić się można przez spożycie surowego lub niedogotowanego zakażonego miesa. Długie gotowanie może wyeliminować tasiemca, ale lepiej nie ryzykować. Człowiek może znależć u siebie takie tasiemce:
tasiemiec nieuzbrojony (długość od 4 do 10 m), jego żywicielem pośrednim jest bydło rogate. Zakażenie nastepuję w wyniku spożycia zakażonej wołowiny,
tasiemiec uzbrojony - Taenia solium (dlugosc 2-4 m), świnia żywicielem pośrednim. Człowiek zaraża sie przez spożycie zarażonej wieprzowiny. Jaja moga równiez się przenosic między ludźmi poprzez zakażone nimi ręce, żywność, wodę,
bruzdogłowiec szeroki (długość do 10 m), żywicielem pośrednim jest raczek (oczlik) bytujący w wodzie oraz ryby. Zakażenie następuje przez spożycie zakażonego kawioru lub rybiego miesa,
tasiemiec karłowaty (dlugosc 5-60 mm), żywiciel pośredni - myszy, szczury, ptaki. Zarażenie następuje po spożyciu jajeczek tasiemca obecnych w produktach żywnościowych. Jaja tasiemca wydalane z kałem na zewnątrz skażają środowisko, stwarzając niebezpieczeństwo zakażenia żyjących tam gryzoni oraz powtórnego zakażenia człowieka drogą doustną,
tasiemiec eliptyczny (długość do 35 cm), bytuje w jelitach psów i kotów oraz człowieka, żywicielem pośrednim jest pchła ludzka i psia
Tasiemczyca
Taeniasis
Opis
Tasiemczyca to pasożytnicze zakażenie przewodu pokarmowego wywołane przez tasiemca. Istnieje wiele gatunków tego pasożyta, w Polsce najczęściej spotyka sie tasiemca nieuzbrojonego i uzbrojonego, rzadziej bruzdogłowca. Opis tasiemców wyżej.
Najczęstsze dolegliwości i objawy
Często się zdarza, że zarażenie przebiega bezobjawowo. Niekiedy jednak moga występowac bóle brzucha i nudności, bóle głowy, uczucie osłabienia, nadmierna pobudliwość nerwowa, wysypki alergiczne, biegunki, brak apetytu lub ogromny apetyt i chudnięcie. Dolegliwości są najczęściej spotykane u dzieci zarażonych tasiemcem, a nie u dorosłych. Dolegliwości występują też u osób z upośledzonym układem immunologicznym. Objawy zarażenia zależą od ilości pasożytów oraz stanu zdrowia człowieka. Okresowo części tasiemca (cienkie płatki barwy ciała w ksztalcie prostokąta o wymiarach ok. 0,75 cm na 2-3 cm) mogą być zauważalne w kale. Stwierdzenie u siebie tych objawów wymaga skontaktowania się z lekarzem. Niezwłoczna wizyta lekarska jest niezbędna gdy dodatkowo odczuwa się silne bóle brzucha oraz wymiotuje się.
Przyczyny
Tasiemczyca jest chorobą odzwierzęca; do zakażenia dochodzi poprzez spozycie mięsa zawierającego wągry (postacie przetrwalnikowe pasożyta). W jelicie człowieka wągry przekształcają się w dojrzałe postacie tasiemca. Wydalane z kałem fragmenty ciała tasiemca (człony) zawierają jaja, którymi mogą zarazić się zwierzęta. Jeśli człowiek połknie jaja tasiemca, np. wraz z zanieczyszczoną kałem ludzkim wodą lub żywnością, stanie się żywicielem pośrednim.
Sposoby zapobiegania
Przed zakażeniem chroni spożywanie mięsa tylko ze źródeł pewnych, podlegających kontroli weterynaryjnej. Nie powinno się jeść surowego ani niedogotowanego miesa. Poza należy przestrzegać podstawowych zasad higieny osobistej, nie należy tego bagatelizować! Należy także utrzymywać czystosć w domu.
Przewidywany przebieg choroby
Dolegliwości mogą ustąpić w krótkim czasie (w przeciągu paru dni) pod warunkiem, że stosuje się do wskazań lekarza.
Możliwe powikłania
Zapalenie wyrostka robaczkowego, niedrożność przewodu pokarmowego, niedokrwistość z niedoboru witaminy B12 (bruzdogłowiec szeroki), wągrzyca - w przypadku polkniecia jaj pasozyta (samozakazenia), wagry moga osiadac w róznych narzadach (skóra, mięśnie, wątroba, a nawet mózg), powodując miejscowy stan zapalny i objawy związane z uciskaniem narządów.
Badania dodatkowe
Wykonuje się badanie kału na obecność pasożytów.
Cele leczenia
Celem leczenia jest eliminacja pasożytów z organizmu.
Leczenie
Zalecenia ogólne
Leczenie przebiega w domu. Badaniu kału powinni sie poddać inni domownicy chorego. Dieta nie gra roli, odżywianie dowolne. Nie ma także zaleceń co do uprawiania sportu.
Leczenie farmakologiczne
Preparaty stosowane w zakażeniu tasiemcem są bardzo skuteczne. W leczeniu stosuje się Albendazole, Mebendazole, Mepacrine, Niclosamide, Paromamycin, Praziquantel. lek przyjmuje się jednorazowo. Po 3-6 tygodniach sprawdza się skuteczność leczenia badając kał. Leki powinny otruć tasiemca, który powinien być widoczny w kale. W razie niepowodzenia kuracje się powtarza do skutku.