1.Na podstawie podanych współrzędnych geograficznych skrajnych punktów Polski oblicz jej rozciągłość południkową. Podaj konsekwencję takiej rozciągłości.
(0–2 p.)
· Jastrzębia Góra (54°50’N, 18°18’E)
· szczyt Opołonek (49°N, 22°51’E)
· zakole Bugu koło Hrubieszowa (50°52’N, 24°09’E)
· zakole Odry koło Cedyni (52°51’N, 14°07’E)
Obliczenia:
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
Konsekwencja rozciągłości południkowej Polski:
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
2. Wpisz obok zdania prawdziwego literę P, a obok fałszywego – literę F. (0–3 p.)
a) Trylobity to skamieniałości przewodnie paleozoiku. …..
b) Złoża węgla brunatnego powstały w karbonie. …..
c) Glacjał to okres, w którym klimat się ocieplał ,
a zasięg zlodowacenia zmniejszał się. …..
3.
Napisz, jaki proces wywarł największy wpływ na współczesną rzeźbę pasa pojezierzy. (0–1 p.)
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
4.. Do nazw surowców mineralnych dopisz nazwy miast, w których okolicach występują te surowce. (0–2 p.)
a) Siarka – ……………………………………….……….……
……………………………………………………………………
b) Ropa naftowa – ……………………………....………..…
……………………………………………………………………
c) Węgiel kamienny – ………………………….…………..
……………………………………………………………………
Miasta :
Wieliczka, Katowice, Bełchatów,
Gorzów Wielkopolski, Tarnobrzeg, Suwałki
5
. Podaj nazwy dorzeczy, które łączy Kanał Bydgoski.
(0–2p.)
…………………………………….…………………………………
……………………………………………….………………….......
6.
Podkreśl nazwy rzek Przymorza. (0–2p.)
Soła, Nysa Kłodzka, Łeba, Strwiąż, Słupia
7.podkreśl poprawną odpowiedz
a) Bałtyk to morze wewnątrzkontynentalne / otwarte.
b) Obecny przebieg linii brzegowej Bałtyku ukształtował się 2 tys. / 2 mln lat temu.
c) Średnie zasolenie Morza Bałtyckiego jest niewielkie i wynosi 17‰ / 7‰.
8.
Na podstawie poniższych opisów rozpoznaj rodzaje gleb. Podaj ich nazwy. (0–2 p.)
a) Powstała na piaszczysto-żwirowym podłożu. Odznacza się małą zawartością próchnicy, dlatego należy do gleb mało żyznych.
……………………………………….………………………
b) Wykształciła się bezpośrednio na skałach wapiennych i gipsowych. Odznacza się bogatym poziomem próchnicznym i dużą żyznością.
………………………………………….…………………..
9.
Wyjaśnij znaczenie terminu „grąd”. (0–1 p.)
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
1. 54°50’-49° = 5°50'
konsekwencje:
różna długośc trwania dnia i nocy
zmiany klimatyczne
2. a) F
b) F
c) P
3. Było to zlodowacenie bałtyckie,
4. siarka - Tarnobrzeg
Ropa naftowa - Gorzów Wielkopolski
Węgiel kamienny - Katowice
5. dorzecze Wisły i Odry
6. Słupia, Łeba,
7. a) wewnątrzkontynentalne
b) 2 tyś lat temu
c) 7‰
8. a) gleby bielicowe
b) rędziny
9. Grąd - wilogatunkowy las liściasty lub mieszany z przewagą grabu i dębu