Question

7 zdań z wieloma trudnościami ortograficznymi wraz w wyjaśnieniem pisowni. Poziom gimnazjum.

Answer 1

LITERA Ó - piszemy:
1) Jeśli wymienia się w formach odmiany lub wyrazach pokrewnych z samogłoską o, e oraz a np. wróg - wrogi, siódmy - siedem, wmówić - wmawiać. 2) W cząstce -ów na końcu wyrazów, np. stołów, zeszytów, panów; Kraków, Kucówna aktówka. 3) Na początku następujących wyrazów: ósemka ósmak, ósmoklasista ósmoklasistka ósmy, ów, ówczesny, ówcześnie, ówdzie. 4) W pewnej liczbie wyrazów, w których nie dochodzi do wymiany głoski ó na o, e lub a (tzw. wyrazy z ó niewymiennym), np. mózg, ogólny, równanie, stróż, źródło. 5) Litera ó nie występuje nigdy na końcu wyrazu.

RZ

W wyrazach, w których następuje wymiana głoskowa rz - r, np. marzec - marca dobrze - dobry, morzyć - mór. UWAGI: Połączenie liter rz występuje w wielu wyrazach, w których dziś już wymiana na r nie zachodzi. Często pomocne może być zestawienie z innymi językami słowiańskimi, np. rzepa - riepa...

Ż "ż" piszemy, gdy wymienia się na spółgłoski: s, z, ź, dz, g, h
w innych formach tego samego wyrazu lub wyrazach pokrewnych
np. pieniążek - pieniądz
"ż" piszemy, po spółgłoskach: l, r, ł np. skarżypyta, odwilż, małżeństwo

ch" piszemy, gdy w wyrazach pokrewnych lub w różnych formach tego samego wyrazu
wymienia się na "sz", np. duch - duszek;

"ch" piszemy na końcu wyrazu, np. ruch, duch, niech; z wyjątkiem: druh

"ch" piszemy po spółgłosce "s", np. wschodzić, schudnąć, schnąć

PISOWNIA PARTYKUŁ -że, -ż, -li, -ć
[154] Pisownia partykuł -że, -ż, -ć jest łączna: chodźże, wracajże, chodźmyż, wracajmyż, gdzież, pókiż, jakaż, któż, kiedyż, czemuż, tenże, tamże, boć, toć, ponoć