płytki krwi - trombocyty - 150-450 tysięcy - tworzenie skrzepów krwi
zad. 2
Problem badawczy: Czy aktywność fizyczna ma wpływ na tętno?
Potrzebne materiały: Brak.
Wykonanie: 1. Palcami znierzyć tętno podczas odpoczynku. 2. Zmęczyć się (tzn. np. pobiegać chwilę. 3. Zmierzyć tętno po wysiłku palcami.
Hipoteza: Tętno po wysiłku wzrośnie.
zad. 3
wykres C
zad. 4
1. dodawać niewielką ilość tłuszczów zwierzęcych do posiłków; ograniczać spożywanie alkoholu i palenie tytoniu; spożywać dużą ilość olejów roślinnych oraz tłuszcze zawarte w rybach i orzechach
2. uprawiać sport; chodzić np. do szkoły pieszo; regularnie wykonywać ćwiczenia przez około 20 min.
zad. 5
a)
3 - krwiobieg duży
A - prawy przedsionek
2 - aorta
1 - krwiobieg mały (płucny)
C - lewy przedsionek
B - prawa komora
D - lewa komora
c)
Krwiobieg duży rozpoczyna się w lewej komorze serca, skąd krew wypływa aortą. Rozgałęzia się ona stopniowo na mniejsze tętnice przechodzące w naczynia włosowate, które znajdują się w każdej części ciała. Natleniona krew płynąca tymi naczyniami oddaje do komórek tlen i substancje odżywcze, a pobiera z nich zbędne produkty przemiany materii. Następnie wraca do serca żyłami łączącymi się w coraz większe naczynia. Na końcu żyłami głównymi - górną i dolną - dociera ona do prawego przedsionka serca.
d)
Krwiobieg mały rozpoczyna się w prawej komorze serca, z której krew wypływa poprzez pień płucny. Ujście to dzieli się na dwie tętnice płucne, rozgałęziające się w płucach na wiele drobnych naczyń włosowatych. Oplatają one pęcherzyki płucne i umożliwiają wymianę tlenu oraz dwutlenku węgla między płynącą w nich krwią a powietrzem w pęcherzykach. Naczynia włosowate łączą się w coraz większe żyły, zwane żyłami płucnymi, które niosą krew zaopatrzoną w tlen do lewego przedsionka serca.
zad. 6
1)
Krwawienie to powolny wypływ krwi z naczyń włosowatych.
Krwotok to szybki wypływ krwi z przerwanej tętnicy lub żyły.
2)
Krwotok żylny:
- tempo krwawienia - wolne
- barwa krwi - ciemnoczerwona
- ciśnienie wypływającej krwi - małe
Krwotok tętniczy:
- tempo krwawienia - szybkie
- barwa krwi - jasnoczerwona
- ciśnienie wypływającej krwi - duże
zad. 7
Elementy budowy układu limfatycznego:
- leukocyty
- węzły chłonne
- naczynia limfatyczne
- śledziona
- grasica
- migdałki
Elementy budowy układu krwionośnego:
- żyły
- osocze
- erytrocyty
- aorta
- płytki krwi
- tętnice
- serce
zad. 8
Zadaniem układu chłonnego jest niszczenie drobnoustrojów chorobotwórczych.
Zadaniem układu limfatycznego nie jest transport gazów oddechowych.
zad. 9
1)
Układ odpornościowy pozbawiony jest limfocytów T. Nie jest w stanie wywołać reakcji obronnej, gdyż nie rozpoznaje obcych antygenów. Z tego powodu nawet niegroźne czynniki chorobotwórcze, takie jak wirusy powodujące przeziębienie, stają się dla chorego śmiertelnie niebezpieczne.
2)
Układ odpornościowy skutecznie zwalcza drobnoustroje chorobotwórcze tylko wówczas, gdy wszystkie jego elementy działają prawidłowo. Istnieją czynniki, które zakłócają działanie tego układu. Jednym z nich jest ludzki wirus upośledzenia odporności, czyli HIV. Atakuje on limfocyty T, odpowiadające za rozpoznawanie antygenów. Przez wiele lat może nie powodować żadnych objawów, jednak stopniowo niszczy on limfocyty.
zad. 1
krwinki czerwone - erytrocyty - 3,5-5 milionów - transport tlenu do tkanek
krwinki białe - leukocyty - 4,5-11 tysięcy - niszczenie drobnoustrojów chorobotwórczych
płytki krwi - trombocyty - 150-450 tysięcy - tworzenie skrzepów krwi
zad. 2
Problem badawczy: Czy aktywność fizyczna ma wpływ na tętno?
Potrzebne materiały: Brak.
Wykonanie: 1. Palcami znierzyć tętno podczas odpoczynku. 2. Zmęczyć się (tzn. np. pobiegać chwilę. 3. Zmierzyć tętno po wysiłku palcami.
Hipoteza: Tętno po wysiłku wzrośnie.
zad. 3
wykres C
zad. 4
1. dodawać niewielką ilość tłuszczów zwierzęcych do posiłków; ograniczać spożywanie alkoholu i palenie tytoniu; spożywać dużą ilość olejów roślinnych oraz tłuszcze zawarte w rybach i orzechach
2. uprawiać sport; chodzić np. do szkoły pieszo; regularnie wykonywać ćwiczenia przez około 20 min.
zad. 5
a)
3 - krwiobieg duży
A - prawy przedsionek
2 - aorta
1 - krwiobieg mały (płucny)
C - lewy przedsionek
B - prawa komora
D - lewa komora
c)
Krwiobieg duży rozpoczyna się w lewej komorze serca, skąd krew wypływa aortą. Rozgałęzia się ona stopniowo na mniejsze tętnice przechodzące w naczynia włosowate, które znajdują się w każdej części ciała. Natleniona krew płynąca tymi naczyniami oddaje do komórek tlen i substancje odżywcze, a pobiera z nich zbędne produkty przemiany materii. Następnie wraca do serca żyłami łączącymi się w coraz większe naczynia. Na końcu żyłami głównymi - górną i dolną - dociera ona do prawego przedsionka serca.
d)
Krwiobieg mały rozpoczyna się w prawej komorze serca, z której krew wypływa poprzez pień płucny. Ujście to dzieli się na dwie tętnice płucne, rozgałęziające się w płucach na wiele drobnych naczyń włosowatych. Oplatają one pęcherzyki płucne i umożliwiają wymianę tlenu oraz dwutlenku węgla między płynącą w nich krwią a powietrzem w pęcherzykach. Naczynia włosowate łączą się w coraz większe żyły, zwane żyłami płucnymi, które niosą krew zaopatrzoną w tlen do lewego przedsionka serca.
zad. 6
1)
Krwawienie to powolny wypływ krwi z naczyń włosowatych.
Krwotok to szybki wypływ krwi z przerwanej tętnicy lub żyły.
2)
Krwotok żylny:
- tempo krwawienia - wolne
- barwa krwi - ciemnoczerwona
- ciśnienie wypływającej krwi - małe
Krwotok tętniczy:
- tempo krwawienia - szybkie
- barwa krwi - jasnoczerwona
- ciśnienie wypływającej krwi - duże
zad. 7
Elementy budowy układu limfatycznego:
- leukocyty
- węzły chłonne
- naczynia limfatyczne
- śledziona
- grasica
- migdałki
Elementy budowy układu krwionośnego:
- żyły
- osocze
- erytrocyty
- aorta
- płytki krwi
- tętnice
- serce
zad. 8
Zadaniem układu chłonnego jest niszczenie drobnoustrojów chorobotwórczych.
Zadaniem układu limfatycznego nie jest transport gazów oddechowych.
zad. 9
1)
Układ odpornościowy pozbawiony jest limfocytów T. Nie jest w stanie wywołać reakcji obronnej, gdyż nie rozpoznaje obcych antygenów. Z tego powodu nawet niegroźne czynniki chorobotwórcze, takie jak wirusy powodujące przeziębienie, stają się dla chorego śmiertelnie niebezpieczne.
2)
Układ odpornościowy skutecznie zwalcza drobnoustroje chorobotwórcze tylko wówczas, gdy wszystkie jego elementy działają prawidłowo. Istnieją czynniki, które zakłócają działanie tego układu. Jednym z nich jest ludzki wirus upośledzenia odporności, czyli HIV. Atakuje on limfocyty T, odpowiadające za rozpoznawanie antygenów. Przez wiele lat może nie powodować żadnych objawów, jednak stopniowo niszczy on limfocyty.