Question

ile trwa ciąża u koni i kiedy młode konie osiągają dojrzałość płciową???????/

Answer 1

 

Rozpłód koni i wychów źrebiąt.

UŻYTKOWANIE ROZPŁODOWE OGIERÓW I KLACZY

Dojrzałość płciową zarówno ogiery, jak i klacze osiągają w wieku 12-18 mies. W naszych warunkach uważane są za nadające się do rozpłodu w wieku 3 lat.

Młody ogier w pierwszym sezonie kopulacyjnym może pokryć nie więcej niż 30 klaczy i wykonać do 6 skoków tygodniowo; podobnie ogiery stare, ras szlachetnych po 20 latach życia, a zimnokrwistych — po 15 latach. W drugim sezonie kopulacyjnym ogier może pokryć już 40 klaczy (do 10 skoków tygodniowo), a dorosły (w trzecim sezonie) 60-80 klaczy, wykonując do 12 skoków tygodniowo. Przestrzeganie tych warunków zapewnia dużą skuteczność pokryć i długotrwałe użytkowanie rozpłodowe ogiera.

Nasilenie występowania regularnego cyklu płciowego u klaczy w naszych warunkach przypada na koniec zimy i wiosnę. Cykl płciowy u klaczy trwa 20-23 dni, średnio 21 dni, przy czym ruja, zwana grzaniem się lub paleniem się, trwa 4-7 dni, z wahaniami od 2 do 12 dni. Klacze o krótkiej rui (2-3 dni) należy kryć w pierwszym dniu grzania się, o średniej (4-7 dni) — na trzeci dzień, a o długiej (8-13 dni) — w szóstym dniu. W celu większej pewności, że dana klacz została zapłodniona, stosuje się ponownie jej krycie po 24 i 48 godzinach od pierwszego pokrycia.

STANÓWKA I OPIEKA NAD KLACZĄ ŹREBNĄ

Do stanówki bandażuje się nasadę ogona klaczy i pęta tylne kończyny tak, żeby nie mogła kopnąć ogiera. Często na szyję i kłąb klaczy kładzie się skórzany płat, żeby ogier nie pokaleczył jej zębami.

Ogiera doprowadza się do klaczy okiełznanego, na lince długości 3 m. Ogiery, które trudno opanować, powinny być prowadzone przez dwóch ludzi na dwóch linkach. Jeśli ruja jeszcze nie wystąpiła lub klacz jest zaźrebiona, to “odbija” ogiera, nie dając mu zbytnio się zbliżyć. Jeśli zaś dojdzie do pokrycia, to po stanówce należy ogiera odprowadzić do stajni i odkazić jego prącie 1-2-procentowym roztworem lizolu, kreoliny lub nadmanganianu potasu. Natomiast klacz przez kilka, minut trzeba oprowadzać, nie pozwalając jej na nadymanie się i wypieranie spermy. Co najmniej przez pół dnia nie powinna być ona używana do pracy.

Ciąża u klaczy trwa około 11 mies. (333 dni), z wahaniami od 294 do 375 dni. W tym okresie potrzebny jest jej ruch, powinna więc być używana do pracy, trzeba jednak koniecznie unikać prac wymagających nadmiernego wysiłku i zrywów. Prawidłowe pielęgnowanie klaczy źrebnych polega głównie na odpowiednim żywieniu i ochronie przed wszelkimi urazami mogącymi spowodować poronienie. Niedopuszczalne jest, oczywiście, bicie klaczy źrebnych, stawianie ich obok koni złośliwych i kopiących, wysyłanie w drogę w okresie nie sprzyjających warunków atmosferycznych (np. ślizgawica, gruda).

PORÓD

Oznakami zbliżającego się porodu są u klaczy: silne nabrzmienie wymienia i warg sromowych, lekkie zapadnięcie się boków oraz niespokojne zachowanie się. Przed spodziewanym porodem należy klacz umieścić w osobnym boksie dobrze wysłanym czystą, suchą słomą. Klacz przeważnie rodzi, leżąc i najczęściej nie wymaga pomocy człowieka. Normalny poród trwa 15-40 min. Jeśli źrebię rodzi się w błonach płodowych, należy je natychmiast rozerwać, żeby się nie udusiło. Klacz najczęściej sama oblizuje źrebię, a jeśli tego nie robi, to dobrze jest wytrzeć je wiechciem suchej słomy lub siana w celu usunięcia śluzu i resztek błon płodowych. Pobudza to też krążenie krwi u noworodka.

Odejście łożyska następuje najczęściej zaraz po porodzie lub w ciągu pół godziny. Jeśli nie zostanie wydalone, to należy wezwać lekarza weterynarii. Pozostawianie łożyska w drogach rodnych nawet na 2-3 godz, po porodzie może spowodować poważne schorzenie narządów rozrodczych, a nawet śmierć klaczy,

Po porodzie dobrze jest dać klaczy parę łyków niezbyt zimnej wody do picia, a po upływie godziny — około pół wiadra. Po 5-6 godz. od porodu trzeba nakarmić dobrym sianem i lekko osolonym pójłem z otrąb.

Ponownie występuje ruja u klaczy przeciętnie po 8-9 dniach od wyźrebienia, z wahaniami od 4 do 12 dni, i już wtedy należy ponownie ją pokryć.

WYCHÓW ŹREBIĄT

Wartość użytkowa dorosłych koni uzależniona jest od wychowu młodzieży. Podstawowymi czynnikami wpływającymi na prawidłowy wychów źrebiąt są: racjonalne żywienie, nie skrępowany ruch w słońcu i na świeżym powietrzu oraz właściwe pielęgnowanie.

Źrebię przebywa z matką i żywi się jej mlekiem przez 5-6 mies. i w okresie tym nazywanejest sysakiem, natomiast po odsadzeniu (odłączeniu od matki) — odsadkiem. Po ukończeniu l roku życia nazywa się źrebięta roczniakami, następnie dwulatkami i wreszcie trzylatkami.

WYCHÓW SYSAKÓW

Zdrowe, normalnie urodzone źrebię wstaje już po 15-45 min. odnajduje wymię matki i ssie, słabsze jednak wymagają dosadzenia, żeby jak najwcześniej napiły się siary, która — podobnie jak u bydła — z godziny na godzinę traci na wartości odżywczej i odpornościowej.

Przez kilka pierwszych tygodni życia źrebię ssie prawie co pół godziny (30-40 razy na dobę), a potem rzadziej, co 1-2 godz. Trzeba pamiętać, że średnio do 3 mies. życia mleko matki jest podstawowym pokarmem źrebięcia, dlatego przez odpowiednie żywienie klaczy karmiącej należy dążyć do utrzymania wysokiej jej mleczności. Źrebię w ciągu 6 mies. przebywania z klaczą wypija średnio około 10 l mleka dziennie.

Na trzeci dzień po urodzeniu, jeśli źrebię jest zdrowe i pogoda sprzyjająca, można je wraz z klaczą wyprowadzać na powietrze. Po kilku takich spacerach, podczas których źrebię oswaja się z otoczeniem i przyucza się do chodzenia koło matki, można je dołączyć do stada, wraz z którym będzie korzystać z pastwiska. Po upływie około 2 tygodni od wyźrebienia można zacząć używać klacz do pracy (początkowo lżejszej), ale źrebak powinien stale jej towarzyszyć, ponieważ ssie jeszcze często i nie można pozbawić go mleka matki.

Zwykle po ukończeniu 3 tyg. życia źrebię zaczyna interesować się paszą podawaną matce. Do czasu odsądzenia powinno ono otrzymywać do woli owsa i dobrego siana. W okresie odsądzania powinno zjadać 3-4 kg owsa i 2-3 kg siana dziennie. W okresie zimowym źrebięta powinny poza tym otrzymywać czerwoną marchew, a w okresie letnim — korzystać z pastwiska.

Odsądzanie źrebiąt od matek nie powinno następować wcześniej niż 5-6 mies. po urodzeniu z tym, że źrebięta przeznaczone w przyszłości do dalszej hodowli należy odsadzać w wieku 6 mies. Zarówno dla klaczy, jak i źrebięcia moment odsadzania jest bardzo przykry, należy więc wykonać to od razu, jednego dnia, przeprowadzając klacz lub źrebię do oddzielnego budynku. Po kilku dniach uspokajają się i zapominają o sobie.

WYCHÓW MŁODZIEŻY

Miarą prawidłowego żywienia i wychowu młodzieży jest przyrost ciężaru ciała oraz właściwy wzrost i rozwój.

Dla kontroli rozwoju źrebięcia trzeba pamiętać, że bezpośrednio po urodzeniu powinno ono ważyć 8-12% ciężaru matki, po roku powinno osiągnąć 60% jej ciężaru, po 2 latach — 80%, a po ukończeniu 3 lat życia — 90%. Rasy koni wcześnie dojrzewających, jak np. pełnej krwi angielskiej czy zimnokrwiste, często w wieku 3 lat osiągają Już 100% ciężaru swych matek. Inne rasy pełne wymiary (a więc i ciężar) koni dojrzałych osiągają w wieku 4-5 lat. Przed ukończeniem 12 mies. życia ogierki należy oddzielić od kłaczek.

Najczęstszym błędem popełnianym w wychowie jest brak ruchu, pętanie źrebiąt na pastwisku lub trzymanie ich w ciemnej i dusznej stajni. Konie przez całe swoje życie wykonują pracę w ruchu, dlatego trzeba pamiętać, żeby źrebięta od wczesnej młodości miały go pod dostatkiem, gdyż to bardzo ułatwia późniejsze ich użytkowanie.

 

 

Prosze. xD

Mam nadzieję że pomogłam