1.Wymień charakterystyczne cechy dla danego gatunku.
2.Wymień nazwy królestw świata żywego.
3.Określ, czym jest odżywianie.
4.Podaj nazwy sposobów odżywiania.
5.Określ, czym jest oddychanie.
6.Podaj nazwy sposobów oddychania.
7.Określ, czym jest rozmnażanie
8.Podaj sposoby rozmnażania się organizmów.
9.Wymień czynności życiowe organizmów.
9.Charakterystyka wirusów, bakterii, protistów i grzybów .
10.Znaczenie wirusów, bakterii,protistów i grzybów w przyrodzie oraz gospodarce człowieka.
11.Choroby wywoływane przez drobnoustroje i organizmy bez tkankowe.
12.Wskaż środowisko życia bakterii.
13.Wymień charakterystyczne cechy grzybów.
14.Określ, czym są porosty.
15.Budowa i wybrane czynności życiowe porostów.
16.Wymień organizmy zaliczane do destruentów.
17.Znaczenie porostów.
18.Znaczenie glonów w przyrodzie i gospodarce człowieka.
19.Klasyfikacja tkanek roślinnych na twórcze i stałe.
20.Charakterystyka: - mszaków - paprotników.
21.Podaj przykłady roślin zarodnikowych.
22.Podaj przykłady i charakterystyczne cechy roślin nagonasiennych.
23.Podaj przykłady i charakterystyczne cechy roślin okrytonasiennych.
1. Są to tzw cechy gatunkowe. U roślin takimi cechami są kształt blaszki liściowej i kolor kwiatów, a np u ptaków są to barwa upierzenia i kształt dziobów.
2. Jest 5 królestw: Bakterie, Protisty, Grzyby, Rośliny, Zwierzęta
3. Odzywianie jest proces pobierania przez organizm pokarmu
4. Odżywianie dzielimy na:
a)samożywność( inaczej autotrofizm)- na drodze fotosyntezy lub chemosyntezy
b) cudzożywność(inaczej heterotrofizm) -np pasożytnicwo, drapieżnictwo, saprofityczność
5.Oddychanie- są to procesy życiowe przeprowadzane przez organizm w celu uzyskania użytecznej biologicznie enrgii. Wyróżniamy oddychanie zewnątrzkomórkowe( czyli wymiana gazów oddechowych ze środowiskiem) i oddychanie wewnątrzkomórkowe( czyli utlenianie substratów w celu uzyskania energii)
6. Oddycanie tlenowe i oddychanie beztlenowe
7. Rozmnażanie to proces życiowy polegający na wytwarzaniu potomstwa przez organizmy rodzicielskie.
8 Rozmnażanie dzielimy na płciowe (np rozdzielnopłciowość, obojnactwo) i bezpłciowe (np pączkowanie, podział komórki)
9. Czynności życiowe organizmów: oddychanie, odzywianie, wydalanie, rozmnażanie, poruszanie się, wzrastanie, odbieranie bodźców.
10.
Wirusy: choroby wywoływane przez wirusy roślinne (np mozaiki, pstrości) mają zastosowanie w ogrodnictwie w tworzniu nowych odmian roślin ozdobnych.
Bakterie są wykorzystywane w wytwarzaniu produktów spożywczych takich jak kapusta kiszona, ser, wino, ocet, jogurt. Mikroorganizmy zdolne do rozkładania węglowodorów są używane do likwidacji wycieków ropy dzięki czemu ułatwiają usuwanie skutków wielu katastrof ekologicznych. Bakterie mogą również zostać użyte do biologicznego zwalczania szkodników w miejsce pestycydów. Wykorzystuje się je równiez w inzynierii genetycznej do produkcji hormonów, enzymów, witamin.
Protisty stosuje się jako nawóz do użyźniania gleby. Agar otrzymywany z krasnorostów wykorzystuje się w przemyśle piekarniczym i cukierniczym. Wiele prostistów wykorzystuje sie również w przemyśle farmaceutycznym, jako kremy lub leki. Niektóre prostisty są biowskaźnikami czystości wód. Rola biologiczna protistów roslinnych polega na zwiększaniu stęzenia tlenu w wodzie i zmniejszanie stęzenia dwutlenku wegla. Sa rowniez zrodłem pokarmu i producentami oraz stanowią schronienie dla młodych ogranizmów wodnych.
Grzyby jako jedyne organizmy mają zdolność do rozkładu ligniny oraz mają duże znaczenie przy rozkładzie celulozy. Są reducentami. Duże znaczenie w przyrodzie mają porosty (grzyb+cyjanobakterie/zielenice) jako organizmy pionierskie na ubogich lub niegościnnych siedliskach. Grzyby z wieloma roślinami tworzą mikoryzę. Pewne gatunki grzybów są wykorzystywane w produkcji żywności (alkohole, sery, pieczywo). Grzyby jadalne wykorzystywane są w celach kulinarnych.
11. Chodzi tu o choroby bakteryjne(np. angina, bolerioza, cholera, dur brzuszny, dżuma, kiła, salmonelloza, tężec) i wirusowe(np. choroba Heinego-Medina, kleszczowe zapalenie mózgu, odra, ospa, półpasiec, wścieklizna, żółtaczka, AIDS)
12.Bakterie występują we wszystkich biotopach. Można je spotkać w glebie, w innych organizmach i w wodzie, na lodowcach Antarktydy i wokół oceanicznych kominów hydrotermalnych. Występują także na terenach radioaktywnych.
13.-są to organizmy cudzożwyne
-występuje tu trawienie zewnętrzne, pokarm pobierany jest na drodze dyfuzji
-mają ściane komórkowa zbudowana z chityny
-nie posiadaja plastydów
-materiałem zapasowym jest glikogen i tłuszcze
-mają budowe plechowatą
14. Porosty to nazwa na symbioze grzybów z prokariotycznymi cyjanobakteriami lub eukariotycznymi zielenicami.
15.Porosty tworzą plechy które mogą mieć dwie postacie. Komponenty grzybowe i glon mogą być rozmieszczone równomiernie lub komponenty ułożone są warstwowo.
Plecha porostów może mieć następujące formy:
a)nitkowata
b)krzaczkowata
c)listkowata
d)skorupiasta
Rozmnażanie porostów następuje w wyniku wytwarzania diaspor. Diasporami są wyrostki oraz urwistki. Diaspory mogą być też wyłącznymi wytworami grzybni mikobionta. Zaliczyć można do nich zarodniki (mejospory) których wytworzenie poprzedzone jest procesem płciowym, typowym dla danej grupy grzybów.
16. Do destruentów zaliczamy głównie bakterie i grzyby ale tez nicienie, pierścienice, owady
17. Znaczenie porostów:
-zawierają liczne związki chemiczne wykorzystywane w farmacji, np. śluzy, lakmu i perfumerii (związki zapachowe)
-są bioindykatorami( mówia nam o stopniu zanieczyszczenia atmosfery-tzw skala porostowa)
-są to organizmy pionierskie-rola glebotwórcza
-są składnikiem pokarmowym i schronieniem dla bezkręgowców
-są wykorzystywane w lecznicwie (np płucnica islandzka)
18. Znaczenie glonów:
- wykorzystywane są do biologicznego oczyszczania wody
- bioindykatory czystości wód
- stanowią pokarm dla organizmów wodnych
- zwiekszają stezenie tlenu i zmieniajszaja dwutlenku wegla
-wykorzystywane jako nawóz
-produkcja kosmetyków, agaru, ziół, środków bakteriobójczych, antybiotyków
19.Tkani roslinne dzielimy na:
I Tkanki tworcze(merystemy)
a) merystemy pierwotne (np merystemy wierzchołkowe korzenia i łodygi, merystem interkalarny)
b) merystemy wtórne (np fellogen, kambium, kallus)
II Tkanki stałe
a)tkanka miękiszowa
b)tkanka okrywająca
c)tkanka przewodząca
d)tkanka wzmacniająca
e)tkanka wydzielnicza
20. Mszaki:
-dominuje tu gametofit
-dzielmy je na glewiki, wątrobowce oraz mchy
-gametofit ma postać zielonej łodyżki z listkami na szczycie której znajdują się gametangia. Gametofit jest rosliną wieloletnia, samożywna i zawsze rośnie w kępach
-sporofit ma postac nieulistnionej brązowej łodyżki (tzw seta) na szczycie której znajduje się zarodnia z mejosporami wewnątrz. Sporofit jest roslina jednoroczna, cudzożwyna, odzywia sie kosztem gametofitu.
-w cyklu rozwojowym mchów pojawia się stadium splątka
-mchy uczestnicza w tworzeniu torfowisk
-są to organizmy pionierskie, glebotówrcze
Paprotniki:
-typowe organowce i tkankowce
-pojawiają się tutaj korzenie przybyszowe
-należa do roślin zarodnikowych (sporofit wytwarza zarodniki)
-gametofit jest tutaj samodzielny (albo jest roslina zielona i tym samym samozywna albo współzyje z grzybami)
-rozmnazanie uzaleznione jest od wody (plemnik dostaje sie do komorki jajowej z kropla wody)
-sporofity jest samodzielny
-zaliczamy tu widłaki, psylotowe, paprocie, skrzypy
21. Do roślin zarodnikowych zaliczamy mszaki (np mech płonnik), glony (np brunatnice,euglena zielona), paprocie (np długosz królewski, paprotka zwyczajna), widłaki (np.widłak spłaszczony, widłak goździsty) , skrzypy (np skrzyp polny, skrzyp błotny)
22 i 23 zrobie moze jako porównanie
Rosliny nagonasienne Rosliny okrytonasienne
-nagie nasiona -nasiona okryte owocem
-nagie zalążki -zalązki okryte słupkiem
-zarodek ma wiele liścieni -zarodek ma 1 lub 2 liscienie
-kwiaty rozdzielnopłciowe -kwiaty obupłciowe
-liście często wieloletnie -licie jednoroczne
-miękisz wieloramienny -miękisz gąbczasty i palisadowy
- cykl rozwojowy trwa 3 lata -cykl rozwojowy trwa 1 rok
I teraz przykłady roslin nagonasiennych: sagowce, miłorząb, świerk, sosna, modrzew, jodła, jałowiec, cis
A przykłady na okrytonasienne: grążel żółty, grzybień biały, słonecznik, żyto, jęczmień, fasola, jabłoń, grusza, truskawka