Question

1.przedstaw rozzwój imperium rzymskiego.
2.przedstaw przyczyny i skutki wojen grecko polskich w V wieku przed naszą erą

Answer 1

Na początku I w. p.n.e. terytorium ImperiumRzymskiego objęło ziemię prawie całego Półwyspu Iberyjskiego, południową Galię, Italię, wybrzeże Dalmatyńskie, Grecję, Zachodnią część Półwyspu Azji mniejszej, północną część terenów Afryki nad Morzem śródziemnym. W okresie od I w. p.n.e. do początków III w. n.e. posiadłości rzymskie rozszerzyły się osiągając w początkach III w. swój maksymalny zasięg:
-w I w. p.n.e. Rzym podbił Galię(dzisiejsza Francja), północne wybrzeża Morza Czarnego, Kretę, Cypr, wschodnie tereny Morza Śródziemnego, tereny Arabii;
-za panowania cesarza Oktawiana Augusta (30 r. p.n.e. do 14 r. n. e.)- Egipt, Azja mniejsza, Syria, Armenia, Palestyna, Recja i Dalmacja (tereny na południe od Dunaju)
-od I do III w. nowe podboje- Brytania, Tracja( dzisiejsza Bułgaria), Dacja(dzisiejsza Rumunia), na Wschodzie-Mezopotamia i Babilonia (ziemie nad Tygrysem i Eufratem), Mauretania w Afryce.
Cesarstwo Rzymskie zjednoczyło cały świat śródziemnomorski-Morze Śródziemne stało się „wewnętrznym jeziorem” rzymskim. Rzym wraz z imperium stał się państwem uniwersalistycznym, łączącym wiele kultur, tradycji i ludów.

2.
Przyczyny:
- ekspansja Persji
- podporządkowanie miast jońskich perskiemu zwierzchnictwu
- obciążenia z tego wynikające (daniny narzucone przez Persów na miasta greckie w Azji Mniejszej)
- opór Greków woec despotyzmu perskiego, wybuch powstania w Jonii (Milet, 499 r. pne)
- odmowa uznania perskiego zwierzchnictwa przez Spartę i Ateny

 Skutki:
* wzrost znaczenia Aten
-> zostały hegemonem wśród polis greckich  
 - klęska floty perskiej, której miejsce w basenie Morza Śródziemnego zajęły Ateny)
-> Ateny stały się centrum handlowym i kulturalnym  
 - stały na czele Związku Morskiego, który podporządkował sobie Perykles, przenosząc skarbiec z wyspy Delos do Aten, czerpiąc z niego fundusze na upiększenie miasta  
 - Ateny żądały danin od pozostałych polis, gdzie rozmieszczano wojsko ateńskie
-> ograniczono prawo budowy własnej floty 
  - tylko 3 miasta miały takie prawo 
  - inne miasta pozbawiono własnej armii
* wzrost znaczenia politycznego i moralnego Sparty  
 - wojny ukazały skuteczność wychowania spartańskiego
* wpływ na rozwój demokracji ateńskiej i kultury helleńskiej
* rozwój gospodarczy, odbudowa ze zniszczeń wojennych, wzrost liczby niewolników 

Przebieg:
 490 pne - bitwa pod Maratonem - bitwa lądowa zakończona zwycięstwem Ateńczyków. Była to pierwsza bitwa, w której wielkie imperium perskie odniosło klęskę; podniosło to morale greków
Miltiades - wódz ateński
Datys, Artafernes - dowódcy wojsk perskich 

480 pne - bitwa pod Termopilami - bitwa w Wąwozie Termopilskim. 300 Spartan broniło przejścia, które otwierało drogę do środkowej Grecji i do Aten; w wyniku zdrady bitwa zakończyła się klęską Greków

Leonidas - król Sparty
Kserkses - król perski

 480 pne - bitwa pod Salaminą - bitwa morska; wielkie zwycięstwo Greków nad przeważajacymi siłami wroga. Punkt zwrotny w konfilkcie persko-greckim

Temistokles - strateg ateński
Kserkes - król Persji

 479 pne - bitwa pod Platejami - bitwa lądowa w Beocji (Grecja Środkowa); Grecy odnieśli zdecydowane zwycięstwo. Dowódca perski zginął, a Persowie uciekli z pola walki. Po tej bitwie Persowie opuścili grecję

Pauzaniasz - wódz spartański
Mardoniusz - wódz perski

icze na naj

Answer 2

- wojny samnickie ( I wojna 343-341 p.ne  , II wojna 327-321 i 316-304 p.n.e , III wojna 298-290 p.n.e ) -- > w ich wyniku zdobyta władza W Kampanii , podporządkowanie terenów należących do Samnitów , Etrusków
- wojny punickie ( I wojna 264-241 p.n.e , II wojna 218-201 p.n.e , III wojna 149 - 146 p.n.e ) ---> jej skutkiem zdobycie Korsyki , Sardynii , Sycylii , terenów w północnej Afryce , część terenów półwyspu Iberyjskiego ( te przybrzeżne) 
- II w. p.n.e --> podbicie Hiszpanii 
- I w p.n.e ---> podbicie Grecji i Galii