Question

1.Organizjacja Księstwa Warszawskiego

2.Powstanie Listopadowe przyczyny przebieg i skutki

3.Życie polaków nad zaborami

4.Wielka Emigracja

5.powstanie styczniowe przyczyny przebieg i skutki

daje naj za 5 plis

Answer 1

1.Wytworzona w Polsce sytuacja nie pozostała bez wpływu na negocjacje w Tylży. O ile poprzednio zarówno Napoleon, jak i Aleksander wahali się, czy nie pozostawić ziem polskich nadal w ręku króla pruskiego, teraz nie było dyskusji co do osłabienia Prus. Miało się to odbyć m. in. właśnie przez odłączenie od nich polskich terenów. Napoleon gotów jednak był odstąpić je Aleksandrowi, spodziewając się, że w ten sposób zwiąże go ze sobą, utrudniając porozumienie z Prusami i Austrią. Car odrzucił tę propozycję i ostatecznie doszło do kompromisu. W traktacie tylżyckim 7 lipca 1807 r. obaj władcy postanowili utworzyć z ziem drugiego i trzeciego zaboru pruskiego Księstwo Warszawskie, które miało znaleźć się pod panowaniem króla saskiego Fryderyka Augusta. Było to nawiązanie do tradycji XVIII w., przede wszystkim do postanowień Konstytucji 3 ma¬ja, trudno powiedzieć, w jakim stopniu świadome. Traktat wyłączał z gra¬nic Księstwa Gdańsk, który stawał się wolnym miastem — z załogą francuską, z czasem polsko-francuską. Przy Prusach pozostawało nadal Pomorze i Śląsk, jakkolwiek polscy mężowie stanu, zwłaszcza Kołłątaj, niejednokrotnie podkreślali wtedy konieczność oddania tej dzielnicy w ręce Wettina, w celu ugruntowania związku Księstwa Warszawskiego z Saksonią. Z ziem trzeciego zaboru wyłączono wschodnią część Podlasia, która jako obwód białostocki przypadła Rosji.

 

2.Przyczyny wybuchu postania:
• W Królestwie coraz powszechniejsze stały się naruszenia konstytucji i praw przez cara Mikołaja I oraz jego urzędników.

• Nastąpił rozwój tajnych organizacji konspiracyjnych: *Liberalna opozycja kaliska (Kaliszanie) – opozycja legalna (do 1820) - Wincenty i Bonawentura Niemojowscy, sprzeciwiano się łamaniu konstytucji, * w Wilnie: Zgromadzenie Filaretów (Przyjaciół cnoty) i Towarzystwo Filomatów (Przyjaciół nauki)

• Do organizatorów sekcji konspiracyjnych coraz częściej zaczęły dochodzić pogłoski o wykryciu spisku przez cara.

• Zsyłki na Sybir, prześladowania za przekonania polityczne

• Ograniczenie autonomii Królestwa przez władze rosyjskie

• Wzrost niezadowolenia w armii (między innymi ze względu na osobę dowódcy - wielkiego księcia Konstantego Pawłowicza - brata cara Mikołaja I)

• Idee i założenia romantyzmu – chęć odzyskania niepodległości nawet przy poświęceniu życia wielu osób

 

Przebieg:
29/30 listopad 1830 r. Noc listopadowa - wybuch powstania. Brali w nim udział głównie studenci, których podzielono na dwie grupy: pierwsza - zaatakowała Belweder, jednak nie osiągnęli celu, ponieważ wielki książę Konstanty ocalał i uciekł z Warszawy; druga - podpaliła browar na Solcu, opanowała arsenał broni i nawoływała cywili do przyłączenia się do zrywu. Arystokracja natomiast zwołała posiedzenie Rady Administracyjnej (organizacja przeciwna powstaniu) i wydała odezwę nawołującą do spokoju, jednocześnie podjęła rozmowy z Konstantym.
1 grudnia 30 - spiskowcy w odpowiedzi zawiązali Towarzystwo Patriotyczne (przywódcą został Joachim Lelewel) - miało ono charakter rewolucyjny, żądało: zaprzestania rozmów z Rosją i liberalizacji (wolności w życiu społecznym).Pod naciskiem Towarzystwa Rada Administracyjna utworzyła i powołała Rząd Tymczasowy na czele z Czartoryskim, w którego skład wszedł także Lelewel (nowy rząd miał podobny program jak Rada Administracyjna);
5 grudnia 30 - ogłoszono dyktature gen. Józefa Chłopickiego, doświadczonego dowódcy z armii napoleońskiej (przeciwnik powstania, dążył do ugody z Mikołajem I) - nakazał on rozbroić lud warszawski;
18 grudnia 30 - ku wściekłości Chłopickiego, sejm uznał powstanie za narodowe, ponieważ Mikołaj I zarządał bezwarunkowej kapitulacji (Mikołaj I chciał wykorzystać powstanie jako pretekst zlikwidowania autonomii królestwa);
25 stycznia 31 - detronizacja Mikołaja I – przekreślało to nadzieję na ugodę z carem.Sejm wybrał, na miejsce Chłopickiego, nowego naczelnego wodza, człowieka o marnych zdolnościach wojskowych - Michała Radziwiłła;
początek lutego 31 - rozpoczęła się wojna polsko-rosyjska: Rosja - 130 tys żołnierzy (gen. Dybicz później Paskiewicz), Polska - 50 tyś.żołnierzy (Radziwiłł i Chłopicki)
14 luty 31 bitwa pod Stoczkiem i zwycięstwo wojsk polskich pod dowództwem Dwernickiego. Rozpoczyna się pasmo sukcesów Polaków, armia rosyjska nie może przedrzeć się przez Wisłę, zostaje utrzymana na jej prawym brzegu. Luty – marzec wciąż zwycięskie bitwy pod Dobrem, Olszynką-Grochowską. Nowym dowódcą powstania zostaje gen. Skrzynecki – wielki przeciwnik zrywu, robił wszystko po to by go zahamować.
Wiosna – epidemia dziesiątkująca żołnierzy rosyjskich.
26 maj 31 – klęska Polaków pod Ostrołęką, spowodowana zbytnim ociąganiem się z działaniami. Rosjanie przedostają się na lewy brzeg Wisły.
Lipiec-sierpień – armia rosyjska zaczyna zamykać pierścieniem obronę Warszawy, powstańcy nie otrzymują oczekiwanej pomocy ze strony Francji (nowy władca Filip nie chciał narażać się potężnej Rosji). Wciąż zmieniają się przywódcy powstania (Skrzynecki, Dembicki, Krukowiecki), lecz tak naprawdę żaden z nich nie wierzy w jego powodzenie.
6 wrzesień 31 – zakleszczenie Warszawy od wschodu i zachodu, szturm na najdłużej broniącą się Wolę.
8 września 31 – ostateczna kapitulacja Warszawy.

 

Skutki:

• Zamykanie żołnierzy w obozach odosobnienia, gdzie musieli pracować a rzecz Rosji, zsyłki na Sybir
• Wielka emigracja – 10 tys.osób uciekło do Francji, Stambułu i Stanów Zjednoczonych.

• Zamykanie żołnierzy w obozach odosobnienia, gdzie musieli pracować a rzecz Rosji, zsyłki na Sybir
• Wielka emigracja – 10 tys.osób uciekło do Francji, Stambułu i Stanów Zjednoczonych.

• budżet państwa włączono do Rosji
• zniesienie podziału administracyjnego i wprowadzenie guberni

• car podwyższył taryfę celną na towary wywożone z Królestwa do Cesarstwa; w pierwszej kolejności dotknęło to zakłady włókiennicze nastawione na przywóz surowca z Rosji i reeksport gotowej produkcji (car chciał uniknąć konkurencji przemysłu polskiego);

3.

Zabór Pruski: Polakom żyło się w tym zaborze bardzo dobrze dlatego,że był on bardzo dobrze rozwinięty gospodarczo,wprowadzono tam np.uwłaszczenie dzięki czemu chłopi nie musieli obrabiać pańszczyzny,rozwój gospodarczy w istotny sposób wpłynął na warunki życia,szczególnie na wsi.

Zabór Rosyjski: Mniej rozwinięte rolnicto,lecz za to duży rozwój przemysłu np.włokienniczego.Wpłynęło to na powiększenie obszarów i wzrost liczby ludności miasr.Był to zabór nowoczesny była tam m.i kanalizacja.

Zabór Austryjacki(Galicja):Pod względem gospodarczym była to kraina zacofana,zakłady przemysłowe były tutaj nieliczne,nie rozwijało się tez rolnictwo.Panowała tam bieda,ale za to rozwijała się kultura polska i można było publicznie uzywać j.polskiego. np.w sądach.Polscy artyści mogli tam tworzyc bez ograniczeń.

4.Represje carskie, jakie spadły na Królestwo Polskie po upadku powstania listopadowego, doprowadziły do emigracji około 11 tys. uczestników tego zrywu narodowego. Wyjeżdżano najczęściej do Francji, Anglii, Belgii, krajów niemieckich, ale także Stanów Zjednoczonych oraz Turcji.

5.PRZYCZYNY:
- nieprzestrzeganie konstytucji, wprowadzenie cenzury;
-nie zwoływano sejmów;
-zaczęły się tworzyć (jeszcze w sejmie) grupy opozycyjne i spiskowe
-do Polski dochodziły echa rewolucji lipcowej (1830) we Francji;
PRZEBIEG:
29.11.1830r. – od godz. 19.00 NOC LISTOPADOWA;
-nieudany atak podchorążych na Belweder (zamach na księcia Konstantego);
- Mieszkańcy Nowego Światu i Krakowskiego Przedmieścia na okrzyki „Polacy, do broni” odpowiadali stukiem zatrzaskiwanych okiennic;
- sygnałem do rozpoczęcia powstania – równoczesne podpalenie browaru na Solcu i Kręgielni – nie udało sięzrobić tego jednocześnie, gdyż dzień wcześniej padał deszcz;
- początkowo nie poparła powstańców burżuazja i mieszczaństwo, poparli zaś rzemieślnicy, przekupnicy, robotnicy ze Starego Miasta i Powiśla – zdobyli ARSENAŁ;
-do rana powstańcy opanowali centralną część miasta (Stare Miasto, Powiśle) i Pragę; wojska Konstantego zajmowały północ i południe miasta;
- nad ranem ks. Drucki – Lubecki zwołał posiedzenie Rady Administracyjnej – 2 odezwy w imieniu cara rosyjskiego
1. nawoływała do „samozakończenia tej młodzieńczej awantury;
2. powoływała do składu Rady Adm. Kilku dodatkowych członków);
-30.11.1830r. – dowództwo nad wojskiem powstańców przejął gen J. Chłopicki (liczył na zdławienie powstania przy pomocy prowincjonalnych garnizonów wojsk polskich - one jednak opowiedziały się za powstaniem);
- 1.12.1830 r – założenie Towarzystwa Patriotycznego(Mochnacki; prezesem Lelewel)- liczyli na to że to Tow. Będzie mogło wzbudzić ruchy rewolucyjne i propowstańcze ludności;
-3.12.1830r. – Rada Administracyjna ,bez członków Towarzystwa Patriotycznego, przekształciła się w Rząd Tymczasowy (prezes – ks. J.A. Czartoryski; skład – Lelewel, Radziwiłł, Kochanowski, Ostrowski, Dębowski);
-4.12.1830r. – powróciły spod Warszawy wojska, które opowiadał się za Konst. – hucznie witane;
- 5.12.1830r. - Chłopicki ogłasza się dyktatorem powstania; wysłał do Petersburga posłów do rozmów z carem (Drucki-Lubecki, Jezierski); ich misja zakończona fiaskiem – dla cara powstanie było pretekstem do zniesienia autonomii Królestwa Polskiego; Chłopicki w obawie rozszerzenia się powstania, powstrzymał działania ofensywne wojsk polskich;
-Rząd Tymczasowy postanowił zwołać sejm – data wyznaczona na 23.12.1830r.;
-18.12.1830r.- pierwsze posiedzenie sejmu: ogłoszono powstanie za narodowe( Chłopicki na wieść o tym, że sejm odbył się bez niego – podał się do dymisji; sejm nakłania go do powtórnego przyjęcia dyktatury 7.01.1831r.);
-25.01.1831r. – sejm detronizuje cara Mikołaja I – ta decyzja podjęta była pod wpływem posłów przybyłych z prowincji a także pod wpływem opinii publicznej;

Skutki:
* całkowita utrata autonomii przez Królestwo Polskie
* Królestwu Polskiemu nadano nazwę Kraju Przywiślańskiego (a więc z nazwy całkowicie zniknął wyraz 'Polska')
* uczestników powstania zsyłano do więzienia i na Sybir, niektórzy wyemigrowali
* konfiskowano majątki powstańców
* uwłaszczenie chłopów