1) Wymienić substancje , które muszą być wydalone z organizmu,wskazać narządy wydalające.
2)Jak odbywa się filtracja krwi w kłębuszkach kory nerki,jak powstaje mocz ostateczny,skład i właściwości moczu ostatecznego.
3)O czym świadczy obecność w moczu: glukozy,białka?
4)Wymienić i scharakteryzować warstwy skóry,wyjaśnić ich funkcję,znać wytwory naskórka.
5)Wymienić dwie części układu nerwowego ,znać elementy centralnego układu nerwowego i ich rolę.
6)Jak zbudowany jest nerw ? Rola układu obwodowego.
7)Przebieg impulsu nerwowego w łuku odruchowym,porównanie odruchu warunkowego i bezwarunkowego (przykłady).
8)Porównanie układu współczulnego i przywspółczulnego.
9)Wymienić nzrządy zmysłów.Znać pojęcia:adaptacja akomodacja.Znać przyczyny krótkowzrocznosci,dalekowzroczności,astygmatyzmu , zeza.
10)Wymienić gruczoły układu dokrewnego,znać po jednym przykładzie hormonu każdego gruczołu,funkcję tych hormonów,skutki nadmiaru i niedoboru.Znać rolę przysadki mózgowej, porównać gruczoły dokrewne i gruczoły wydzielania zewnętrznego( potowe ,łojowe).
11)Wymienić narządy układu rozrodczego obu płci,wyjaśnić ich funkcję.Wyjaśnić pojęcia : owulacja,łożysko,pępowina,błony płodowe,owodniowce, bliźnięta jednojajowe,dwujajowe
1.
Dwutlenek węgla (Układ oddechowy)
Woda (Układy: wydalniczy, oddechowy; skóra)
Mocznik (ukłąd wydalniczy, skóra)
Sole mineralne (Ukłąd wydalniczy, skóra)
2.
Filtracja zachodzi w ciałku nerkowym, polega na przeniknięciu niektórych substancji z kjrwii do torebki kłębuszka. Powstaje wtedy mocz pierwotny. Zawiera on szkodliwe substancje a także aminokwasy, wodę, witaminy, glukozę. Potem następuje wchłaniaie zwrotne, z moczu pierwotnego do krwii powraca wiele potrzebnych substancji. W wyniku wchłaniania zwrotnego powstaje mocz ostateczny, który zawiera ok. 96% wody, 2,5% związków organicznych (mocznika) i ok. 1,5% soli mineralnych.
3.
glukoza - cukrzyca; białko - kamica nerkowa, zapalenie nerek.
4.
W załączniku jest obrazek z warstwami, wytworami itp.
5.
Centralny układ nerwowy: mózgowie, rdzeń kręgowy.
Mózgowie - dzieli sie na mózg, pień mózgu i móżdżek.
* mózg - w jego obrębie znajdują się skupiska komórek nerwowych, nazywanych ośrodkami nerrwowymi.
* Pięń mózgu - Odpowiedzialny za wykonywanie czynności niezależnych od woli.
* Móżdżek - Odpowiada za utrzymanie odpowiedniego stanu napięcia mięśni szkieletowych oraz koordynację ruchów.
Rdzeń kręgowy - Uczestniczy w uruchamianiu odruchów wrodzonych.
6.
Nerw zbudwany jest z wypustek neuronów, które przebiegają poza obszarem mózgowia i rdzenia kręgowego. Ciałą neuropnów znajdują się w mózgowiu i rdzeniu kręgowym. Schemat budowy w załączniku.
Rola obwodowego ukłądu nerwowego: podstawą funkcjonowania układu nerwowego jest odruch.
7. Łuk odruchowy w załączniku.
Odruchy warunkowe to odruchy nabyte, np. pisanie, czytanie. Odruchy bezwarunkowe to odruchy wrodzone, np. zwężanie źrenicy pod wpływem silnego światła.
8.
częśc przywspółczulna aktywna jest w czasie snu i odpoczynku. Odpowiada za zwężanie źrenicy, pobudznie wydzielania śliny, zwalnianie akcji serca, zwężanie oskrzeli, pobudzanie aktywności żołądka i jelit, pobudzanie p\racy trzustki, skurcz pęcherzyka żółciowego, opróżnianie pęcheża moczowego. Część współczulna aktywna jest w sytuacjach stresowych. Odpowiada za rozszerzanie źrenic, hamowanie wydzielania śliny, rozszerzenie oskrzeli, przyśpieszanie akcji serca, hamowanie aktywności żołądka i jelit, hamowanie pracy trzustki, pobudzanie uwalniania glukozy z wątroby, wydzielanie adrenaliny, hamowanie opróżniania pęcherza moczowego.
9.
*Narządy zmysłów:
Wzrok - gałka oczna
węch (zmysł powonienia) - jama nosowa
smak - kubki smakowe
dotyk - receptory skóry
słuch - ucho.
*Akomodacja - możliwa jest dzięki zmianie kształtu soczewki, która skupia światło na siatkóce.
Adaptacja - proces przystosowania się oka do widzenia w różnych waruynkach (zmniejszanie i zwiększanie się źrenicy pod wpływem światła)
* Krótkowzroczność - przednio - tylne wydłużenie gałki ocznej.
Dalekowzroczność - przednio-tylne skrócenie gałki ocznej.
Astygmatyzm - Nierównomierna krzywizna rogówki lub soczewki.
10.
Gruczoły kładu dokrewnego:
szyszynka (melatonina - działanie na organizm światła i ciemności. Niedobór - problemy ze snem, nadmiar - brak odpowiedniego rytmu dnia i nocy)
podwzgórze (wazopresyna - powoduje wzmożone wchłanianie zwrotne wody w nefronach, zmniejsza ilość wydalanego moczu. Niedobór - brak wchłaniania zwrotnego, nadmiar - odwodnienie)
przysadka (prolaktyna - pobudza komórki gruczołów mlekowych do wytwarzania mleka w okresie poporodowym. Niedobór - tzw. brak mleka u młodych matek. Nadmiar - wzmożone wydzielanie mleka.)
tarczyca (tyroksyna - przyśpiesza przeminaę materii w organiźmie. Niedobór - bardzo wolna przemiana materii. Nadmiar- niekorzystne przyśpieszenie przemiany materii.)
przytarczyce (parathormon - reguluje w organiźmie gospodarkę wapniowo-fosforową. Nadmiar i niedobór - rozregulowanie tejże gospodarki.)
grasica (tymozyna - pobudza powstawanie limfocytów T. Nadmiar i niedobór - nieodpowiednia ilość limfocytów T, wplywająca na odporność.)
trzustka (insulina i glukagon, podaję dwa bo są ze sobą powiązane)
nadnercza (adrenalina - pobudza część współczólną autonomicznego układu nerwowego. Nadmiar i niedobór - broblemy ze stresem.)
gruczoły płciowe - jajniki (estrogeny - uwalnianie żeńskich komórek rozrodczych); jądra (testosteron - rozwój męskich narządów płciowych)
* Przysadka mózgowa - Jest gruczołem zbudowanym z dwóch płątów - przedniego (tworzą go komórki wytwarzające hormony sterujące pracą innych gruczołów dokrewnych, wytwarza także hormon wzrostu i prolaktynę) i tylnego (magazynuje i uwalnia hormony podwzgórza - wazopresynę i oksytocynę.
* Gruczoły dokrewne są inaczej nazywane gruczołami wydzielania wewnętrznego, wydzielają hormony dokrewne. Gruczoły wydzielania zewnętrznego to takie, któe wydzielają m.in. pot, łój.
11.
*męski układ rozrodczy:
Jądra - narządy wytwarzające plemniki. gruczoły dokrewne wytwarzająvce testosteron. leżą poza jamą brzuszną.
Najądrza - stanowią magazyn plemników, tam osiągają one pełną dojrzałość.
Nasieniowody - przewody zaczynające się w najądrzach kończące się tzw. przewodem wytryskowym uchodzącym do cewki moczowej. Ich zadaniem jest przenoszenie plemników z miejsca ich powstawania do cewki moczowej.
Pracie - narząd służący do wprowadzania męskich komórek rozrodczych do żeńskich dróg rodnych.
Moszna - worek skórny, w którym znajdują się jądra.
żeński układ rozrodczy
wzgórek łonowy - wypukłość w kształcie trójkąta zbudowana z tkanki tłuszczowej.
Wargi sromowe mniejsze i większe - chronią wejście do pochwy, ujście cewki moczowej i łechtaczkę.
Łechtaczka - narząd bardzo silnie unerwiony i bardzoi wrażliwy.
Jajniki - są gonadami (wytwarzają komórki jajowe) i gruczołami (wydzielają estrogeny i progesteron)
Jajowodz umoliwiaj transport żeskich komórek płciowych, a w razie zapodnienia również zygoty z jajników do macicy.
macica- podczas porodu tam rozwija się zarodek i płód
pochwa - tworzy kanał rodny.
*owulacja - proces pękania i uwalniania żeńskiej komórki rozrodczej z pęcherzyka jajnikowego.
łożysko - silnie unaczyniony narząd, umożliwia wymianę substancji między krwią matki a krwią płody
pępowina - łączy płód z łożyskiem
błony płodowe - chronią zarodek, a następnie płóc, przed wpływem niekorzystnych warunków środkowiska zewnętrznego.
owodniowce - błona bezpośrednio ptaczająca zarodek, twoirząca przestrzeń wypełnioną wodami płodowymi, które łagodzą wstrząsy i pozwalają na swobo\dne ruchy zarodka
bliźnięta jednojajowe - powstają wskutek zapłodnienia pojedyńczej komórki jajowej a potem podziału rozwijającego się zarodka na dwie grupy komórek. Takie bliźnięta zawsze są tej samej płci i są niemal identyczne.
dwujajowe - powstają wskutek zapłodnienia dwóch komórek jajowych. Takie bliźnięta nigdy nie są identyczne, mogę yć tej samej lub różnej płci;)
Mam nadzieję, ze pomogłąm;).