Question

1. Wymień wynalazki które przyczyniły się do uprawienia komunikacji ( w XIX wieku ) 2. Wyjaśnij czym charakteryzowała się produkcja przemysłowa . PROSZĘ O SZYBKĄ ODPOWIEDŹ .

Answer 1

1. GOSPODARKA I CYWILIZACJA EPOKI STAROŻYTNEJ:
W XVIIw. angielski filozof Tomasz Hobbes określił epokę starożytną: „Ówczesne życie było wstrętne, brudne, krótkie”. BRUDNE – brak higieny (dopiero przełom XIX/XXw. powszechna higiena) KRÓTKIE – średnia długość życia 18lat. WSTRĘTNE – pierwotnymi potrzebami były: mieszkanie i jedzenie. Polowanie – przemieszczanie się – brak stabilizacji – nieustanne koczownictwo; brak odpowiedniej ilości lub głód. Myślistwo – pierwsze zajęcie (sposób zarabiania) człowieka na ziemi; drugie rolnictwo – wprowadziło osiadły tryb życia – stabilizacja psychiczna i fizyczna – wprowadzenie podziału pracy – zwiększenie efektywności i poprawa jakości wykonywanej pracy. Pierwsze cywilizacje nazywane cywilizacjami nadrzecznymi – w dorzeczach Nilu, Indusu, Rzeki Żółtej, Eufratu, Tygrysu. Zarządcami i kontrolerami cywilizacji pierwotnych byli kapłani i wojownicy (zorganizowani wokół świątyń). Ich obowiązkiem było nakładanie danin i podatków.


2. HANDEL I ROZWÓJ GOSPODARCZY W KRAJACH ŚRÓDZIEMNOMORSKICH W ANTYKU.
A) SUMMEROWIE – pierwsza cywilizacja powstała w dolnej Mezopotamii (dorzecze Eufratu i Tygrysu – obecny Irak)
*wielkie skupiska ludzi;
* cywilizacja miejska;
* monumentalne budowle;
* wykształciły się zawody: architekt, lekarz, inżynier;
*ujednolicono system miar i wag;
*wynaleziono pismo (z potrzeby prowadzenia rachunków dotyczących pochodzenia danin, ich wielkości, przeznaczenia) proste pismo obrazkowe w formie znaków rytych na glinianych tabliczkach, przekształcone następnie w pismo klinowe, co jest cechą charakterystyczną tego obszaru. Pismo służyło spisywaniu kontraktów, długów, transakcji finansowych i handlowych – powstały na wymogi ekonomiczne. Później reszta, m.in. poezja itp.
B) CYWILIZACJA STAROŻYTNEGO EGIPTU– Okres początkowy– osiągnęła dojrzałość w dziedzinie rządzenia, sztuki, religii i gospodarki. Tysiąclecie– 800r pne – 200rne → największy rozkwit gospodarczy; powstaje cywilizacja Basenu Morza Śródziemnego, na którą składają się 3filary: Fenicjanie, Grecy, Rzymianie. Handel staje się trzecim sposobem zarabiania na życie; wymiana darów, prezentów itp.
C)FENICJANIE – pierwsi kupcy świata – „fenicja” – „purpura” barwnik. Ich specjalnością były wełniane tkaniny purpurowe farbowane naturalny barwnikiem ze ślimaka purpurowego, stanowiące przedmiot eksportu do wielu krajów. Inną ze specjalności był wyrób szkła, fajansu i obróbka kości słoniowej. Główne miasto Bejrut (stolica Libanu). Fenicjanie stali się na najbliższe tysiąclecie najbardziej znanymi budowniczymi statków, żeglarzami i kupcami basenu Morza Śródziemnego. Największą ze zdobyczy Fenicjan w dziedzinie kultury jest rozwój pisma alfabetycznego zwanego fenickim; z niego rozwinęło się pismo greckie oraz liczne pisma semickie; wszystkie pisma europejskie mają swojego poprzednika w piśmie fenickim.
D)GRECY – Uprawiali handel morski na szeroką skalę. Za ojczyznę obrali górzyste i skaliste ziemie, dlatego zainteresowania swoje kierowali ku morzu. Mieli wspaniałe naturalne porty i handlując uzupełniali niewielką produkcję rolną. „Iliada” Homera najprawdopodobniej odzwierciedla rywalizację handlową Greków i miasta Troji o wejście na Morze Czarne. Podobnie legenda o Jazonie i wyprawie po złote runo opisuje wyprawy na Morze Czarne w poszukiwaniu wełny. Grecy organizowali wiele wypraw na całym obszarze śródziemnomorskim, zakładali też liczne kolonie. Skupiska miast greckich były tak liczne, że nazywano je wielką Grecją. Miasta odgrywały role centem handlowych i rynków zbytu. Aleksandria największe miasto na świecie przed rozkwitem Rzymu liczyła 5,0mln mieszkańców. Była faktycznie miastem greckim. Była też centrum handlowym swojej epoki. Przez jej eynki przepływały zarówno towary tradycyjne sprzedawane do Egiptu, pszenica, papirus, len, szkło, ale też egzotyczne: kość słoniowa, strucie pióra, dywany, bawełna, jedwab. Ateny pełniły rolę handlową i finansową. Znane już były ubezpieczenia, operacje bankowe i wiele innych operacji ekonomicznych. Ogromne znaczenie miało wynalezienie pieniądza. Przed wynalezieniem towary pełniły rolę miernika wartości. Handel wymienny i kredyty na długo przed wprowadzeniem monet odgrywały swoją rolę. Wynalazca monet pozostaje nieznany. Legenda przypisuje wynalazek Midasowi, królowi Frygii, którego dotknięcie zamieniało przedmioty w złoto oraz krezusowi (bajecznie bogaty król Lidii, którego zmuszono do połknięcia płynnego złota). Prawdopodobnie pierwsze monety wybił przedsiębiorczy kupiec lub bankowiec w miastach greckich. Monety miały na swoich rewersach wizerunek władcy lub symbol miasta, bardzo często sowę – symbol Aten. Grecy byli twórcami wspaniałej kultury helleńskiej, którą dzięki prowadzonym wojnom rozpowszechniono w całym basenie Morza Śródziemnego. Język grecki panował na obszarze całego basenu, aż do Indusu. Zakładane przez Greków miasta, były bardzo sławne, jednym z nich była Marsylia.
E)RZYM – Apogeum cywilizacji klasycznej przypada na I i IIw. ery chrześcijańskiej pod panowaniem Rzymu. Rzymianie przywłaszczyli sobie gospodarcze osiągnięcia epoki helleńskiej oraz jej instytucje. W trakcie podbojów koncentrowali się na sprawach związanych z wojskowością a administracją. W rzymskim systemie wartości trudnienie się handlem nie było cenione wysoko. Pozostawiono handel w rękach klas niższych, cudzoziemców, niewolników. Cywilizacja rzymska była cywilizacją miejską. Jednym z filarów było prawo rzymskie. Wraz z legionami rzymskimi było ono upowszechniane na podbijanych ziemiach. Imperium Rzymskie funkcjonowało mając doskonale rozwinięty handel i efektywny podział pracy. Miasto Rzym liczyło ponad 1mln mieszkańców. Wyżywienie takiego skupiska ludzi, opierając się na miejscowych zasobach było niemożliwe. Zbudowano więc flotę i sprowadzano pszenicę z Sycylii i Afryki północnej. Zboże rozdawano 200tyś. rodzin rzymskiego plebsu za darmo (odstępność od zasady wolnego handlu). Żadne miasto nie mogło równać się z Rzymem. Największym wkładem Rzymu w rozwój gospodarczy był tzw. pax romana (pokój rzymski) były to długie okresy pokoju i stabilizacji. W krajach basenu Morza Śródziemnego dzięki temu mógł się rozwijać handel, wyeliminowano piractwo i rozboje. Rzym budował także słynne trakty rzymskie, gł. dla celów strategicznych, ale ułatwiały one także transport lekkich towarów. Główne drogi handlowe biegły przez Morze Śródziemne. Jedną z najważniejszych konsekwencji PAX Romana był wzrost liczby ludności. Szacuje się że liczba ludności Imperium Romanum wahała się od 60 – 100mln. Głównie dzięki przyrostowi naturalnemu, który był możliwy dzięki podnoszeniu się stopy życiowej. Realne zarobki wolnego rzemieślnika w Rzymie w Iw. n.e. odpowiadałay zarobkom robotnika brytyjskiego w 1850r., a włoskiego w 1929r. Wskaźnikiem materialnym dobrobytu była również długość życia. Wynosiła ona 25lat. Starożytny Rzym funkcjonował dzięki pracy niewolniczej. Rekrutowali się oni głównie z jeńców, zakładników, niektórzy z nich byli traktowani dobrze (np.: piśmienni Grecy) ale również w Rzymie niewolnik był często rzeczą, nazywany instrumentum vocanum – mówiące narzędzie. Niewolnictwo było podstawą produkcji. Od IIw. obserwujemy załamanie się gospodarki i schyłek imperium. Spowodowane to było najazdami plemion germańskich z północy, niedoborem siły roboczej, inflacją. Najazdy barbarzyńców i grabieże zakłóciły tu działalność handlową i już w IIIw. n.e. dochody z podatków nie wystarczyły na armię i biurokrację, ładze zarządziły zbiór danin w naturze. Z czasem przekształcono to w regularne kontrybucje. Handel podupadał, liczba ludności malała, a wprowadzenie przymusowego dziedziczenia zawodów i urzędów podważyło gosp. wróciła ona do form gospodarki naturalnej. Zasadniczym powodem ograniczeń i upadku gospodarki starożytnej był brak postępu technicznego. W sferze ideologii Arystoteles i św. Paweł uzasadniali istniejący porządek społeczny. Arystoteles pisał, że „podział na panów i niewolników jest uwarunkowany biologicznie”, a św. Paweł, że właściciele i niewolnicy muszę akceptować swój status społeczny. Społeczeństwo bazujące na niewolnictwie stworzyło mistrzowskie dzieła w sztuce, literaturze, ale nie było w stanie zapewnić stałego rozwoju gospodarczego.