Question

1) Wymień 3 argumenty potwierdzające tezę, że wojny toczone przez Polskę w XVII wieku stały się początkiem końca 1(pierwszej) Rzeczypospolitej

2) Po wojnach Polski z Turcją w XVII wieku zaczęto nazywać Polskę "przedmurzem chrześcijaństwa". Wyjaśnij skąd wzięła się ta nazwa?

3) Jakie dzieła sztuki,filmyoraz książki poświęcono wydarzeniom z okresu dziejów XVII wiecznej Polski ?

Answer 1

1) Wymień 3 argumenty potwierdzające tezę, że wojny toczone przez Polskę w XVII wieku stały się początkiem końca 1(pierwszej) Rzeczypospolitej?
2) Po wojnach Polski z Turcją w XVII wieku zaczęto nazywać Polskę "przedmurzem chrześcijaństwa". Wyjaśnij skąd wzięła się ta nazwa?
3) Jakie dzieła sztuki,filmy oraz książki poświęcono wydarzeniom z okresu dziejów XVII wiecznej Polski ?

Ad.1
a)Wojny wyniszczały państwo nie tylko pod względem terytorialnym, ale i handlowym.
b)W wyniku ciaglych wojen spadł poziom życia, a społeczeństwo ubożało.
c)nierzad w sejmie i duze prawa szlachty poprzez stosowanie "liberum veto" oraz rozsadzane konfliktami wew. miedzy stronnictwami magnaterii
d)Brak dziedziczenia tronu, a wybor krola poprzez elekcje czesto rzutowal na wtracanie sie w wew. polityke I RP osciennych mocarstw *(co skutkowalo pozniejszym rozbiorami I RP w XVIII w.)
e)zbyt mala armia regularna, ktora nie mogla konkurowac z mocarstwami osciennymi ktore graniczyly z I RP.
f)niski dochod do kasy krolewskiej z podatkow

Ad.2
Od XVI wieku Polskę określano jako „przedmurze chrześcijaństwa”, co oznaczało obronę przed najazdami Tatarów i Turków.Pojęcie także oznaczające Rzeczpospolitą w XVII w., która znalazła się na szlaku ekspansji protestanckiej Szwecji od północy, prawosławnej Rosji od wschodu i muzułmańskiej Turcji od południa.
O ile swobody religijne oraz wolność wyznania zagwarantował mieszkańcom Rzeczypospolitej Akt Konfederacji Warszawskiej z 28 stycznia 1573 roku (dokument ten uważany jest za początek gwarantowanej prawnie tolerancji religijnej w I Rzeczypospolitej oraz całej ówczesnej Europie), to sytuacja zmieniła się radykalnie po potopie szwedzkim, kiedy to zaczęto obawiać się wszystkiego co obce. Wiązało się to głównie z masowym poparciem, jakiego protestanci udzielili Szwedom podczas potopu szwedzkiego. Wzrosła rola katolicyzmu, w 1658 wygnano arian, w 1733 odebrano różnowiercom prawo sprawowania urzędów. Pojawiło się przekonanie o szczególnej roli Polski (przedmurze chrześcijaństwa) i zaczęto utożsamiać polskość i katolicyzm.

Ad.3
LIteratura:Henryk Sienkiewicz i trylogia: - Ogniem i Mieczem; - Potop; - Pan Wolodyjowski; - Józefa Hena "Crimen"
Film- Jerzy Hoffman: - trylogia sienkiewicza; - serial "Czarne Chmury"
Dzieła Sztuki: - Juliusz Kossak "Czarnecki pod Płockiem"; - Jan Matejko "Jan III Sobieski pod Wiedniem"; - Wojciech Kossak "Kircholm", "Hetman Żółkiewski z husarią".