1. Wyjaśnij pojecia: rzeka główna, dział wodny, dorzecze.
2. Wymien typy jezior i podaj ich przyklady.
3. Wymien panstwa prze ktore przeplywa Dunaj.
4. Korzystajac z atlasu podaj nazwy 2 najdluzszych rzek, na poszczegolnych kontynentach.
5. Podaj po 3 przyklady najwiekszych i najglebszych jezior swiata.
6. Jaka jest roznica pomiedzy jezioren odplywowym, bezplywowynm i przeplywowym.
7. Co to jest wieczna zmarźlina i gdzie wystepuje.
3. Dunaj przepływa przez 10 europejskich krajów: Niemcy, Austrię, Słowację, Węgry, Chorwację, Serbię, Bułgarię, Rumunię, Mołdawię i Ukrainę
1. rzeka główna - rzeka do której kierowane są wody z rzek dopływowych
dział wodny - umowna linia będąca granicą zlewni lub dorzecza danej rzeki
dorzecze - (zlewnia) obszar z\ ktorego wody powierzchniowe spływają do systemu określonej rzeki
2. Klasyfikacja jezior ze względu na:
a) zawartość soli mineralnych:
1 Słodkie- jeśli jest mniej niż jeden promil, np. Ładoga, Onega, jeziora kanadyjskie (nie są blisko mórz).
2. Słonawe- 1- 20 promili.
3. Słone- powyżej 20 promili, np. Morze Martwe (230 promili), J. Aralskie, J. Czad, M. Kaspijski;
b) temperaturę:
1. Ciepłe- strefa międzyzwrotnikowa (śr. temperatura 40C), np. Tanganika, J. Wiktorii;
2. Zmienne- w strefie umiarkowanej (pory roku), np. Ładoga, Onega, Michigan, Ontario;
3. Zimne- strefa okołobiegunowa lub jeziora znajdujące się wysoko w górach, np. Morskie Oko, Tajmyr, Niedźwiedzie, Niewolnicze.
c) czas istnienia:
1. Stałe- cały czas są wypełnione wodą, np. Śniardwy, Wiktorii.
2. Okresowe- tylko w porze deszczowej, np. J. Eyre, J. Czad;
3. Epizodyczne (jeziora chwilowe)- pustynie i półpustynie;
d) trofizm:
1. oligotroficzne (młode)- są czyste, zimne, duża przezroczystość, niewiele roślin, kamieniste dno, głębokie, niebieska woda, np. jeziora górskie (Morskie Oko, Czarny Staw, Wielki Staw);
2. Eutroficzne- dojrzałe w fazie zarastania, woda zielonkawa, dużo roślin i zwierząt, np. jeziora mazurskie, kanadyjskie;
3. dystroficzne- jeziora stałe, zamknięte, przemieniające się w bagna, woda brunatna, brzydki zapach, rozkładają się szczątki roślin, np. jeziora Polesia Lubelskiego, jeziora Borów Tucholskich;
e) genezę misy jeziornej:
1. Reliktowe- Morze Kaspijskie, Jezioro Aralskie (pozostałości po dawnym morzu);
2. Tektoniczne- powstałe w wyniku ruchów tektonicznych, np. Bajkał (dno leży poniżej poziomu morza), Morze Martwe, Tanganika, Loch Ness;
3. Meteorytowe/ kosmiczne- Clear Water West (Kanada), Clear Water East, Morasko (koło Poznania);
4. Wulkaniczne- kratery wygasłych wulkanów, np. J. Albano, Toba;
5. Deltowe- płytkie, skłonne do zarastania, np. J. Dąbie (delta Odry), J. Druzno (delta Wisły);
6. Krasowe- skały wapienne, np. Pojezierze Łęczyńsko- Włodawskie, Chorwacja (Jeziora Putwickie);
7. Przybrzeżne- jeziora, które były kiedyś zatokami (obecnie to mierzeje), są słonawe, np. Łebsko, Gardno.
8. Starorzecza- prawdopodobnie powstało po powodzi
np. J. Czerniakowskie, J. Dziekanowskie.
9. Poligenetyczne- geneza misy jest złożona: tektoniczno- polodowcowa, np. J. Ładoga, J. Onega, J. Wener, J. Wetter, Wielkie Jeziora Amerykańskie, J. Niedźwiedzie, J. Niewolnicze.
10. Polodowcowe:
a) morenowe (polodowcowe pagórki)- niezbyt głęboka, duża powierzchnia, urozmaicona linia brzegowa, np. J. Śniardwy, J. Mamry, J. Niegocin:
b) rynnowe- długie, wąskie, głębokie, np. J. Gopło, J. Hańcza, J. Miedwie
c) oczka (wytopiskowe)- powstały przez lodowce, są niewielkie, głębokie, okrągłe
d) cyrkowe (górskie), np. Morskie Oko, Czarny Staw
11. Biogeniczne- utworzone przez bobry, występują na Mazurach, Polesiu Lubelskim, Kotlinie Biebrzańskiej.