1. Wyjaśnij: aseptyka, antyseptyka, antidotum, reguła dłoni
2. Podaj definicję i negatywne skutki efektu cieplarnianego i dziury ozonowej.
3. Wyjaśnij, jakie działania zaliczysz do profilaktyki pożarowej?
4. Wymień objawy i podaj pierwszą pomoc w przypadku:
-zatrucia lekami
-zatrucia alkoholem.
aseptyka - ogół działań mających na celu odkażenie i wyjałowienie narzędzi, materiałów opatrunkowych, pomieszczeń itp. Przykładowo kiedy nie chcemy, żeby drobnoustroje dostały się do ciała człowieka w czasie operacji - z tego powodu używane są odzież ochronna, rękawiczki.
antyseptyka - ogół działań mających na celu odkażenie zakażonego już miejsca, np. odkażenie rany.
antidotum - jest to odtrutka, czyli taka substancja, którą stosujemy, by odwrócić lub zneutralizować działanie jakiejś szkodliwej substancji czy trucizny.
reguła dłoni - reguła lewej dłoni lub inaczej reguła Fleminga - służy do określenia kierunku i zwrotu siły elektrodynamicznej. Lewą rękę musimy ustawić w takiej pozycji, aby linie sił pola magnetycznego wchodziły w wewnętrzną stronę otwartej dłoni, nasze palce mają być wyprostowane i mają wskazywać kierunek i zwrot prądu, a wtedy nasz kciuk (wyprostowany) będzie wskazywał kierunek i zwrot siły elektrodynamicznej.
zad. 2)
efekt cieplarniany - spowodowany jest obecnością gazów cieplarnianych w atmosferze, w rezultacie podwyższających temperaturę na ziemi; może być przyczyną globalnego ocieplenia
skutki:
- wzrost temperatur
- topnienie lodowców
- susze
- wysychanie rzek
dziura ozonowa - jest to obniżona ilość O3 (ozon) w warstwie ozonowej, co powoduje wzrost przenikania szkodliwego promieniowania ultrafioletowego. Jest spowodowana zanieczyszczeniami z fabryk (związki chloru i azotu), używaniem przez człowieka freonów (lodówki, dezodoranty, klimatyzatory), niektórymi związkami wydobywającymi się z wulkanów.
skutki -> ozon nie pochłania szkodliwego promieniowania ultrafioletowego, co spowoduje:
- uszkodzenie skóry
- oparzenia
- nowotwory
- osłabienie odporności
zad 3)
- kontrolowanie instalacji elektrycznych i gazowych
- gaśnice w pomieszczeniach, w samochodzie
- odpowiednie oznakowanie dróg ewakuacyjnych
- niepalenie traw
- niewyrzucanie niedopałków
- zbieranie butelek szklanych w lesie
zad 4)
ZATRUCIE LEKAMI
Objawy zatrucia lekami zależą od rodzaju zażytych leków. Ogólnie mogą to być objawy ze strony ukł. pokarmowego (wymioty, biegunka, nudności), ukł. nerwowego (pobudzenie, drgawki, utrata przytomności), czy np. rumienie na skórze. Przy zatruciu lekami nasennymi mogą wystąpić spowolnione ruchy, majaczenie, zaburzenia równowagi.
Jeśli poszkodowany jest przytomny, możemy dopytać, jakie leki wziął i w jakiej dawce. Jeśli nie, powinniśmy poszukać opakowań leków. Przede wszystkim jednak powinniśmy wezwać pogotowie ratunkowe (999 lub 112). Jeśli nie minęło 6h od zatrucia i poszkodowany jest przytomny, powinniśmy wywołać wymioty. Aby je wywołać, można wypić 1-2 szklanki ciepłego roztworu soli. Należy ułożyć poszkodowanego w pozycji bocznej, aby nie zachłysnął się wymiocinami. Jeśli zatrzyma się oddech, musimy resuscytować.
Podaje się też węgiel aktywny.
ZATRUCIE ALKOHOLEM
alkohol etylowy
Objawy: spadek temperatury, spowolnienie oddechów, obniżenie ciśnienia, drgawki, dreszcze, zwiększona potliwość, wymioty. Istnieje ryzyko wejścia w stan śpiączki.
pierwsza pomoc: wezwać pogotowie; ułożyć poszkodowanego w pozycji bocznej ustalonej (może wymiotować), można go czymś przykryć, żeby chronić go przed dalszą utratą ciepła
alkohol metylowy
Objawy: z początku podobne do zatrucia alkoholem etylowym, dopiero po kilku godzinach pojawia się ból brzucha, dalszy spadek ciśnienia, przekrwienie oczu, mogą się pojawić następnie zaburzenia neurologicznie (włacznie ze śpiączką), może to doprowadzić do śmierci
pierwsza pomoc: wezwać pogotowie, ułożyć w pozycji bocznej, przykryć
Najlepiej jest zakładać, że był to alkohol metylowy, który jest o wiele groźniejszy. Im szybciej poszkodowany otrzyma pomoc, tym lepiej.