Question

1. W jakich okolicznościach doszło do przekazania władzy Piłsudskiemu? 2. Wymień wydarzenia z okresu i wojny światowej na arenie międzynarodowej, które przyczyniły się do odzyskania przez Polskę niepodległości? Z góry dziękuję za pomoc ; ))

Answer 1

1. Gdy 9 listopada 1918 roku proklamowano detronizację cesarza Wilhelma II i proklamowanie w Niemczech republiki, Józef Piłsudski został wraz z Kazimierzem Sosnkowskim zwolniony z twierdzy i umieszczony w specjalnym pociągu do Warszawy, dokąd dotarli 10 listopada.

Na dworcu Józef Piłsudski został powitany przez członka Rady Regencyjnej Zdzisława księcia Lubomirskiego i dowódcę Komendy Naczelnej Polskiej Organizacji Wojskowej Adama Koca.

Powierzenie Józefowi Piłsudskiemu władzy nad wojskiem

Rada Regencyjna przewidywała dla Józefa Piłsudskiego stanowisko ministra spraw wojskowych w rządzie Józefa Świerzyńskiego, który jednak 3 listopada złożył rezygnację i został zastąpiony przez prowizorium rządowe kierowane przez Władysława Wróblewskiego.

W tym samym czasie na innych obszarach ziem polskich również tworzyły się lokalne ośrodki władzy. Już 19 października powstała Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego, a 28 października w Galicji ukonstytuowała się Polska Komisja Likwidacyjna (PKL), do której weszli przedstawiciele głównych polskich stronnictw galicyjskich, z wyjątkiem konserwatystów. Od 30 października Polska Komisja Likwidacyjna rozpoczęła przejmowanie władzy i usuwanie garnizonów austriackich w Krakowie i innych miastach Galicji. Podjęta przez Radę Regencyjną próba wynegocjowania podporządkowania sobie Polskiej Komisji Likwidacyjnej nie powiodła się ze względu na różnice polityczne.
Z kolei w zaborze pruskim ujawniła się 11 listopada Rada Ludowa z Wojciechem Korfantym na czele, która jako legalne władze Polski uznała kierowany przez Romana Dmowskiego Komitet Narodowy Polski w Paryżu.

Także w Królestwie Polskim powstał konkurencyjny wobec Rady Regencyjnej ośrodek władzy, w postaci utworzonego w nocy z 6 na 7 listopada w Lublinie Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej pod przywództwem Ignacego Daszyńskiego, który ogłosił rozwiązanie Rady Regencyjnej (jako instytucji splamionej kolaboracją) i przejęcie władzy jako jedyny legalny rząd.

Ponadto od 2 listopada zaczęły powstawać z inicjatywy organizacji lewicowo-rewolucyjnych i z inspiracji bolszewickiej Rady Delegatów Robotniczych postulujące wprowadzenie w Polsce ustroju radzieckiego.

W momencie powrotu Józefa Piłsudskiego do Warszawy, wszystkie stronnictwa polityczne (poza lewicą rewolucyjną) zażądały by Rada Regencyjna przekazała mu władzę. Rada, licząc się z popularnością Piłsudskiego i sądząc, że będzie on w stanie powstrzymać żywioły rewolucyjne, skłoniła się ku tym żądaniom. 

Tego samego dnia polskie oddziały wojskowe przystąpiły do zajmowania kluczowych obiektów na terenie Królestwa Polskiego i rozbrajania stacjonujących tam wojsk niemieckich, których liczebność wynosiła około 80 000 żołnierzy. Proces ten przebiegał na ogół bez przeszkód, a żołnierze niemieccy, zmęczeni wojną i chętni by jak najszybciej wrócić do kraju nie stawiali oporu. Jedynie w kilku miejscowościach na wschodzie Polski doszło do starć zbrojnych.

11 listopada 1918 roku Rada Regencyjna wydała dekret o przekazaniu Józefowi Piłsudskiemu zwierzchnictwa nad Polską Siłą Zbrojną/Wojskiem Polskim. W myśl dekretu Piłsudski miał złożyć swą władzę nowemu Rządowi Narodowemu w chwili jego powstania. Jednocześnie nowemu wodzowi naczelnemu podporządkował się szef Sztabu Generalnego, gen. Tadeusz Rozwadowski. 

25 listopada 1916-wydanie aktu gwarantującego powstanie Królestwa Polskiego
 14 stycznia 1917- działalność rozpoczyna Tymczasowa Rada Stanu
 7 października 1917-ogłoszenie niepodległości przez Radę Regencyjną
 8 stycznia 1918- w orędziu prezydenta Stanów Zjednoczonych W. Wilsona w 13 punkcie ważne stwierdzenie dla Polski: "Należy utworzyć niezależne państwo polskie, które będzie zajmować terytoria zamieszkane przez niezaprzeczalnie polską ludność i któremu należy zapewnić bezpieczny i swobodny dostęp do morza..."
 10 listopada 1918 - przyjazd Józefa Piłsudskiego do Warszawy
 11 listopada 1918-przekazanie władzy przez Radę Regencyjną Józefowi Piłsudskiemu; wojska niemieckie wycofują się z granic Królestwa Polskiego; rozbrojenie niemieckiego garnizonu w Warszawie