Question

1. Strefy klimatu na ziemi .

2. .Czynniki zewnętrzne kształtujące powierzchnie ziemi .

3. Czynniki wewnętrzne kształtujące powierzchnie ziemi

Musze zrobić referat na 2 strony A4 co najmie , max 4 strony . Na jeden z tych tematów.

Answer 1

Strefa równikowa jest najbardziej gorąca. Tutaj przez okrągły rok temperatura nie spada poniżej 24 stopni C, a często przez długi okres wynosi 30 C. Po gorącym dniu następuje parna, wilgotna noc, gdzie względna wilgotność powietrza podwyższa się do 85-95%. Temperatura wody wynosi około jednego stopnia poniżej temperatury powietrza, co powoduje intensywne parowanie, tworzenie kłębiastych chmur, częste burze i ulewy. Powietrze okolic przyrównikowych jest bardzo wilgotne, co zwiększa potencjalnie jego chwiejność i sprzyja konwekcji. Roczne amplitudy temperatur są na nizinach minimalne (do 2 stopni Celsjusza) i małe w ciągu doby. Suma opadów jest duża, przeważnie ponad 1500-2000 mmrocznie. Blisko równika, na nizinach (dorzecza Konga i Amazonki, Indonezja) brak w zasadzie pory suchej przy 1-2 okresach maksimum opadów (przy zenitalnym położeniu Słońca i zależnie od regionalnej cyrkulacji). W miarę wzrostu odległości od równika amplitudy temperatur wzrastają, sumy opadów maleją, zaznaczają się wyraźniej pory suche, najpierw dwie, potem jedna - długa, o najwyższych temperaturach pod koniec jej trwania.

Typy klimatów:

a) równikowy - duże opady(2000 - 3000 mm rocznie), małe dobowe i roczne wahania temperatury, brak wyraźnej pory deszczowej, 

występowanie: Kotlina Kongo, Nizina Amazonki i Archipelag Malajski 

b) podrównikowy wilgotny - jedna lub dwie pory deszczowe( rocznie poniżej 2000 mm), nieznaczne wahania temperatury

występowanie: Wyżyna Brazylijska i Gujańska, pn. Australia, obrzeża Kotliny Kongo

c) podrównikowy suchy - na równiku dwie pory deszczowe, na pozostałym terenie pora deszczowa ograniczona do kilku miesięcy (500 - 1000 mm), roczne wahaniami temperatury do 10° C.

występowanie: pn. - wsch. część Wyżyny Brazylijskiej, pn. obszary Australii, Afryka Środkowa (pas na pn. od 10°N i na płd. od 10°S).

Klimat strefy zwrotnikowej:

Większa część obszarów należących do tej strefy na obu półkulach to stepy i pustynie. Tylko tam, gdzie wieją stale (często) lub okresowo wiatry od morza (pasaty, monsuny) klimat może być wilgotny (Floryda). Przy przeważającej pogodzie bezchmurnej dochodzi do bardzo silnego nagrzania dziennego i ochłodzenia w nocy. Amplitudy temperatur zwłaszcza dobowe są dużo większe niż w strefie równikowej. Notowano tu na pograniczu z następną strefą najwyższe temperatury powietrza, przekraczające 55 stopni Celsjusza (Kalifornia, Libia)

Typy klimatów:

a) zwrotnikowy pustynny ( skrajnie suchy) - duże nasłonecznienie, brak opadów, duże dobowe amplitudy temperatury

występowanie: północna Afryka - Sahara, Półwysep Arabski, zachodnia i środkowa Australia, Półwysep Kalifornijski (Dolina Śmierci), środkowo - zachodnia część Ameryki Południowej (Atacama);

b) zwrotnikowy morski - częste ruchy morskich mas powietrza niezależnie od pór roku, (znaczna ilość opadów), małe wahania temperatury

występowanie: Zatoka Meksykańska, Floryda, Australia południowo-wschodnia

c) monsunowy gorący - duże opady w porze deszczowej, suche ciepłe zimy, małe wahania temperatury

występowanie: Indie, Półwysep Indochiński, południowo - wschodnia część Chin


 

Klimat strefy podzwrotnikowej

Strefa podzwrotnikowa położona jest pomiędzy 40-50 a 30-40 stopniem szerokości geograficznej północnej. Wilgotne, tropikalne powietrze osiąga latem temperaturę 24-28 stopni C, lecz woda pozostaje względnie chłodna. W strefie tej rzadko padają deszcze, ale mgły są częste. Zimą pogoda jest zmienna, częste są sztormy oraz dni z opadami deszczu lub śniegu. Pogoda i klimat kształtują się tu w porze letniej, podobnie jak w strefie zwrotnikowej, w warunkach pogody wyżowej pod wpływem przeważających zwrotnikowych mas powietrznych. W chłodnym półroczu natomiast występuje w tej strefie intensywna działalność cyklonalna właściwa klimatom strefy umiarkowanej. W związku z tym najmniej opadów jest w lecie, najwięcej w okresie od jesieni do wiosny. Lato o zdecydowanej przewadze pogodnych dni jest ciepłe lub upalne, zima na ogół chmurna i łagodna o temperaturach średnich rzędu 10-12 stopni Celsjusza. Tylko w odmianach kontynentalnych obniża się ona bardziej. O porach roku decyduje tu w równym stopniu roczny przebieg temperatur i roczny przebieg opadów.

Typy klimatów:

a)śródziemnomorski - lata gorące i suche, zimy łagodne i wilgotne

występowanie: europejskie i afrykańskie wybrzeża Morza Śródziemnego, Wyżyna Irańska, Kalifornia, płd. Australia;

b) podzwrotnikowy monsunowy - zimy suche, lata o bardzo dużych opadach

występowanie: południowo-wschodnie Chiny, południowa część Japonii i Korei;

c) pustynny - mało opadów, duże dobowe i roczne amplitudy temperatur

występowanie: Wyżyna Irańska, Pustynia Kara - Kum.

Klimat strefy umiarkowanej

Między 60 a 40 stopniem szerokości geograficznej północnej (czyli na naszej półkuli północnej) rozciąga się strefa umiarkowana - strefa wód chłodnych i zachodnich oraz południowo-zachodnich wiatrów - cyklonów. 

Latem, przy dniu znacznie dłuższym od nocy sumy dobowe promieniowania dopływającego do powierzchni Ziemi są duże. W związku z tym średnie temperatury miesięcy letnich mogą być wysokie (temperatura powietrza podnosi się do 22 stopni C), w klimatach kontynentalnych niewiele niższe od występujących w strefie poprzedniej. Temperatury zimowe mogą być natomiast bardzo niskie - temperatura opada poniżej zera. W obszarach, do których częsty i łatwy dostęp mają morskie masy powietrzne zarówno zimowe spadki temperatur, jak i letnie ich wzrosty są silnie złagodzone. W klimatach wybitnie morskich mogą one utrzymywać się w zimie nawet powyżej zera stopni. Strefę tą cechuje duża różnorodność klimatów: od wybitnie wilgotnych - nadmorskich do pustynnych - śródlądowych; od łagodnych do skrajnych, jeżeli chodzi o stosunki termiczne. Te ostatnie decydują głównie o porach roku.

Typy klimatów: 

Strefa klimatów umiarkowanych ciepłych:

a) morski - znaczne opady przez cały rok, małe roczne amplitudy temperatury, łagodne zimy

występowanie: Europa Zachodnia, środkowy obszar wybrzeża Ameryki Północnej

b) lądowy (kontynentalny) - małe opady, głównie w lecie i zimie, duże roczne amplitudy temperatury, mroźne zimy, upalne lata 

występowanie: Europa Wschodnia, południowa Syberia, południowa Kanada

c) przejściowy - duża zmienność stanów pogody, w zależności od kierunku napływających mas powietrza, ma cechy klimatu morskiego lub lądowego 

występowanie: Europa Środkowa, południowy pas Kanady wzdłuż rzeki św. Wawrzyńca


d) monsunowy - duże opady letnie, znaczne amplitudy temperatur 


występowanie: Chiny północno-wschodnie, część Japonii i Korei

Strefa klimatów umiarkowanych chłodnych:

a) morski - łagodne zimy, chłodne lata, znaczne opady przez cały rok 

występowanie: Islandia, Norwegia, wschodnie obszary Nowej Finlandii (Kanada)

b) lądowy (kontynentalny) - krótkie i chłodne lato, długie mroźne zimy, mało opadów

 

występowanie: środkowa Syberia, środkowa Kanada, południowa Argentyna

Klimat strefy okołobiegunowej

Klimat polarny jest najsurowszym klimatem na kuli ziemskiej. Jest bardzo suchy, niskie temperatury powietrza (w środkowej części Antarktydy przeciętna temperatura w zimie wynosi ok. -60 do -70˚ C, w lecie nieco cieplej: -30 do -50˚ C. Zdecydowanie najcieplejszym obszarem jest wybrzeże, szczególnie okolice Półwyspu Antarktycznego - styczeń przeciętnie: +1˚ C, występują silne wiatry i burze śnieżne. Antarktyda jest najwyżej usytuowanym kontynentem świata. Cały obszar lądowy (z wyjątkiem 0,3% powierzchni) pokryty jest grubą pokrywą lodową, przeciętna grubość tej warstwy wynosi ok. 1700 m. Takie usytuowanie lądu dodatkowo oziębia klimat. Ponadto występuje ścisła izolacja od ciepłych prądów morskich przez dryf wiatrów zachodnich okrążających Ziemię wokół Antarktydy. Występowanie dni i nocy polarnych, których czas trwania zwiększa się w miarę wzrostu szerokości geograficznej, rzutuje na cyrkulację atmosferyczną i warunki termiczne. Prócz niskich temperatur powietrza występują niewielkie sumy rocznych opadów, co przyczynia się do powstania pustyni lodowej.