1. składniki bilansu wodnego Ziemi 2.procesy przemiany wody w przyrodzie 3. retencje wody w przyrodzie, warstwa wodonośna, infiltracja 4. formy występowania wody w przyrodzie
paullaj2583
1.Ilość wody znajdującej się w obiegu na kuli ziemskiej może być wyrażona w jednostkach objętościowych, milimetrach opadu bądź procentach. Ocena bilansu gospodarki wodnej na Ziemi oparta jest na założeniu, że całkowita ilość wody dostarczona wraz z opadami równa się stratom wodnym danego obszaru. Brak równowagi między tymi dwiema wielkościami musiałby doprowadzić w konsekwencji do poważnych zmian zawartości wody w glebie oraz atmosferze i co za tym idzie, do poważnych przemian środowiskowych, które w skali kuli ziemskiej, nie są jednak obserwowane. Większość procesów obiegu wody odbywa się na obszarach oceanów, które zajmują ponad 70% powierzchni Ziemi. Przychód wody poprzez opady jest tu jednak mniejszy niż straty wynikłe z parowania. Odwrotną sytuację obserwujemy na lądach. Wyrównywanie się bilansu wodnego następuje poprzez spływ powierzchniowy (tab. 3).
Bilans wodny jest zróżnicowany nie tylko w zależności od podziału na lądy i wody. Powierzchnia lądu dzieli się też na strefy wilgotne i suche, na których poszczególne elementy bilansu wodnego są różne. Różnica między parowaniem a opadem wskazuje na kolejny czynnik kształtujący stosunki wodne danego rejonu: transport wody. Składają się na niego zarówno odpływ powierzchniowy, jak również przenoszenie poziome wody w postaci pary wodnej wraz z ruchami atmosfery. Przestrzenny bilans wodny sporządzony dla obszarów oceanicznych oraz strefy wilgotnej i suchej lądu zawiera wszystkie elementy kształtujące bilanse lokalne wody (rys. 6). Hydrosfera produkuje 84% pary wodnej znajdującej się w obiegu atmosferycznym. Większość tej pary (76%) skrapla się w postaci chmur nad oceanami, pozostała część (8%) przenoszona jest nad powierzchnię lądów. Około 2% pary wodnej wchodzi w skład chmur deszczowych tworzących się nad oceanami. Opad wody na powierzchnię oceanów jest mniejszy niż parowanie (77%). Lądy strefy wilgotnej dostarczają tylko 10% parowania całkowitego Ziemi, z czego 8% wchodzi w skład chmur deszczowych dających opady lokalne, 2% przenoszone jest nad obszary lądów suchych. Chmury deszczowe tworzące się w strefie wilgotnej zawierają dodatkowo 9% wilgotności przenoszonej znad oceanów. Całkowita wielkość opadów w strefie wilgotnej wynosi 17%, Strefa sucha dostarcza z parowaniem tylko 6% wilgotności powietrza, z czego tylko 4% tworzy lokalne chmury deszczowe, zasilone dodatkowo 2% wilgotności napływającej z zewnątrz. Na suchą strefę lądów spada 6% opadów przypadających na całą kulę ziemską. Lokalne różnice między wielkością parowania i opadu wyrównywane są przez spływ powierzchniowy. Rzekami do mórz i oceanów wraca około 7% całkowitej ilości wody znajdującej się w obiegu na kuli ziemskiej. Woda w biotopie lądowym. Woda w biotopie lądowym stanowi jeden Z elementów środowiska decydujących o warunkach występowania, przeżycia i rozwoju organizmów. Warunki wodne środowiska lądowego, szczególnie jego mniejszych fragmentów, stanowiących poszczególne siedliska, określone są właściwościami wilgotności powietrza i gleby oraz opadami.
2.Woda jest na Ziemi bardzo rozpowszechniona. Występuje głównie w oceanach, które pokrywają 70,8% jej powierzchni, ale także w rzekach, jeziorach i w postaci stałej w lodowcach. Część wody znajduje się pod powierzchnią ziemi lub w atmosferze (chmury, para wodna). Niektóre związki chemiczne zawierają cząsteczki wody w swojej budowie (hydraty – zawierają tzw. wodę krystalizacyjną). Woda występująca w przyrodzie jest roztworem soli i gazów. Najwięcej soli mineralnych zawiera woda morska i wody mineralne; najmniej woda z opadów atmosferycznych. Wodę o małej zawartości składników mineralnych nazywamy wodą miękką, natomiast zawierającą znaczne ilości soli wapnia i magnezu – wodą twardą.
3, zdolność do gromadzenia zasobów wodnych i przetrzymywania ich przez dłuższy czas w środowisku biotycznym i abiotycznym. W lesie mamy do czynienia m.in. z retencją szaty roślinnej, retencją glebową i gruntową, śnieżną, depresyjną, zbiorników i cieków wodnych.
W pewnym uproszczeniu pod pojęciem małej retencji rozumie się zdolność do gromadzenia wody w małych zbiornikach naturalnych i sztucznych oraz wody podpiętrzane w korytach niewielkich rzek i potoków, w kanałach i rowach.
Celami małej retencji wodnej w lasach są przede wszystkim:
Poprawa uwilgotnienia siedlisk leśnych poprzez podniesienie lustra wody gruntowej na terenach bezpośrednio przyległych do zbiornika lub urządzenia piętrzącego; Zmiana szybkiego (wybitnie niekorzystnego) odpływu wód powierzchniowych z terenu lasu na spowolniony odpływ gruntowy; Urozmaicenie i wzbogacenie środowiska leśnego (m.in. różnorodności) Woda dostępna dla zwierzyny leśnej, ptactwa, owadów i innej fauny; Woda do ochrony przeciw pożarowej lasu; Woda do celów gospodarczych np. deszczownie przy szkółkach leśnych; Poprawa warunków dla rekreacji i wypoczynku ludności. Zasoby wodne Polski są niewiele większe niż Egiptu, który uchodzi za kraj pustynny. W Europie jesteśmy pod względem zasobów wodnych dopiero na 22 miejscu (5 miejsce od końca).
W połowie lat 80. XX wieku rozpoczął się długotrwały okres suszy hydrologicznej, który trwał do 1993 roku. Skutkiem tego był znaczny spadek poziomu wód gruntowych. Od 1994 roku ilość opadów wzrosła, jednak mimo to, nie nastąpiła radykalna poprawa warunków hydrologicznych. Za taki stan rzeczy wysoką cenę płacą również lasy, co przejawia się m.in. wzrostem ilości pożarów, spadkiem udatności upraw i prawdopodobnie zagładą niektórych gatunków, np. jesionu.
Torfowiska, bagna, oczka wodne, starorzecza, itp. zachowały się w większych powierzchniach tylko w lasach. Te, które występowały wśród pól uprawnych zostały już, najczęściej osuszone i zamienione w użytki orne lub zielone. Podobny los spotkał nadrzeczne lasy łęgowe.
Składniki bilansu Oceany Lądy Razem
Opad roczny (P) + 403,0 + 108,0 + 511,0
Parowanie (E) -449,4 -61,6 -511,0
Odpływ powierzchniowy (H) +46,4 -46,4 0,0
Bilans wodny jest zróżnicowany nie tylko w zależności od podziału na lądy i wody. Powierzchnia lądu dzieli się też na strefy wilgotne i suche, na których poszczególne elementy bilansu wodnego są różne. Różnica między parowaniem a opadem wskazuje na kolejny czynnik kształtujący stosunki wodne danego rejonu: transport wody. Składają się na niego zarówno odpływ powierzchniowy, jak również przenoszenie poziome wody w postaci pary wodnej wraz z ruchami atmosfery. Przestrzenny bilans wodny sporządzony dla obszarów oceanicznych oraz strefy wilgotnej i suchej lądu zawiera wszystkie elementy kształtujące bilanse lokalne wody (rys. 6). Hydrosfera produkuje 84% pary wodnej znajdującej się w obiegu atmosferycznym. Większość tej pary (76%) skrapla się w postaci chmur nad oceanami, pozostała część (8%) przenoszona jest nad powierzchnię lądów. Około 2% pary wodnej wchodzi w skład chmur deszczowych tworzących się nad oceanami. Opad wody na powierzchnię oceanów jest mniejszy niż parowanie (77%). Lądy strefy wilgotnej dostarczają tylko 10% parowania całkowitego Ziemi, z czego 8% wchodzi w skład chmur deszczowych dających opady lokalne, 2% przenoszone jest nad obszary lądów suchych. Chmury deszczowe tworzące się w strefie wilgotnej zawierają dodatkowo 9% wilgotności przenoszonej znad oceanów. Całkowita wielkość opadów w strefie wilgotnej wynosi 17%, Strefa sucha dostarcza z parowaniem tylko 6% wilgotności powietrza, z czego tylko 4% tworzy lokalne chmury deszczowe, zasilone dodatkowo 2% wilgotności napływającej z zewnątrz. Na suchą strefę lądów spada 6% opadów przypadających na całą kulę ziemską.
Lokalne różnice między wielkością parowania i opadu wyrównywane są przez spływ powierzchniowy. Rzekami do mórz i oceanów wraca około 7% całkowitej ilości wody znajdującej się w obiegu na kuli ziemskiej.
Woda w biotopie lądowym. Woda w biotopie lądowym stanowi jeden Z elementów środowiska decydujących o warunkach występowania, przeżycia i rozwoju organizmów. Warunki wodne środowiska lądowego, szczególnie jego mniejszych fragmentów, stanowiących poszczególne siedliska, określone są właściwościami wilgotności powietrza i gleby oraz opadami.
2.Woda jest na Ziemi bardzo rozpowszechniona. Występuje głównie w oceanach, które pokrywają 70,8% jej powierzchni, ale także w rzekach, jeziorach i w postaci stałej w lodowcach. Część wody znajduje się pod powierzchnią ziemi lub w atmosferze (chmury, para wodna). Niektóre związki chemiczne zawierają cząsteczki wody w swojej budowie (hydraty – zawierają tzw. wodę krystalizacyjną). Woda występująca w przyrodzie jest roztworem soli i gazów. Najwięcej soli mineralnych zawiera woda morska i wody mineralne; najmniej woda z opadów atmosferycznych. Wodę o małej zawartości składników mineralnych nazywamy wodą miękką, natomiast zawierającą znaczne ilości soli wapnia i magnezu – wodą twardą.
3, zdolność do gromadzenia zasobów wodnych i przetrzymywania ich przez dłuższy czas w środowisku biotycznym i abiotycznym. W lesie mamy do czynienia m.in. z retencją szaty roślinnej, retencją glebową i gruntową, śnieżną, depresyjną, zbiorników i cieków wodnych.
W pewnym uproszczeniu pod pojęciem małej retencji rozumie się zdolność do gromadzenia wody w małych zbiornikach naturalnych i sztucznych oraz wody podpiętrzane w korytach niewielkich rzek i potoków, w kanałach i rowach.
Celami małej retencji wodnej w lasach są przede wszystkim:
Poprawa uwilgotnienia siedlisk leśnych poprzez podniesienie lustra wody gruntowej na terenach bezpośrednio przyległych do zbiornika lub urządzenia piętrzącego;
Zmiana szybkiego (wybitnie niekorzystnego) odpływu wód powierzchniowych z terenu lasu na spowolniony odpływ gruntowy;
Urozmaicenie i wzbogacenie środowiska leśnego (m.in. różnorodności)
Woda dostępna dla zwierzyny leśnej, ptactwa, owadów i innej fauny;
Woda do ochrony przeciw pożarowej lasu;
Woda do celów gospodarczych np. deszczownie przy szkółkach leśnych;
Poprawa warunków dla rekreacji i wypoczynku ludności.
Zasoby wodne Polski są niewiele większe niż Egiptu, który uchodzi za kraj pustynny. W Europie jesteśmy pod względem zasobów wodnych dopiero na 22 miejscu (5 miejsce od końca).
W połowie lat 80. XX wieku rozpoczął się długotrwały okres suszy hydrologicznej, który trwał do 1993 roku. Skutkiem tego był znaczny spadek poziomu wód gruntowych. Od 1994 roku ilość opadów wzrosła, jednak mimo to, nie nastąpiła radykalna poprawa warunków hydrologicznych. Za taki stan rzeczy wysoką cenę płacą również lasy, co przejawia się m.in. wzrostem ilości pożarów, spadkiem udatności upraw i prawdopodobnie zagładą niektórych gatunków, np. jesionu.
Torfowiska, bagna, oczka wodne, starorzecza, itp. zachowały się w większych powierzchniach tylko w lasach. Te, które występowały wśród pól uprawnych zostały już, najczęściej osuszone i zamienione w użytki orne lub zielone. Podobny los spotkał nadrzeczne lasy łęgowe.
4.