Zapoznaj się z fragmentem tekstu amerykańskiej antopolog kulturowej,wydanym w 1934r.Następnie wykonaj polecenia. Ruth Fulton Benedict WZORY KULTURY: Fragment. Na początku - powiedział [Ramon] - Bóg dał każdemu ludowi po glinianym kubku,aby pił z niego wodę życia. [...] [...] w rozumieniu tego skromnego Indianina owa figura retoryczna była jasna i pełna wymowy.Wszyscy zanurzali kubki w wodzie - mówił dalej - ale kubki były różne.Nasz kubek rozbił się.Naszego kubka nie ma. [...] Wszystko to,co nadawało znaczenie życiu jego ludu,rytuały domowe związane z jedzeniem,zobowiązania wynikające z systemu ekonomicznego,kolejność obrzędów celebrowanych w wioskach, [...] kryteria dobra i zła - wszystko przeminęło,a wraz z tym przeminął kszatałt i sens ich życia. [...] [Indianin] Nie chciał przez to powiedzieć,oż chodziło o fizyczne unicestwienie jego ludu.Ale miał na myśli [...] utratę całej osnowy wzorów życiowych i wierzeń tego ludu. [...] ta strata była niepowetowana. [...] Model całości był rzeczą podstawową [...]. Stanowił wyłączną własność tego ludu. [...] [...] na każdym poziomie prostej czy złożonej kultury istnieje wiele możliwych instytucji i motywów ludzkich,a mądrość polega na zwiększaniu tolerancji wobec ich rozbieżności.Nikt nie może w pełni uczestniczyć w jakiejś kulturze,jeśli nie został w niej wychowany i nie żył zgodnie z jej zasadami,ale należy uznać,że inne kultury mają to samo znaczenie dla swych uczesników,jakie nasza własna ma dla nas. Różnorodoność kultury wynika nie tylko z łatwości,z jaką spłeczeństwa opracowują lub odrzucają możliwe aspekty egzystencji.W jeszcze większym stopniu zawdzięczamy ją skomplikowanemu splotowi cech kulturowych. [...] [...] [...] Znaczenia zachowania kulturowego nie wyczerpuje ani jasne zdanie sobie sprawy z jego lokalnego charakteru,ani to,że jest wytworem ludzkim i czymś niesłychanie zmiennym.Prowadzi ono także do integracji.Kultura,podobnie jak jednostka,jest mniej więcej spójnym wzorem myślenia i działania.W obrębie każdej kultury pojawiają się charakterystyczne cele,nie będące celami społeczeństw innego typu.Posłuszny tym celom,każdy lud konsoliduje swe doświadczenia i [...] elementy [jego] zachowania przybierają kształt coraz bardziej z nimi zgodne. [...] Kształtowania się takiego wzoru kultury nie można zignorować jako nieistotnego szczegółu.Całość,jak stwierdza się w wielu dziedzinach współczesnej nauki,nie jest jedynie sumą wszystkich jej części,lecz rezultatem niepowtarzalnego układu i wzajemnych powiązań elementów,tworzących nową jednostkę.Proch strzelniczy nie jest tylko sumą siarki,węgla drzewnego i saletry,i wiedza o tych trzech jego składnikach nawet we wszystkich formach,jakie przybierają [...],nie ujawni nautry prochu strzelniczego. [...] Podobnie i kultury są czymś więcej niż sumą uch cech charakterystycznych.Możemy mieć pełną wiedzę na temat klasyfikacji plemiennych form małżeńskich [...] i inicjacji związanych z okresem dojrzewania,a mimo to nie rozumieć kultury jako całości,która posłużyła się tymi elementami dla własnego celu.Dla tego celu kultura wybiera spośród [...] cech istniejących w sąsiednich rejonach te,które może spożytkować,a odrzuca inne,których spożytkować nie jest w stanie.Inne zaś przekształca stosowanie do swych wymogów.Proces ten [...] nie musi przebiegać [...] w sposób uświadomiony [...]. 1.Podaj główne tezy tekstu. * ... * ... * ... * ... 2.Omów znaczenie pojawiającej się we fragmencie opowieści o kubku.W jakim celu autorka umieszcza ją w swoim wywodzie? ... ... ... ... 3.Sformułuj którką definicję kultury wynikającą z tekstu.Odszukaj w niej słowo klucz i uzasadnij swój wybór. Kultura - ... ... ... Słowo klucz - ... 4.Odpowiedz,jaką postawę wobec innych kultur prezentuje badaczka.Wymień korzyści wynikające z takiego nastawienia. ... ... ... ... 5.Dokończ zdania. * Przyczyną różnorodności kulturowej jest ... ... * Kultura nie stanowi jedynie ... * Klasyfikacja zwyczajów w poszczególnych kulturach nie wystarcza.. ... ... 6.Wyjaśnij sens pojawenia się w tekście informacji o prochu strzelniczym. ... ... ... ... 7.Przytocz fragment,w którym autorka prezentuje przekonania,że nie możemy być uczestnikami dowolnej kultury. ... ... 8.Wstaw w kratki literę ,,P" obok zdań prawdziwych,a ,,F" - przy wypowiedzeniach fałszywych. ... Kultura własna jest dla danej jednostki ważniejsza niż kultury obce dla uczestników tych kultur. ... Zachowanie kulturowe stanowi ludzki wytwór charakteryzujący się lokalnością i dużą zmiennością. ... Wzór kultury jest całokształtem obrzędów religijnych praktykowanych przez daną społeczność. ... Poszczególne kultury wybierają te spośród elementów innych kultur,które będą im pomocne w realizacji własnych celów. 9.Wypisz przykłady celów kultury,warunkujących zachowania jej członków. | | | -------------------------- CELE KULTURY ------------------------------- | | | 10.Podaj pięć cech polskiej kultury,które - Twoim zdaniem - składają się na jej specyfikę. * ... * ... * ... * ... * ... 11.Określ na podstawie tekstu,jaką funkcję w danej zbiorowości pełni zachowanie kulturowe.Wytłumacz,na czym ona polega. ... ... ... ... 12.Odpowiedz,jakie czynniki mogą mieć wpływ na kształtowanie się wzoru danej kultury. ... ... ..
1.
-Kultura nie jest sumą kształtujacych ją cech i zwyczajów. Jest rezultatem niepowtarzalnego ukłądu i wzajemnych powiązań elementów.
-Nie można w pełni zrozumieć kultury, której nie jest się dziedzicem. Tylko wychowanie w konkretnej kulturze daje nam szansę zrozumienia i zaakceptowania wszystkiego.
-Kultura nie jest rzeczą stałą. Zmienia się na bieżąco. Dodaje nowe cechy, zapożycza i przekształca inne kultury w swoją własną.
- Wraz z rozwojem, niestety także coś tracimy. Stare zwyczaje znikają robiąc miejsce nowym.
2. Historia o kubku jest metaforyczną opowieścią o tym, że na początku każdy miał te same cele. Z czasem jednak różni ludzie (społeczeństwa) zmieniały swoje przyzwyczajenia (gubiły kubek, tłukły go, piły w inny sposób). Rozwój i nowe czasy sprawiły, że zapomnielismy o tym co było przedtem. Kultura jednak nie umarła. Po prostu zmienia się i dostosowuje do czasów. Historia jest więc dobrym wstepem do rozprawki.
3. Kultura - nie jest jedynie sumą wszystkich jej części,lecz rezultatem niepowtarzalnego układu i wzajemnych powiązań elementów,tworzących nową jednostkę.
Uzasadnienie: Według tekstu, kultura nie jest samymi obrzędami, czy sposobem myślenia. Ona jest czymś więcej. Nasząmentalnością i osobowością. Nie da się jej jednoznacznie określić.
4. Badaczka jest zainteresowana innymi kulturami. Wspomina w tekście o tym, by być otwartym i wierzyć, że cudze kultury są dla nich równie ważne jak nasze dla nas. Pozwala to na zapoznanie sięz tajemnicami innych kultur i zagłębienie w inne wierzenia. Dzięki temu może porównać różne kultury i znaleźć ich wspólne cechy. Jest też otwarta na innych, nie skreślając ich ze względu na pochodzenie czy zwyczaje.
5.
-Przyczyną różnorodności kulturowej jest: fakt, żejest ona wytworem ludzkim na kótry wpływ ma wiele czynników, począwszy od położenia geograficznego, poprzez gospodarkę i sposób życia. Ludzie mająróżne cele i te które są dobre dla jednej grupy, nie będą dobre dla drugiej.
- Kultura nie stanowi jedynie: sumy wszystkich części (obrzędów, powiedzeń, celó i działań), a całą mentalność.
- Klasyfikacja zwyczajó w poszczególnych kulturach nie wystarcza: do zdefinipowania konkretnej kultury. Jeśli nei wychowało się w niej, nie poczuje się jej prawdziwej mocy, ani nie zrozumie do końca.
6. Jest to porównanie do tego, że znajomość składników wcale nie daje nam wiedzy o tym jaką może być mieszanką wybuchową.
7. "Nikt nie może w pełni uczestniczyć w jakiejś kulturze,jeśli nie został w niej wychowany i nie żył zgodnie z jej zasadami,(...)"
8.
-Kultura włąsna jest dla danej jednostki ważniejsza niż kultury obce dla uczesników tych kultur ... Fałsz - autorka zachęca do twierdzenia, że inne są dla innych równie ważne jak nasza dla nas.
- zachowanie kulturowe stanowi ludzki wytwór charakteryzujący się lokalnością i duża zmiennością ... Prawda
- Wzór kultury jest całokształtem obrzędów religijnych praktykowanych przez daną społęczność Fałsz - nie tylko obrzędy
- Poszczególne kultury wybierają te spośród elementów innych kultur, które vędą im pomocne w realizacji własnuch celów PRAWDA
9.
- kontynuowanie tradycji
- praktykowanie wierzeń
- rozwój jezyka/dialektu
10.
- wiara katolicka / religijność
- język polski, symbole narodowe, pieśni ludowe
- picie do każdej okazji ;)
- gościnność
- wysoka pozycja kobiety-matki
11. kultura wyznacza pewne normy dla danego społeczeństwa. Kształtuje jego zachowanie i sposób myślenia. Wykształca pewną świadomość narodową.
12. - Bliskośc innych kultur (zapożyczanie)
- wojny
- postęp technologiczny
- zmiany myślenia kolejnych pokoleń