Question

Wymień główne założenia szkół narodowych. Dam naj!

Answer 1

SZKOŁY NARODOWE W MUZYCE XIX WIEKU

 

Szkoły narodowe to kierunki, które wyodrębniły się  w połowie XIX wieku w muzyce szeregu krajów, akcentujące elementy rodzime pod wpływem budzącego się poczucia narodowej odrębności. Czynnikiem inspirującym twórczość muzyczną stał się rodzimy folklor, w tematyce oper i poematów symfonicznych nawiązywano często do scen z historii narodu.

 

Najwcześniej powstała szkoła rosyjska. Nowy etap w muzyce rosyjskiej zapoczątkował Michał Glinka ( 1804 – 1857 ). Stworzył on podstawy stylu narodowego, które rozwinęli później kompozytorzy tzw. Potężnej Gromadki. Wykorzystanie rosyjskiej pieśni ludowej zdecydowało o narodowym charakterze jego dzieł. Jego twórczość stanowi syntezę muzyki zachodnio – europejskiej z tradycjami rodzimymi. Glinka jest autorem m.in. oper: „Iwan Susanin. Życie za cara” oraz „Rusłan i Ludmiła”. Silny wpływ na kompozytorów Potężnej Gromadki wywarła także twórczość Aleksandra   Dargomyżskiego ( 1813 – 1869 ), który stworzył m.in. operę „Rusałka”.

Potężna Gromadka to grupa kompozytorów rosyjskich, w skład której wchodzili: Milij Bałakiriew, Aleksander Borodin, Cezar Cui, Modest Musorgski, Mikołaj Rimski – Korsakow. Hasła tej grupy wyrosły z budzącego się wówczas poczucia narodowego. Kompozytorzy stawiali sobie za cel stworzenie stylu narodowego w muzyce rosyjskiej przez nawiązanie do tradycji  M. Glinki i A. Dargomyżskiego i połączenie najnowszych zdobyczy kompozytorskich muzyki zachodnio – europejskiej z pierwiastkami narodowymi. Postulaty te realizowali przez zwrot do rosyjskiej pieśni ludowej, wykorzystanie jej charakterystycznych cech tonalnych oraz podjęcie tematyki narodowo – historycznej i legendarnej w operach i utworach programowych.

Ważniejsze utwory kompozytorów Potężnej Gromadki:

Milij Bałakiriew ( 1837 – 1910 ): poemat symfoniczny „Tamara”, uwertura na tematy rosyjskie „!000 lat”-„Ruś’;

Aleksander Borodin ( 1833 – 1887 ): 3 symfonie, opera „Kniaź Igor”, poemat symfoniczny „W stepach Azji Środkowej”;

Cezar Cui ( 1835 – 1918 ): opery  ( „ Angelo”, „Córka kapitana” );

Modest Musorgski ( 1839 – 1881 ): opery  ( „Borys Godunow”, „Chowańszczyzna” ), pieśni , miniatury fortepianowe  ( cykl „Obrazki z wystawy” ), fantazja symfoniczna  „Noc na Łysej Górze”;

Mikołaj Rimski – Korsakow ( 1844 – 1908 ): 16 oper ( m. in. „Bajka o carze Sałtanie” z „Lotem trzmiela” ), suita orkiestrowa „Szeherezada”.

Pod koniec XIX wieku nastąpił rozkład grupy. Kompozytorzy Potężnej Gromadki przyczynili się do stworzenia rosyjskiego stylu narodowego, odegrali też poważną rolę w rozwoju muzyki europejskiej.

 

Wzrastające poczucie narodowe pozwoliło rozwinąć swą działalność wielkim indywidualnościom twórczym, korzystającym świadomie z tradycji,  również na gruncie muzyki czeskiej. Byli to dwaj kompozytorzy: Bedrich  Smetana oraz Antonin Dworzak.

Bedrich Smetana ( 1824 – 1884 ) połączył osiągnięcia Liszta w zakresie poematu symfonicznego oraz Wagnera w dziedzinie dramatu muzycznego z elementami czeskiego folkloru. Najbardziej reprezentatywnymi dziełami jego są: opera „Sprzedana narzeczona”, uchodząca za czeską operę narodową, cykl poematów symfonicznych „Moja ojczyzna” oraz kwartet smyczkowy e-moll „Z mojego życia”.

Antonin Dworzak ( 1841 – 1904 ) odkrył nowe obszary czeskiej liryki stylizując pieśni, tworząc nowe struktury form ( np. do sonaty wprowadził dumkę ).Jego dorobek stawia go wśród najwybitniejszych kompozytorów późnego romantyzmu: 9 symfonii ( m.in. IX symfonia g-moll „Z nowego świata” ), uwertury, poematy symfoniczne, opery i utwory kameralne.

 

W XIX wieku, podobnie jak w innych krajach, także w Skandynawii powstały dzieła zainspirowane własną narodowością.Najwybitniejszymi twórcami byli: Edvard Grieg, przedstawiciel muzyki norweskiej oraz Jean  Sibelius, przedstawiciel muzyki fińskiej.

Edvard Grieg ( 1843 – 1907 ) stworzył oryginalny styl, nawiązujący do norweskiego folkloru. Główną jego dziedziną twórczości była muzyka fortepianowa: „Utwory liryczne”, koncert fortepianowy a-moll. Inne kompozycje to: muzyka do dramatów „Peer Gynt” H. Ibsena ( ujęta w dwie suity ), opracowania pieśni i tańców ludowych, utwory kameralne.

Jean Sibelius ( 1865 – 1957 ) nawiązywał do rodzimego folkloru, czerpiąc tematykę  z fińskich legend i poezji, zwłaszcza z narodowego eposu „Kalevala”. Stworzył m.in. 7 symfonii, poematy symfoniczne, koncert skrzypcowy d-moll, utwory kameralne, pieśni.

 

S. Moniuszko jest, oprócz  F. Chopina, najwybitniejszym kompozytorem polskim XIX wieku, głównym przedstawicielem stylu narodowego w Polsce, a przede wszystkim twórcą polskiej opery narodowej i pieśni.

 

Narodowy styl we Francji reprezentuje - C. Franck, a w Hiszpanii - I. Albeniz.

 

 

Cały tekst jest opracowany przeze mnie i pisany ręcznie, nie jest to kopia z netu. Napisałam też charakterystykę kierunków narodowych w poszczególnych krajach, gdyż nie wiem, o jaki stopień szczegółowości notatki chodzi. W razie pytań, proszę o kontakt. Pozdrawiam.