W jakim zaborze znajdowała się twoja miejscowość ( Leżajsk (PODKARPACIE)). Dowiedz sięi napisz: a) jakie były jej dzieje w XIX stuleciu np. liczba ludności , ważniejsze wydażenia , ROZWÓJ EKONOMICZNY ! b) które budynki , obiekty przemysłowe lub inne powstały w XIX w . Prosze szybko !
" Life is not a problem to be solved but a reality to be experienced! "
© Copyright 2013 - 2024 KUDO.TIPS - All rights reserved.
I wojna światowa po raz kolejny ciężko doświadczyła miasto. Walki pomiędzy wojskami austro-węgierskimi i rosyjskimi toczyły się bezpośrednio nad Sanem, ale wiele budynków (w tym kościół i klasztor OO. Bernardynów) ucierpiało w wyniku walki artyleryjskiej. Między 18 września a 10 października 1914 i 5 listopada 1914 a 14 maja 1915 miasto znajdowało się pod okupacją rosyjską
13 września 1939 r. w środę, rozpoczęła się w Leżajsku niemiecka okupacja. Za ostatnimi wycofującymi się za linię Sanu żołnierzami Armii „Kraków” do miasta weszły oddziały 28 Dywizji Piechoty Wehrmachtu[7]. 15 września 1939, oficjalną delegację armii niemieckiej z pierwszym Komendantem Miasta przyjął wraz z miejscowymi Volksdeutschami w Zarządzie Miasta, ubrany w mundur członka SA, inż. Weissbrott – od 1939 r. zatrudniony w Leżajsku przez władze wojewódzkie, w charakterze geodety. Do współpracy przystąpili także niektórzy Ukraińcy.
3 listopada 1939 r. przed świętem niepodległości, przeprowadzone zostały aresztowania, głównie przedstawicieli inteligencji. Aresztowani zostali, m.in. burmistrz T. Niziński, profesorowie gimnazjalni S. Gdula, W. Klimek, J. Gröger. Kolejna akcja aresztowań miała miejsce w sierpniu 1940 roku. Aresztowano m.in. ks. Czesława Brodę oraz płk. Stanisława Eustachiewicza (1.11.1883 – 5.01.1948 – Pułk. Korp.Sąd. W.P., b. więzień polityczny Oranienburga).
15 września 1939 roku Niemcy spalili tutejszą synagogę. W pierwszych dniach października 1939 r. poza linią demarkacyjną, przebiegającą 11 km od miasta, za San, do sowieckiej strefy okupacyjnej wypędzono większość Żydów. Pozostałych 350 Żydów zamknięto w 1941 roku w getcie i wielu zamordowano w egzekucjach na leżajskim cmentarzu. 1 maja 1942 r. getto zlikwidowano, część ludności przeniesiono do obozu przejściowego w Pełkiniach oraz do obozów pracy w Rozwadowie i Radymnie, a ok. 100 osób stracono na miejscu. Przy drodze z Leżajska do Wierzawic policja niemiecka rozstrzelała podczas II wojny światowej 22 Żydów. Niektórzy Mieszkańcy Leżajska pomagali w getcie Żydom pomimo grożącej za to kary śmierci.
W wyniku nowego podziału administracyjnego Generalnego Gubernatorstwa, Leżajsk znalazł się w starostwie jarosławskim. Przez powstałą w Jarosławiu placówkę Gestapo przeszło później wielu leżajszczan, zanim trafili do więzień, obozów koncentracyjnych lub miejsc straceń. Miejscowy posterunek żandarmerii niemieckiej policji granatowej i ukraińskiej, mający siedzibę w budynku sądu, przez całą okupację terroryzował mieszkańców. Stałymi gośćmi tej placówki byli znani z okrucieństwa jarosławscy gestapowcy.
Na zbiorowej mogile zamordowanych znajduje się pamiątkowa tablica. Przed pacyfikacją Leżajska, na początku maja 1943 r. podziemie zlikwidowało Michała Wania. 4 maja 1943 r. Jan Raźnikiewicz ps. „Konik” w ostatniej chwili uniknął aresztowania opuszczając zagrożony teren, 20 maja na folwarku w Wierzawicach; Gestapo, aresztowało kpt. Tadeusza Nowakowskiego ps. „Sęp”, 21 maja zlikwidowano w lesie k. Stojadła groźnego konfidenta K. Trybkę. Mimo wielokrotnych ostrzeżeń, nie zaprzestał kolaboranckiej działalności i sporządzał listy członków organizacji niepodległościowych, ich sympatyków oraz podejrzanych o współpracę z ruchem oporu. 24 maja zastrzelono koło Stojadła Waleriana Mirka, późniejszego sprawcę pacyfikacji.
28 maja 1943 r. dokonano pacyfikacji miasta. W jej wyniku hitlerowcy rozstrzelali w podmiejskim wąwozie 43 mieszkańców Leżajska, w tym 28 członków leżajskiego ugrupowania AK.
27 lipca 1944 Leżajsk został zajęty przez wojska radzieckie.
W nocy z 18 na 19 lutego 1945 dokonany został pogrom na ocalałej z Holocaustu żydowskiej ludności miasta, podczas którego zamordowano 9 osób.
POLECAM !!! Wesołych sbliżających się świąt !!! :)