Question

Czy mógłby mi ktoś wytłumaczyć wartościowość pierwiastków.
Nie umiem nawet zrobić głupich ćwiczeń ;/
Proszę o proste i logiczne wytłumaczenia, w miarę długie i na poziomie 1 kl gimnazjum, bez niepotrzebnego słownictwa naukowego ( tzn.: językiem potocznym, najlepiej)
Proponuję oprzeć się na poniższych punktach i dodać coś od siebie.
1. Co to jest i do czego?
2. Jak się pisze wzory sumaryczne i strukturalne?
3. Co to są te wzory i do czego?
4. Jak mam rozumieć te wzory i czytać?
5. Wartościowości pierwiastków chemicznych - skąd je wziąć i jak odczytać i do czego slużą?
6. I czy to się oblicza, a jak tak to jak?

Dzięki, daje naj.!

Answer 1

Wartościowości pierwiastków nie oblicza się - są one podane w układzie okresowym. Jeżeli masz taki w domu, poczytaj jego legendę, a powinieneś znaleźć wartościowość, którą możesz po prostu odczytać z układu. Jeżeli pierwiastek ma tylko jedną wartościowość to można ją rozpoznać po numerze grupy. (bo może mieć jedną lub kilka wartościowości) "co to jest i do czego" - najprościej definiując jest to wielkość, która określa ile wiązań może dany pierwiastek utworzyć, łącząc się z innym. Tzn., że jak masz podany jakiś wzór związku - sumaryczny (czyli bez kresek), np. SO₂, to jeżeli masz do niego narysować wzór strukturalny (kreskowy), to informację na temat tego, ile ma być atomów poszczególnych pierwiastków określa Ci sam wzór (SO₂ - czyli jeden atom siarki - S, oraz 2 atomy tlenu - O). Teraz problem jak je ze sobą połączyć? Do tego jest właśnie wartościowość, która określa, ile wiązań może wychodzić od atomu danego pierwiastka. Z układu okresowego możesz odczytać, że tlen ma wyłącznie jedną wartościowość (II), tzn., że muszą wychodzić od niego 2 wiązania. Natomiast siarka ma więcej niż jedną wartościowość, m.in. IV, VI. Aby narysować strukturalny wzór SO₂, rysujesz więc 2 cząsteczki tlenu i od każdej z nich po 2 wiązania, dlatego że tlen jest dwuwartościowy
O= =O
siarki ma być natomiast jeden atom, więc widać, że wzór strukturalny będzie wyglądał następująco:
O=S=O
stąd wnioskujemy, że wyszła nam siarka czterowartościowa (4 wiązania)
Teraz jeszcze kwestia odczytywania wartościowości ze wzorów sumarycznych i tworzenie tych wzorów:
masz np. polecenie podaj wzór tlenku glinu
wiesz już, że tlen jest dwuwartościowy, a glin - patrzysz do układu i widzisz, że jest 3-wartościowy
stąd piszesz najpierw
AlO -> symbole pierwiastków zawartych w związku, a wartościowość służy nam do określenia liczby atomów:
piszesz u góry nad Al i nad O ich wartościowości
III II
Al O
i na krzyż piszesz u dołu małe indeksy z tych liczb, tzn.:
Al₂O₃
Jeszcze tylko kwestia skracania: masz utworzyć wzór sumaryczny tlenku miedzi (II):
wiesz już, że tlen jest dwuwartościowy a miedź w tym przypadku też II (cząstka miedzi (II) oznacza tu, że chodzi o miedź 2-wartościową. (jeżeli pierwiastek ma więcej niż 1 wartościowość, podaje się ją).
piszesz tak samo:
II II
CuO
i teraz masz liczby, które możesz skrócić dzieląc obydwie przez dwa otrzymasz 1 i 1,
stąd wzór będzie
CuO
dlatego, że jedynek u dołu się nie pisze.
tak samo np. tlenek siarki (VI)
VI II
S O
obydwie można podzielić również na 2, stąd mamy
III I
S O
i na krzyż
SO₃ (jedynki się nie pisze)
PS jeżeli da się coś skrócić, zawsze skracamy przez największą możliwą liczbę, np. jeżeli miał(a)byś wartościowości VIII i IV, dzielisz przez 4.