Na muzykę komponowaną współcześnie narzekano od czasów Monteverdiego, ale rozbieżności między przyzwyczajeniami i oczekiwaniami publiczności a pomysłowością kompozytorów nasiliły się pod koniec XIX wieku. Dla muzyków poszukujących nowych środków wyrazu ukształtowany ponad sto lat wcześniej system dur-moll był zasadniczym ograniczeniem. Pierwszym, który świadomie zburzył strukturę tonalną był Arnold Schönberg, dając początek muzyce dodekafonicznej. Uczniowie Schoenberga i jego następcy, przede wszystkim Alban Berg i Anton Webern rozwinęli jego koncepcję . W drugiej połowie XX wieku dalszą konsekwencją dodekafonii było powstanie serializmu i punktualizmu. Równolegle do Schoenberga powstały też inne koncepcje rezygnujące z tonalności, których autorami byli Charles Ives i Edgar Varese. Innym sposobem przezwyciężenia systemu tonalnego była mikrotonowość, reprezentowana przez Aloisa Háby i Harry'ego Partcha.
Rozwój technologii elektronicznej i nagraniowej spowodował rozwój muzyki konkretnej (1948 – Pierre Schaeffer) i elektronicznej (1953 – Herbert Eimert i Karlheinz Stockhausen). Kierunki te, oparte na technice elektronicznego przetwarzania i montażu dźwięków na taśmie magnetofonowej, w późniejszych latach określano wspólnie mianem muzyki eksperymentalnej. W latach 50. powstało kilka znaczących ośrodków – najczęściej przy rozgłośniach radiowych (Kolonia, Paryż, Mediolan) i uniwersytetach (Columbia-Princeton). W 1956 roku w Warszawie powstało Studio Eksperymentalne Polskiego Radia. Najwybitniejszym przedstawicielem tego kierunku w muzyce polskiej jest Bogusław Schaeffer.
Niejako na przekór tym eksperymentom tworzył się nurt neoklasyczny, który początkowo był powrotem do klasycznej równowagi środków kompozytorskich i wyrazu dzieła, a z czasem wszedł do arsenału środków stylistycznych jako jedna z technik stylizacji.
Ważnym kierunkiem w muzyce współczesnej lat 60. i 70. był minimalizm zainicjowany przez Terry'ego Rileya, Steve'a Reicha i Philipa Glassa. Kierunek ten popularność zyskał dopiero w latach osiemdziesiątych, kiedy ustępował tworzącym się nie tylko na gruncie muzyki kierunkom postmodernistycznym, których istotną cechą jest wzajemne oddziaływanie pomiędzy współczesną muzyką poważną a muzyką jazzową i rockową oraz odkrywanie dorobku nieeuropejskich kultur muzycznych (muzyka świata).
Obecnie w muzyce współczesnej jest bardzo wiele zróżnicowanych kierunków. W Polsce, przykładowo, można wskazać na kilka odmiennych stylistyk reperezentowanych przez kompozytorów różnych pokoleń:
prosta, tradycyjnie brzmiąca muzyka Wojciecha Kilaraostentacyjne nawiązywanie do postromantyzmu przez Krzysztofa Pendereckiegodrapieżny minimalizm Henryka M. Góreckiegotradycyjna narracja „opowiadana” indywidualnym językiem Krzyszofa Meyeradeformacja tradycji w utworach Pawła Szymańskiegoinstalacje, improwizacje i performance Krzysztofa Knittlamozaika tonalnych, atonalnych i inspirowanych rockiem epizodów w utworach Pawła Mykietynalife electronic Agaty Zubel
Obraz współczesnej muzyki dopełniają całkowicie nowe nurty wywodzące się z tradycji innych niż muzyka poważna takich jak jazz, rock, new age czy world music.
Na muzykę komponowaną współcześnie narzekano od czasów Monteverdiego, ale rozbieżności między przyzwyczajeniami i oczekiwaniami publiczności a pomysłowością kompozytorów nasiliły się pod koniec XIX wieku. Dla muzyków poszukujących nowych środków wyrazu ukształtowany ponad sto lat wcześniej system dur-moll był zasadniczym ograniczeniem. Pierwszym, który świadomie zburzył strukturę tonalną był Arnold Schönberg, dając początek muzyce dodekafonicznej. Uczniowie Schoenberga i jego następcy, przede wszystkim Alban Berg i Anton Webern rozwinęli jego koncepcję . W drugiej połowie XX wieku dalszą konsekwencją dodekafonii było powstanie serializmu i punktualizmu. Równolegle do Schoenberga powstały też inne koncepcje rezygnujące z tonalności, których autorami byli Charles Ives i Edgar Varese. Innym sposobem przezwyciężenia systemu tonalnego była mikrotonowość, reprezentowana przez Aloisa Háby i Harry'ego Partcha.
Rozwój technologii elektronicznej i nagraniowej spowodował rozwój muzyki konkretnej (1948 – Pierre Schaeffer) i elektronicznej (1953 – Herbert Eimert i Karlheinz Stockhausen). Kierunki te, oparte na technice elektronicznego przetwarzania i montażu dźwięków na taśmie magnetofonowej, w późniejszych latach określano wspólnie mianem muzyki eksperymentalnej. W latach 50. powstało kilka znaczących ośrodków – najczęściej przy rozgłośniach radiowych (Kolonia, Paryż, Mediolan) i uniwersytetach (Columbia-Princeton). W 1956 roku w Warszawie powstało Studio Eksperymentalne Polskiego Radia. Najwybitniejszym przedstawicielem tego kierunku w muzyce polskiej jest Bogusław Schaeffer.
Niejako na przekór tym eksperymentom tworzył się nurt neoklasyczny, który początkowo był powrotem do klasycznej równowagi środków kompozytorskich i wyrazu dzieła, a z czasem wszedł do arsenału środków stylistycznych jako jedna z technik stylizacji.
Ważnym kierunkiem w muzyce współczesnej lat 60. i 70. był minimalizm zainicjowany przez Terry'ego Rileya, Steve'a Reicha i Philipa Glassa. Kierunek ten popularność zyskał dopiero w latach osiemdziesiątych, kiedy ustępował tworzącym się nie tylko na gruncie muzyki kierunkom postmodernistycznym, których istotną cechą jest wzajemne oddziaływanie pomiędzy współczesną muzyką poważną a muzyką jazzową i rockową oraz odkrywanie dorobku nieeuropejskich kultur muzycznych (muzyka świata).
Obecnie w muzyce współczesnej jest bardzo wiele zróżnicowanych kierunków. W Polsce, przykładowo, można wskazać na kilka odmiennych stylistyk reperezentowanych przez kompozytorów różnych pokoleń:
prosta, tradycyjnie brzmiąca muzyka Wojciecha Kilaraostentacyjne nawiązywanie do postromantyzmu przez Krzysztofa Pendereckiegodrapieżny minimalizm Henryka M. Góreckiegotradycyjna narracja „opowiadana” indywidualnym językiem Krzyszofa Meyeradeformacja tradycji w utworach Pawła Szymańskiegoinstalacje, improwizacje i performance Krzysztofa Knittlamozaika tonalnych, atonalnych i inspirowanych rockiem epizodów w utworach Pawła Mykietynalife electronic Agaty ZubelObraz współczesnej muzyki dopełniają całkowicie nowe nurty wywodzące się z tradycji innych niż muzyka poważna takich jak jazz, rock, new age czy world music.