Objaśnij, poprzyj przykładem:
- demokracja szlachecka
- ruch egzekucyjny
- pacta conventa
- artykuły henrykowskie ( oraz podaj ich postanowienia)
-Rzeczpospolita obojga Narodów
" Life is not a problem to be solved but a reality to be experienced! "
© Copyright 2013 - 2024 KUDO.TIPS - All rights reserved.
Demokracja szlachecka – system ustrojowy panujący w XV i XVI wieku w Królestwie Polskim, a następnie Rzeczypospolitej Obojga Narodów. W założeniu gwarantował masom szlacheckim prawo głosowania i decydowania o sprawach państwa, a także miał być przykładem tolerancji i formalnej równości praw w łonie samego stanu szlacheckiego.
Ruch egzekucyjny (znany także pod hasłem egzekucji praw, egzekucji dóbr, popularyści, zamoyczycy) – ruch polityczny średniej szlachty w XVI w., w Polsce (a później w Rzeczypospolitej Obojga Narodów), którego celem było przeprowadzenie reform w dziedzinie sądownictwa, skarbowości i wojska. Reformy te zmierzały do umocnienia państwa i ograniczenia wpływów magnaterii i duchowieństwa. Ruch czasowo, choć nie zawsze, stawał się ważnym sojusznikiem króla.
Pacta conventa (z łac. warunki uzgodnione) – załącznik artykułów henrykowskich, umowa o charakterze publicznoprawnym podpisywana w czasie sejmu koronacyjnego przez każdego nowo wybranego w drodze wolnej elekcji króla. Umowy te redagowane były w czasie sejmu elekcyjnego przez reprezentantów sejmu i senatu oraz przez reprezentantów wszystkich kandydatów na tron Rzeczypospolitej z osobna. W paktach konwentach znajdowały się osobiste zobowiązania króla.
Artykuły henrykowskie (łac. Articuli Henriciani) – akty prawne sformułowane w czasie bezkrólewia, zostały spisane na sejmie elekcyjnym 20 maja 1573 r., którego głównym zadaniem było wybranie monarchy. Były prawami niezmiennymi, zawierającymi najważniejsze uregulowania dotyczące sprawowania władzy w państwie oraz określały stosunki między sejmem walnym a monarchą. Był to zbiór przepisów prawnych, których przestrzegać musiał każdy król Polski wybrany w drodze wolnej elekcji. Poprzez podpisanie tych artykułów król uzależniał się od szlachty. Wraz z pacta conventa stanowiły podstawę ustroju Rzeczypospolitej w dobie wolnych elekcji. Nazwa pochodzi od imienia pierwszego władcy, który musiał ten oto dokument podpisać by wstąpić na tron polski – Henryka Walezego.
Rzeczpospolita Obojga Narodów, Polskiego i Litewskiego, powstała w wyniku unii Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego[9], od XVII wieku częściej znana jako Rzeczpospolita Polska[10] (lit. Respublika lub Žečpospolita, biał. Рэч Паспалітая, ukr. Річ Посполита, ros. Речь Посполитая, rus. Рѣчь Посполита, łac. Res Publica, współczesne znaczenie: republika) oraz Rzeczpospolita Obojga Narodów[11] – państwo federacyjne złożone z Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego istniejące w latach 1569–1795 na mocy unii lubelskiej (kres federacji w 1791 roku przyniosła Konstytucja 3 maja, ustanawiając państwo unitarne – Rzeczpospolitą Polską).
Informacje czerpane z Wikipedii.
Pozdrawiam.