Question

Notatka na temat najważniejszych urzędów demokracji szlacheckiej w Polsce.

Answer 1

1. Szlachta jako grupa społeczna ukształtowała sie w XVIw. za panowania Kazimierza Wielkiego. Stanowiła ona ok 10%społeczeństwa.

2. Podział szlachty:

-magnateria
-szlachta średnia

-szlachta szaraczkowa

*gołota

*zaściankowa

 

3. Sejm walny powstał w 1493r za panowania Jana Olbrachta

   SEJM WALNY:

-król
-izba poselska (posłowie wybierani na sejmikach)

-izba senatorska (urzędnicy centralni, urzędnicy końścioła, urzędnicy ziemscy)
 

4.Rodzaje sejmików ziemskich :

-podsejmowy-wysłuchanie legata królewskiego i wybór posłów na sejm walny

-relacyjny-wysłuchanie relacji z obrad sejmu i podejmowanie uchwał

-elekcyjny-wybór króla spośród kandydatów

-kapturowy(od 1572r) wybór władz konfederacji na czas bezkrólewia

-deputancki-wybór deputanta do trybunału koronnego

5. Postanowienie Nihil Novi(nic nowego)-bez zgody parlamentu nie można wprowadzić żadnych zmian

 

W 1652r po raz pierwszy użyto liberum veto(nie pozwalam) Władysław Siciński zerwał sejm.

6. Zygmunt Stary nadawał majątki ziemskie magnatom dzięki czamu uzyskał ich przychylność i przeforsował elekcjie Zygmunta Augusta(za życia Zygmunta Starego)
-elekcja vivente rege

7.Ruch egzekucyjny-stronnictwo szlachty, głównie średnio zamożnej dążącej do osłabienia wpływów magnaterii występująca przeciwko łamaniu prawa przez króla

8.Podział dochodów:

1/5królewszczyzny-za prace urzędników

1/4królewszczyzny-na wojsko (kwarciane)

reszta królewszczyzny była króla

8. 1lipca 1569r. zawarto została unia realne w Lublinie.

a) przyczyny

-zacieśnienie stosunków między polską i litewską szlachtą

-wzrost zagrożenia ze strony Moskwy

-spór o wybór przyszłego monarchy

b)Skutki:

-włączenie części ziem litewskich do Polski

-organy wspólne(kró,l moneta, sejm, polityka zagraniczna)

-organy osobne:(urzędy, wojsko i skarb)

-po śmierci Zygmunta Augusta miała nastąpić wolna elekcja

-szlachta polska i litewska poprzez przywileje stała sie jednym narodem szlacheckim. 

c)Rzeczpospolita Obojga Narodów:

-zwiększenie obszaru państwa

-zwiększenie liczby ludności

-Prusy królewskie, Małopolska i Wielkopolska -obszary gęsto zaludnione

 

9. W 1572r zmarł bezpotomnie Zygmunt August

10. W czasie bezkrólewia władzę w poszczególnych ziemiach przejęły konfederacje(zjazdy szlachty) zwane kapturami [od kapturów mnichów co miało oznaczać że szlachta jest w żałobie]

11. Funkcje głowy państwa w okresie bezkrólewia przejął interrex- pierwszym był Jakub Uchański

12. Zwołanie sejmu do Warszawy(sejm konwokacyjny którego celem był wybór króla[elekcja viritim])

 

 

 

 

 

Mam nadzieje że tyle wystarczy. Robiłam z własnych notatek z lekcji.