Napisz na czym polegała konstytucja marcowa (1921rok).
Tylko tak żeby było ok 5 zdań.
Proszę potrzebne na dzisiaj.
Z góry dzięki dam dużo pkt.
" Life is not a problem to be solved but a reality to be experienced! "
© Copyright 2013 - 2024 KUDO.TIPS - All rights reserved.
Konstytucja ta składa się ze wstępu (poprzedzonego wezwaniem do Boga – „W imię Boga Wszechmogącego”) oraz 126 artykułów podzielonych na 7 rozdziałów. Jej tekst został opublikowany w Dzienniku Ustaw RP z 1 VI 1921 roku. Ustalono, że „Państwo Polskie jest Rzecząpospolitą” (Odrodzona Polska miała mieć charakter republikański, co było nawiązaniem do okresu I RP). W dalszej części Konstytucja postanawiała, że władza zwierzchnia w RP należy do Narodu (naród rozumiano tu jako ogół obywateli). Zgodnie z Konstytucją marcową naród sprawował władzę poprzez wybieralne organy (zasada demokracji reprezentacyjnej). Konstytucja marcowa wprowadziła m.in. Najwyższą Izbę Kontroli (NIK), która miała sprawować kontrolę finansową. Dokonano trójpodziału władz: -władza ustawodawcza to Sejm i Senat, -władza wykonawcza – Prezydent RP oraz odpowiedzialni ministrowie, -władza sądownicza – niezawisłe sądy. Władza ustawodawcza – w skład parlamentu wchodziły dwie izby: Sejm (444 posłów) i Senat (111 senatorów). Kadencja posłów i senatorów, wyłanianych w pięcioprzymiotnikowych wyborach trwała 5 lat. Czynne prawo wyborcze miały osoby, które ukończyły 21 lat w przypadku wyborów do Sejmu, a 30 lat w przypadku wyborów do Senatu. Bierne prawo wyborcze do Sejmu mieli ci, którzy ukończyli 25 lat, zaś do Senatu – 40 lat. Członkowie obu izb byli traktowani jako przedstawiciele całego narodu. Posłowie i senatorowie posiadali immunitet parlamentarny, który zwalniał ich od odpowiedzialności karnej z tytułu sprawowania mandatu. Na czele Sejmu i Senatu stali obieralni marszałkowie. W skład prezydium każdej z izb wchodzili: marszałek, w-ce marszałek i sekretarze. W obu izbach pracowano w trybie sesyjnym. Przeważająca część uchwał wymagała uzyskania zwykłej większości głosów przy obecności 1/3 ustawowej liczby posłów. Najważniejsze z uprawnień parlamentu to ustawodawstwo. Wg. Konstytucji inicjatywa ustawodawcza należała do Sejmu i rządu, z pominięciem Senatu. Senat mógł tylko wnosić poprawki do aktów prawnych uchwalonych przez Sejm. Ustawy uchwalone przez Sejm i Senat podpisywał prezydent i zarządzał ich ogłoszenie w Dzienniku Ustaw RP. Władza wykonawcza – na czele organów władzy wykonawczej stał Prezydent RP. Oprócz prezydenta władza wykonawcza należała do ministrów, którzy tworzyli Radę Ministrów. Prezydent RP był wybierany przez Zgromadzenie Narodowe (było to połączenie Sejmu i Senatu), a jego kadencja trwała 7 lat. W razie konieczności zastępował go marszałek Sejmu. Prezydent nie ponosił odpowiedzialności parlamentarnej i cywilnej, mógł być natomiast pociągnięty do odpowiedzialności konstytucyjnej. Aby Sejm mógł postawić Prezydenta w stan oskarżenia (w przypadku zdrady kraju, przestępstwa karnego lub pogwałcenia konstytucji) potrzeba było 3/5 głosów przy obecności co najmniej połowy liczby posłów. Rozpatrywanie tego typu spraw należało do Trybunału Stanu. Uprawnienia prezydenta RP – reprezentował państwo na arenie międzynarodowej, zawierał umowy międzynarodowe (choć niektóre z nich wymagały zgody Sejmu, jak np. umowy w sprawie granic państwowych). Prezydent zwoływał, zamykał i odraczał sesje zwyczajne i nadzwyczajne obu izb, miał prawo do rozwiązania Sejmu po uzyskaniu zgody Senatu. Prezydent powoływał i odwoływał premiera, zaś na wniosek premiera mógł odwoływać poszczególnych ministrów. Na wniosek rządu prezydent mógł obsadzać wyższe stanowiska cywilne i wojskowe. Prezydent był jednocześnie zwierzchnikiem sił zbrojnych. Wydawał rozporządzenia. Prezydent mianował sędziów i mógł stosować prawo łaski. Drugim członem władzy wykonawczej był rząd z premierem na czele. Zadania rządu to: określenie ogólnego kierunku polityki wewnętrznej i zagranicznej. Ministrowie jako członkowie rządu ponosili parlamentarną i konstytucyjną odpowiedzialność za działalność kierowanych przez siebie resortów. Oprócz tego konstytucja marcowa gwarantowała – wolność słowa, sumienia i wyznania, pracy, nauki, zamieszkania i pobytuna terytorium państwa, przesiedlania się i wychodźstwa, zawiązywania stowarzyszeń i związków. Zapewniono też ochronę mniejszości narodowych.
Ustawa zasadnicza zwana konstytucją marcową została uchwalona 17III1921. Zastosowano w niej zasadę trójpodziału władz sformułowaną przez Monteskiusza. Odtąd władzą ustawodawczą był parlament składający się z Sejmu i Senatu. Konstytucja ta dawała przewagę władzy ustawodawczej nad wykonawczą. Władzę wykonawczą miał sprawować prezydent. Trzeci element władz były niezależne od innych władz sądy które pilnowały porządku.
Krótko i zwięźle. Liczę na naj ;)