Question

Międzynarodowe echa powstania-skutki powstania

Answer 1

Koniec wieku XVIII oraz wiek XIX to okres niewoli zabórców na ziemiach polskich oraz walk narodowowyzwoleńczych, dążących do odzyskania niepodległości.  Pierwszym powstaniem narodowowyzwoleńczym było powstanie kościuszkowskie, które trwało prawie 8 miesięcy (od 12.III.1794 do 16.XI.1794 roku). Przywódcą powstania został okrzyknięty Tadeusz Kościuszko, który zobowiązał, iż będzie używał władzy tylko do odzyskania samodzielności narodu, obrony granic i ugruntowania powszechnej wolności. Wysiłek insurekcyjny był ogromny, bowiem ogarnął ok.300 tys. ludzi, z czego tylko połowę stanowiły formacje regularne, natomiast reszta pochodziła z pospolitego ruszenia. Charakter działań zbrojnych przez czas trwania powstania był różny. Pierwsza bitwa  pod Racławicami – zwycięstwo. Kościuszko postanowił wzmacniać wszystkie oddziały o chłopów uzbrojonych w kosy (kosynierzy). Powstanie zaczęło bardzo szybko się rozprzestrzeniać. sytuacja powstania pogorszyła się   wojska polskie poniosły klęskę pod Szczekocinami, gdzie doszło do niespodziewanego ataku Prus, które jak dotąd były neutralne. Prusacy 15 czerwca zdobyli Kraków i coraz bardziej zacieśniał się sznur. w granice Polski wkroczyli także Austriacy. bitwa pod Maciejowicami, która odbyła się 10 października 1794 roku. Ranny Kościuszko dostał się do niewoli, morale   wojska i ludności bardzo podupadły. 1794 rStolica skapitulowała, wojska rozproszyły się, a powstanie upadło. Przyczyny niepowodzenia powstania kościuszkowskiego tkwiły w niezupełnie przygotowanej organizacji insurekcji. Starcia z licznym wojskiem carskim i niespodziewany atak Prusów pod Szczekcinami, doprowadziły do klęski słabo przygotowanej armii polskiej.Gdy do niewoli dostał się naczelnik powstania-Kościuszko,  nadzieje na uwolnienie Polski legły w gruzach.Kolejnym powstaniem narodowym było powstanie listopadowe. Było ono formą buntu przeciwko zaborcom. Przyczyną zrywu była coraz bardziej pogarszająca się sytuacja Polski na tle politycznym. Rok 1830 był rokiem nieurodzaju, kryzysu gospodarczego i niezadowolenia ludności z zwierzchnictwa Rosji. coraz powszechniejsze stały się naruszenia konstytucji i prawa przez cara Mikołaja I i jego urzędników-władca nie zwoływał sejmu, działała cenzura i tajna policja. Dodatkowo carskie represje, aresztowania członków tajnego sprzysiężenia w Szkole Podchorążych Piechoty oraz ogłoszenie 20 listopada 1830 roku ukazu o mobilizacji wojsk polskich, spowodowały rozpoczęcie walk., grupa cywilnych spiskowców współpracujących z podchorążymi rozpoczęła akcję powstańczą atakiem na Belweder. Gen. Józef Chłopicki został dyktatorem powstania, jednak niedługo potem podał się do dymisji, a sejm zgodnie z wolą posłów 25 I 1831 ogłosił detronizację cara Mikołaja, czego skutkiem było wypowiedzenie Polsce wojny przez Rosję. stoczono potyczki pod Dobrem, Wawrem i Białołęką. doszło do bitwy pod Grochowem  ,dobra passa Polaków i ofensywa mogąca rozbić główne siły gen Dybicza załamała się w skutek zbyt ostrożnej polityki gen. Skrzyneckiego. Brak zdecydowania i nieudolność Skrzyneckiego doprowadziły do rozprężenia w siłach polskich, po klęsce pod Łysobykami winnych oskarżono o zdradę, a wzburzony lud dokonał samosądu na 4 generałach, którzy zostali powieszeni. Rząd Narodowy upadł, nowym szefem rządu został gen.Jan Krukowiecki. Zabrakło już jednak woli walki. Generalicja nie chciała kontynuować wojny. Osłabiły się morale, zaczęły się masowe dezercje, sejm się rozpadł.1831.Powstanie padło-zginęło 40 tys.Polaków. Następstwem klęski powstania listopadowego było przede wszystkim zaostrzenie polityki zaborców rosyjskich wobec Polaków. Car odebrał konstytucję z 1815 roku, zlikwidowano sejm Królestwa, wojsko polskie i odrębną koronację w Warszawie, a przez to unię personalną. Pozostawiono barierę celną, która została zniesiona dopiero w 1850 roku. Większość politycznych i wojskowych przywódców powstania udało się na emigrację. Przywódcom zabrakło wiary w to, że Polsce może się udać. Generalicję polską w większości stanowili ludzie starsi, zmęczeni wojnami i długoletnią służbą. Wśród takich generałów byli np. gen. Józef Chłopicki- który wyżej cenił własne sprawy niż dobro narodu, nie liczył się z ofiarami, gen.Jan Krukowiecki- od początku nie wierzył w zwycięstwo, w końcu okazał się zdrajcą, gen.Jan Skrzyneczki-który bał się zrobić jakikolwiek gwałtowniejszy ruch , książe Adam Czartoryski- wierzył tylko w dyplomację, nie wierzył w walki zbrojneKolejnym,  powstaniem,  jest powstanie styczniowe. Było ono skierowane przeciwko Rosji, trwało od 22 I 1863 roku do wiosny 1864. Powstanie objęło swym zasięgiem Królestwo Polskie, Białoruś . Spowodowane było przede wszystkim nasilającym się rosyjskim naciskiem narodowym. Przewaga Rosjan była bardzo duża, w związku z czym Polacy przyjęli taktykę wojny partyzanckiej, nie podejmując otwartej walki i nękając przeciwnika niespodziewanymi atakami. Większe bitwy stoczyły odziały: pod Miechowami , pod Małogoszczą  pod Żyrzynem . Przez szeregi oddziałów polskich ogółem przewinęło się 200 tys. ochotników. Lato 1863 roku było okresem największego nasilenia walk partyzanckich, carat nie mogąc ich zlikwidować podjął akcje pacyfikacyjne. Zaczęto wprowadzać terror i odpowiedzialność zbiorową, coraz częściej pojawiały się publiczne egzekucje, konfiskaty majątkowe, kontrybucje i masowe zsyłanie na Sybir. W osobie Romualda Traugutta pojawiła się jednak nadzieja na podźwignięcie z rychłego upadku powstania. Jednak jego starania były daremne, ponieważ walki całkowicie wygasły wiosną 1864 roku. 5 VIII na stokach poznańskiej Cytadeli został stracony Traugutt oraz czterech członków Rządu Narodowego. Powstanie to było najdłużej trwającym ruchem narodowowyzwoleńczym w Polsce. Było ono wspomagane przez Polaków ze wszystkich zaborów, emigracje oraz przedstawicieli innych narodów. W walkach powstańczych zginęło ponad 15 tys. Osób. Porażka zadziałała wstrząsająco na wielu Polaków, zapanowało wśród nich przeświadczenie o bezradności i beznadziejności wszelkich walk zbrojnych. Powstanie styczniowe objęło duże terytorium i możliwe, że odniosłoby sukces, gdyby zostało lepiej zaplanowane.Zabrakło zgody między Polakami, pojawiły się trzy opcje dalszej polityki kraju: millenerzy- głosili pracę organiczną i poszerzenie reform, co miało doprowadzić do uwolnienia Polski, ”biali”- chcieli odbudować kraj za pomocą dyplomacji, manifestów i negocjacji oraz „czerwoni”- opowiadali się za powstaniem zbrojnym, tworzeniem tajnych, konspiracyjnych organizacji. Po przejęciu władzy przez „białych”, mających nadzieję na pomoc państw europejskich, którą okazały się noty wysłane do caratu, powstanie padło. Jednak ogromnie rozszerzyło i umocniło poczucie odrębności narodowej, splecionej z katolicyzmem. Przyniosło tez pozytywne zmiany na wsi polski.