Question

Jakie są plusy i cele rolnictwa konwencjonalnego?

Answer 1

Rolnictwo konwencjonalne to sposób gospodarowania nastawiony na maksymalizowanie zysku, osiąganego z dużej wydajności roślin i zwierząt. Uzyskuje się ją w wyspecjalizowanych, wysokowydajnych gospodarstwach stosujących, oparte na dużym zużyciu przemysłowych środków produkcji, technologie produkcji, nowoczesne środki produkcji pochodzenia biologicznego, chemicznego, mechanicznego i elektronicznego oraz małe nakłady robocizny. Wywołuje wiele negatywnych zjawisk, np. spadek żyzności gleby, wzrost zagrożenia erozją, pogorszenie jakości żywności, wzrost zanieczyszczenia środowiska itd. Upowszechnił się 20 - 30 lat temu w krajach Europy Zachodniej i USA, dzięki rozwojowi przemysłu dostarczał nieograniczone środki produkcji dla rolnictwa. Przejmował nadwyżki siły roboczej i wymuszał daleko idące zmiany w organizacji gospodarczej. Towarzyszyły temu 3 zjawiska:

§       koncentracja

§       mechanizacja

§       specjalizacja.

Nasilenie występowania chwastów i chorób oraz większego stosowania pestycydów pociągnęło za sobą duże nakłady. W strukturze zasiewów było bardzo mało roślin motylkowych i strączkowych, małe nawożenie organiczne wymuszało coraz większe zużycie nawozów, głownie azotowych. W produkcji zwierzęcej chów zwierząt domowych, powstawało wiele produktów ubocznych, których nie było gdzie wykorzystywać. Obsada zwierząt nieproporcjonalnie duża co zwiększyło zapotrzebowanie na pasze z zakupu. Produkcja wzrosła, ale niosło to za sobą duże nakłady.

Konwencjonalny system rolniczy nazywany jest również intensywnym, uprzemysłowionym, klasycznym, zindustrializowanym itp.

W ramach rolnictwa konwencjonalnego można wydzielić trzy systemy:

§        ekstensywny (in. niskonakładowy)

§        intensywny (zwany wysokonakładowym) W Europie w XIX stuleciu głównymi czynnikami intensyfikacji były rozpowszechnienie uprawy roślin motylkowatych (zwiększona podaż azotu w obiegu gospodarstwa) a w konsekwencji zwiększenie pogłowia zwierząt (zwiększona produkcja obornika), zaś w XX wieku najistotniejszymi czynnikami było upowszechnienie stosowania nawozów mineralnych, wprowadzenie syntetycznych środków ochrony roślin. W drugiej połowie XX wieku powstał nowy czynnik- specjalizacja- prowadząc do rozejścia się na poziomie gospodarstwa rolnego działu uprawy roślin od chowu zwierząt (powstanie gospodarstw bezinwentarzowych oraz ferm chowu zwierząt). Niestety wielkim zagrożeniem zarówno dla wód gruntowych jak i powierzchniowych jest intensywne rolnictwo konwencjonalne, a zwłaszcza gospodarstwa z fermowym chowem zwierząt.

§        system integrowany.

Negatywne następstwa w rolnictwie konwencjonalnym:

§                    obniżenie zdolności samoregulujących ekosystemu spowodowało redukcję niektórych grup organizmów w skutek masowego stosowania pestycydów, a prowadziło do selekcji odpornych ras ekotypów organizmów szkodliwych oraz zmniejszenie flory i fauny antagonistycznych w stosunku do patogenów. Konieczne stało się wprowadzenie nowych pestycydów przez co wzrastają koszty ochrony.

§                    spadek urodzajności gleb spowodowany brakiem nawożenia organicznego, uproszczeniem zmianowań wzmożoną erozją gleb wywołaną powiększaniem się pól, stosowaniem ciężkiej mechanizacji oraz niekorzystnymi zmianami w krajobrazie rolniczym.

§        Skażenie wód gruntowych oraz eutrofizacja wód powierzchniowych spowodowane przenikaniem poza ekosystem N i P.

§        wprowadzenie do środowiska kolejnej generacji pestycydów bez pełnego rozeznania następstw ich stosowania oraz możliwość koncentracji substancji szkodliwych oraz ich metabolizm w łańcuchach żywicielskich.

§        możliwość obniżenia wartości pokarmowej i paszowej produktów roślinnych w wyniku zachwiania równowagi mineralnej lub przez pozostałości pestycydów. Wyraźne jednostronne nawożenie mineralne może zubożać produkty w niektóre mikroelementy, co powoduje choroby niedoborowe u zwierząt.

 

Answer 2

Przez, rolnictwo konwencjonalne rozumiemy metody gospodarowa­nia, w których, w dążeniu do maksymalizacji dochodu z gospodarstwa, zużywane są odpowiednie (niezbędne) ilości nawozów mineralnych i chemicznych środków ochrony roślin, przy szerokim zastosowaniu środków technicz­nych i nakładów z nimi związanych (paliwo, smary itp.). Dominuje tu tendencja do upraszczania organizacji gospodarstw i ich produkcji, wpro­wadzane są obory bezściołowe i maleje rola nawozów organicznych na rzecz nawożenia mineralnego.

              Uważa się, że rolnictwo konwencjonalne wywołuje wiele zjawisk negatywnych, takich jak:

1)  spadek żyzności gleby w wyniku przyśpieszonej erozji i zanikania humusu,

2)  pogorszenie jakości żywności zawierającej resztki pestycydów

3)  wzrost zanieczyszczenia wód powierzchniowych i wgłębnych

4) zmniejszenie odporności roślin na patogeny, co jest spowodowane zwiększaniem dawek środków chemicznych;

5) wysoka energochłonność i materiałochłonność, w tym także surow­ców nieodnawialnych;

6) powstawanie nadwyżki żywności w krajach o wysoko rozwiniętym rolnictwie;

7) gospodarka rabunkowa - zdaniem wielu obrońców środowiska na­turalnego - nastawiona na krótkotrwałe dochody, bez liczenia się z degra­dacją środowiska, zagrażającą istnieniu życia ludzkiego w przyszłości.

 

              Reakcją na negatywne zjawiska związane  rolnictwem konwencjo­nalnym jest pojawienie się i rozwój rolnictwa alternatywnego, zwanego takżeekologicznym, biologicznym, niskonakładowym czy też alternatyw­na uprawą roślin.