Komputer jest urządzeniem elektronicznym, służącym do użytku codziennego. Do podstawowej pracy nie jest raczej potrzebna szczegółowa wiedza o jego budowie. Współczesne sprzęty zostały tak skonstruowane by część czynności wykonywanych było automatycznie co ułatwia posługiwanie się komputerem. Opisywane urządzenie służy do przetwarzania różnorakich informacji. Swoją nazwę zawdzięcza angielskiemu słowu computer, oznaczającemu sprzęt służący do wykonywania obliczeń. Poprzednio używano wyrażenia maszyna matematyczna bądź cyfrowa. Określenia te wywodzą się stąd, że pierwsze komputery stosowane były do rozwiązywania zagadnień matematycznych. Obecnie urządzenia te wykorzystuje się najczęściej do takich prac jak redagowanie tekstów lub gromadzenie i wyszukiwanie informacji. Zagadnieniami związanymi z przetwarzaniem danych za pomocą opisywanego sprzętu zajmuje się dyscyplina naukowo- techniczna zwana informatyką.
Na budowę komputera składają się tzw. urządzenia wejścia i wyjścia.Za pomocą urządzeń wejścia takich jak klawiatura, mysz, modem, czy skaner dane i polecenia są przekazywane do komputera. Są to praktycznie wszystkie sprzęty, które mogą odbierać informacje z zewnątrz, a następnie przetwarzać je w postaci zrozumiałych dla komputera danych. Klawiatura służy do pisania tekstu i wydawania poleceń poprzez naciśnięcie odpowiednich klawiszy. Typowa klawiatura komputerowa ma od kilkudziesięciu do stu klawiszy. Na każdym klawiszu znajduje się symbol lub napis o określonym znaczeniu. Pełnią one różne funkcje i i ich pogrupowanie ma ułatwiać użytkownikowi szybkie i sprawne korzystanie. Pod względem pełnionej funkcji klawisze komputerów IBM PC dzieli się na grupy: klawisze alfanumeryczne- obejmujące litery od A do Ż, cyfry od 0 do 9, znaki przestankowe, akcenty, nawiasy, symbole matematyczne i znaki specjalne klawisze funkcyjne- oznaczone od F1 do F10 lub od F1 do F12 klawisze sterujące ruchem kursora- w tym klawisze przesuwające kursor o jedną pozycję, oraz klawisze przesuwające kursor o wiele pozycji: Home, End, Page Up, Page Down, a także klawisz tabulatora Tab klawisze do wprowadzania zmian w tekście: Delete, Insert, umieszczone w jednej grupie z klawiszami do przesuwania kursora o wiele pozycji i dodatkowo w klawiaturze alfanumerycznej, i Backspace klawisze do wprowadzania poleceń: Enter, klawiatura numeryczna: zawiera dodatkowe klawisze cyfr, podstawowych symboli matematycznych, klawisz Enter i ewentualnie klawisze pomocnicze klawisze zmieniające działanie innych klawiszy: Shift, Ctrl i Alt, oraz Caps Lock i Num Lock klawisze pomocnicze: Escape a także kilka innych, m.in. Print Screen i Pause. Klawiatury różnych komputerów są podobne do siebie. Wszystkie zawierają klawisze alfanumeryczne, odpowiadające literom, cyfrom i znakom przestankowym. Każdy komputer posiada też klawisze pomocnicze takie jak Shift i Enter. Różnice mogą występować z pozostałymi klawiszami. Układ klawiszy alfanumerycznych jest standardowy. Różnice pojawiają się między sprzętem stosowanym w odmiennych krajach. Większość komputerów występujących w Polsce oparta jest na standardach amerykańskich. Na takich klawiaturach nie ma polskich liter. Klawiatury komputerów Macintosh sprzedawanych w Polsce mają polskie litery, przy czym układ klawiszy opiera się na układzie polskich maszyn do pisania. W porównaniu z nim w klawiaturze amerykańskiej zamienione są miejscami klawisze Z i Y, oraz przecinek i kropka. W Polsce domyślnym ustawieniem języka jest język polski, a układ klawiatury jest zdeterminowany przez typ klawiatury wykrytej przez Windows, czyli zwykle klawiatury ze 101 klawiszami. Można wybrać jeden z międzynarodowych układów klawiatur. Dla Polski są dwa takie układy: standardowy i programisty. Mysz to urządzenie często wykorzystywane jako pomocne i wygodne zastępowanie niektórych funkcji klawiatury. Zamiast klawiatury łatwiej jest posługiwać się myszą i za jej pośrednictwem przesuwając po ekranie małą strzałką określać jakie operacje chcemy wykonać. Mysz, nazywana też myszą manipulacyjną lub sterującą, należy do urządzeń zwanych lokalizatorami. Może być skonstruowana mechanicznie lub optycznie. Pierwsza ma kulkę dotykajacą podłoża i obracająca się przy ruchu myszy. Dobrze pracuje na podłożu o dużym współczynniku tarcia. Stosuje się do niej podkładki elastyczne. Mysz optyczna wymaga specjalnej podkładki z drobną siatką linii. Emitowane przez mysz promienie podczerwone odbijają się w podkładce i są odbierane przez czujniki myszy. Sygnał zmienia się podczas przesuwania myszy w poprzek linii. W ten sposób ruch urządzenia jest wykrywany. W niektórych komputerach zamiast myszy stosowana jest kula manipulacyjna. Użytkownik nie przesuwa całego urządzenia, jak w przypadku myszy, lecz obraca kulę ruchami dłoni. Skaner to urządzenie przekształcające optycznie informacje na komputerowe dane. Za pomocą czujników bada kolory i jasność odczytywanego obrazu. Po przekazaniu informacji o obrazie można w dowolny sposób go modyfikować , tworząc na ekranie monitora nowe kombinacje. Proces wprowadzania danych w postaci graficznej nazywa się skanowaniem. Zeskanowane rysunki wczytywane są do programu OCR, który analizuje linie rysunku i określa jakiej literze mogą odpowiadać. Programy współpracujące ze skanerami umożliwiają obrócenie obrazu, możliwe jest także złożenie fragmentów większego rysunku w jedna całość co pozwala odczytywać większy obraz w kilku etapach. Skanery rozróżniają kolory lub tylko odcienie szarości. Trzy podstawowe typy skanerów różnią się sposobem w jaki stronica z obrazem i głowica odczytująca skanera poruszają się względem siebie. W skanerze z podajnikiem arkuszy rolki mechanicznie przesuwają papier po głowicy. W skanerze płaskim stronica umieszczona jest na stałe za szklaną szybką, podczas gdy głowica porusza się nad stronicą. W skanerach ręcznych ruchy głowicy zależą od ludzkiej ręki. Doskonałość skanera zależy od zdolności przetworzenia ciągłego zakresu napięcia w wartości cyfrowe. Niezależnie od czułości skanera na odcienie szarości i bez względu na to jak poruszają się głowica i papier, działanie wszystkich typów skanerów jest zasadniczo proste i podobne. Modem to urządzenie dzięki któremu aby przesłać dane komputerowe przez ogólnodostępną sieć telefoniczną nadawca przekształca je na postać analogową dla potrzeb transmisji a odbiorca z powrotem zmienia formę analogową na bity i bajty, zrozumiałe dla jego komputera. Modemy dzieli się na dwa zasadnicze rodzaje: m. zewnętrzne, które po odłączeniu do portu COM komputera umożliwiają odbiór wiadomości przy wyłączonym komputerze, oraz modemy wewnętrzne, mogące funkcjonować tylko przy włączonym komputerze. Modemy umożliwiają porozumiewanie się poprzez linię telefoniczną kilku komputerów. Aby modemy działały wymagają specjalnego oprogramowania komunikacyjnego. Windows zawiera taki program o nazwie HiperTerminal. Oprócz urządzeń wejścia istnieją także, jak już wspomniałam, urządzenia wyjścia. Pozwalają one na wyeksploatowanie na zewnątrz przetworzonych już przez komputer informacji. Są to takie urządzenia jak monitor, drukarka, czy ploter. Monitor to sprzęt służący do wyświetlania na ekranie danych przekazywanych przez komputer. Monitor typu desktop przypomina wyglądem odbiornik telewizyjny. Różni się jednak tym, że potrafi odbierać informacje przesłane mu przez komputer. Zainstalowana w komputerze karta graficzna przekazuje, w postaci zrozumiałej dla monitora, instrukcje dotyczące informacji wyświetlanych na ekranie. Wyróżnia się monitory kolorowe i jednobarwne, zwane monochromatycznymi. O jakości obrazu decyduje liczba linii, liczba punktów w linii i wielkość punktu. W trybie graficznym program komputerowy decyduje o jasności każdego punktu na ekranie. Mogą byś wówczas przedstawiane dowolne figury, wykresy, obrazki czy zdjęcia fotograficzne. W trybie tekstowym na ekranie mogą być przedstawione tylko znaki zapisane w pamięci karty graficznej. Drukarka to urządzenie pozwalające efekt pracy na komputerze przenieść na papier. Informacje, które mają pojawić się na papierze wysyłane są z komputera do karty drukarki. Tam zostają zmienione w obraz strony, który poprzez drukarkę trafia na kartkę. Wyróżnia się drukarki igłowe, atramentowe i laserowe. Drukarki igłowe, zwane też mozaikowymi, sprzedawane w Polsce mają 9 lub 24 igły. W zastosowaniach biurowych używa się także 18- igłowych. Drukarka igłowa należy do drukarek uderzeniowych, w których obraz na powierzchni papieru jest tworzony przez element uderzający przez taśmę barwiącą z taką siłą, ze część barwnika pozostaje na papierze. Te elementy uderzające to właśnie igły. Utworzony obraz może przedstawiać znaki pisarskie, graficzne i dowolne układy punktów. Drukarka ta może pracować zarówno w trybie tekstowym jak i graficznym. Drukarki atramentowe należą do drukarek nieuderzeniowych. Tusz wydzielany jest z głowicy małymi kropelkami bezpośrednio na papier. W urządzeniu tym nie można drukować na papierze wielowarstwowym ze względu na sposób powstawania obrazu. Drukarki tego rodzaju zazwyczaj drukują na pojedynczych arkuszach i mają duże wymagania co do jakości papieru. Są cichsze od drukarek igłowych i konstruuje się je jako przenośne. Przykłady drukarek atramentowych to EPSON, Hewlett-Packard, czy Canon. Drukarki laserowe, podobnie jak atramentowe, są nieuderzeniowe. Nie tworzą obrazu linia po linii, ale od razu całą stronę. Najpierw naświetlany jest światłoczuły bęben, potem toner ( rodzaj tuszu w proszku ) jest przenoszony na papier, po czym obraz jest utrwalany na gorąco. Obraz na bębnie powstaje przez oddziaływanie na bęben sygnałów z komputera, do czego służy laser. Stad wzięła się nazwa drukarki. Drukarka laserowa ma spore wymagania nie tylko co do jakości papieru, ale też i jego grubości. Papier nie może być ani zbyt cienki, ani za gruby. Drukarki laserowe są zdecydowanie szybsze w działaniu i tańsze w eksploatacji niż atramentowe. Mają jednak pewną wadę: oferują wydruki monochromatyczne. Istnieją też drukarki kolorowe, ale ich ceny stawiają je poza zasięgiem przeciętnego użytkownika. Z tego powodu można je najczęściej spotkać w biurach. Ploter, zwany czasem kreślarką, to urządzenie służące do kreślenia rysunków technicznych. Do tworzenia linii na papierze lub kalce służą tu pisaki. Ploter posługuje się całym zestawem pisaków o różnych grubościach linii, a czasem także o różnych kolorach tuszu. Pisak przesuwany jest przy pomocy ruchomego ramienia. Jest również podnoszony i opuszczany. Ruch ramienia względem papieru decyduje o kształcie kreślonej linii. Istnieją dwie podstawowe odmiany ploterów: bębnowe i stacjonarne. Ploter bębnowy ma papier przesuwany za pomocą bębna, zaś ramię pisaka porusza się tylko w kierunku poprzecznym względem ruchu papieru. Ploter stacjonarny ma arkusz spoczywający nieruchomo, zaś ramię pisaka porusza się w dwóch kierunkach.
Aby przechowywać dane w komputerze niezbędna jest do tego pamięć umożliwiająca zapis i magazynowanie i informacji, do których można szybko i z łatwością powrócić. Pamięć komputera decyduje o szybkości pracy programów. Jej objętość liczy się w megabajtach i zazwyczaj instaluje się ją skokowo. Elementy pamięci- kości SIMM są umieszczane na płycie głównej. O pracy pamięci decyduje też średni czas dostępu. Jest to czas między podaniem adresu komórki, a momentem, w którym otrzymujemy jej zawartość. Jako pamięć zapisywalną stosuje się pamięć elektroniczną i magnetyczną. Wyróżnia się trzy rodzaje pamięci: RAM, ROM i pamięć masową. RAM to pamięć półprzewodnikowa, zwana nietrwałą bądź ulotną, gdyż do pamiętania informacji wymaga zasilania. W momencie przerwy w zasilaniu dane zapisane w typowej pamięci elektronicznej jest tracona bezpowrotnie. Zapis i odczyt z pamięci półprzewodnikowej trwa znacznie krócej niż z pamięci magnetycznej. Z tego powodu stosuje się ją jako pamięć operacyjną, zwaną też wewnętrzną, z której mikroprocesor korzysta bezpośrednio. Z RAM korzysta się podczas wykonywania operacji na danych. Wówczas mikroprocesor odczytuje z niej informacje, zapisuje i odczytuje wyniki pośrednie oraz zapisuje wyniki końcowe. Wielkość pamięci operacyjnej określa w znacznym stopniu możliwości komputera. Istnieją programy dla komputerów IBM PC, którym wystarcza niewielka pamięć RAM, ale są także takie, które wymagają znacznej pamięci operacyjnej. Programy, które uruchamiamy, umieszczane są w pamięci RAM. Jeśli użytkownik rezygnuje z uruchomionego programu, zostaje on z pamięci operacyjnej usunięty i można uruchomić następny program. Jest to zaleta owej pamięci, gdyż umożliwia nam uruchamianie dowolnej ilości programów. Wadą jest to, że po wyłączeniu komputera zawartość RAM zostaje wyczyszczona. ROM to półprzewodnikowa, elektroniczna pamięć trwała. Umieszczane są w niej podstawowe programy obsługi współpracujących ze sobą urządzeń wewnętrznych komputera, oraz urządzeń wejścia i wyjścia, zaś w odniesieniu do kart graficznych także postać znaków , które komputer posiada bezpośrednio po załączeniu. W pamięci ROM w niektórych komputerach domowych umieszczony jest program zwany językiem programowania, służący do tworzenia własnych programów przez użytkownika. Człowiek zapisuje polecenia i wzory zgodnie z określonymi regułami, a program je na instrukcje zrozumiałe dla komputera. ROM służy tylko do odczytu i przechowuje jedynie stałe elementy oprogramowania. Jest układem elektronicznym, którego funkcje zapisywane są podczas procesu produkcyjnego. Wyłączenie sprzętu nie wpływa na zawartość tej pamięci, gdyż podtrzymywana jest bateryjnie. Pamięć masowa to dyski twarde, dyskietki, CD-ROM i inne, służące do przechowywania dużych ilości danych. To pamięć magnetyczna, zewnętrzna, trwała, zwana nieulotną, ponieważ zapisana w niej informacja nie jest zapisywana po wyłączeniu zasilania. Dane mogą być przez nią przechowywane przez wiele lat. W pamięci magnetycznej można zapisywać informacje z pamięci operacyjnej. Pamięć ta służy przede wszystkim do przechowywania danych, programów i wyników działania w okresie gdy nie korzysta się z nich w komputerze. Od wielkości pamięci zewnętrznej zależy liczba i wielkość programów, które mogą być jednocześnie umieszczone w komputerze, oraz ilość przechowywanych danych. 1.Twardy dysk- służy do przechowywania programów i danych. Dyski twarde są na stałe zainstalowane wewnątrz komputera i rzadko się je wyjmuje. Można jednak zamontować dysk w specjalnej, wysuwanej kieszeni. Ułatwia to przenoszenie dużej ilości danych między komputerami i ich ochronę. Najistotniejszą cechą dysku jest jego pojemność mierzona w megabajtach (MB) i gigabajtach (GB). Nowoczesność dysku przyjęło się określać właśnie za pomocą gęstości zapisu. Miara ta podawana jest w różny sposób: jako liczba bitów/ bajtów zapisywana na pojedynczej ścieżce dysku, jako liczba bitów/ bajtów zapisywanych na calu kwadratowym powierzchni nośnika, czy liczba bajtów, które można zapisać na jednym talerzu. Istotny jest także średni czas dostępu. Im jest krótszy, tym szybciej pracuje dysk. Dane na dyskach twardych przechowywane na cylindrycznych obszarach zwanych ścieżkami. Każda ścieżka ma swój numer służący do identyfikacji miejsca, w którym dane są zapisane. Ścieżki zaś podzielone są na sektory. Znani producenci dysków to Western Digital, Seagate, IBM, NEC, czy Qantum. Dyski twarde są niezbędnym elementem wyposażenia każdego PC, i jest to element istotnie wpływający na całkowitą wydajność komputera i komfort jego używania. Za pierwszy dysk twardy uznaje się urządzenie IBM 305 RAMAC, które powstało w 1956 roku. Pierwszym dyskiem zastosowanym w komputerze PC, był model ST-412, o pojemności 10 MB. Olbrzymie pojemności współczesnych dysków twardych np. rzędu 40 GB, to z jednej strony zadowolenie z dużej pamięci, a z drugiej ryzyko utraty większej ilości danych w razie awarii. Wytrzymałość dysków twardych jest stosunkowo duża. Używanie dysku w charakterze przenośnego nośnika danych naraża na stratę przechowywanych plików. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że podczas wstrząsu głowice dotkną powierzchni nośnika, albo ze do wnętrza dysku dostaną się odłamki powierzchni nośnej, co może nieść za sobą poważne konsekwencje. 2. Dyskietki- zwane są też dyskami elastycznymi, gdyż wykonuje się je z materiału elastycznego. Są to dyski wymienne. Dyskietki umożliwiają przenoszenie informacji. Nabywane programy komputerowe dostarczane są właśnie na dyskietkach, a także na dyskach kompaktowych. Popularne są dwa standardy dyskietek: 5 ¼ calowe i 3 ½ calowe. Pierwsze są dość miękkie i elastyczne, podatne na uszkodzenia mechaniczne. Można na nich zapisać do 1,2 MB informacji. Powierzchnia magnetyczna dysku jest częściowo odsłonięta. To otwór odczytu-zapisu, w którym styka się z nią głowica magnetyczna. Dyskietki 3 ½ calowe są mniejsze i umieszczane w sztywnej obudowie z plastiku, zmniejszającej niebezpieczeństwo uszkodzenia. Przechowują do 1,44 MB informacji. Dyskietki obu typów mają otwory służące jako zabezpieczenia zapisanych danych przed zmianami. Materiał magnetyczny stosowany w dyskietkach może mieć różną zdolność do zapisu informacji. W użyciu rozpowszechnione są dwa standardy: o podwójnej i o dużej gęstości zapisu. 3. CD-ROM- to rodzaj pamięci stałej, dla której nośnikiem jest dysk kompaktowy. Dysk taki, raz zapisany, może być tylko odczytywany. Typową pojemnością dysku CD-ROM jest 650 MB. W momencie powstania nośników CD-R możliwy stał się zapis informacji partiami. Każda partia danych zapisana na płycie nosi nazwę sesji. Konieczność jednorazowego zapisania całej sesji wymaga doprowadzania do urządzenia nagrywającego równomiernego strumienia danych. W razie przerwy w dopływie danych nośnik zostaje zwykle trwale uszkodzony. Wadą jest to, że zawsze podczas zapisu istnieje możliwość zakłócenia owego strumienia danych i zniszczenia nagrywanej właśnie płyty. Obecnie coraz częściej stosuje się dyski optyczne zwane DVD, umożliwiające zapis obrazu filmowego . Najważniejszym elementem komputera jest procesor przetwarzający dane zgodnie z zadanym programem. Istnieje wiele klas procesorów. Od klasy procesora i częstotliwości zegara zależy szybkość pracy układu ,a więc całego komputera. Procesor zawiera specyficzne zestawy instrukcji do zarządzania pamięcią, umożliwiające systemowi operacyjnemu bezpieczne wykonywanie kilku programów w tym samym czasie. Procesor może współpracować z koprocesorem matematycznym, który może być wbudowany w sam procesor, lub umieszczony na płycie głównej.
Koprocesor matematyczny jest układem przeznaczonym do bardzo szybkiego wykonywania obliczeń. Procesor często nazywa się sercem komputera osobistego. Twórcy programów komputerowych i gier tworzą coraz potężniejsze programy wymagające coraz lepszych kart graficznych i dźwiękowych, a co za tym idzie, coraz doskonalszych procesorów. Mikroprocesor określa więc szybkość i wydajność przy obrabianiu informacji. Powszechnie używany Windows najlepiej działa z mikroprocesorami klasy 386 i wyższej. Wszystkie współczesne procesory mają podobną architekturę opartą na superskalarnym jądrze RISC- architektura procesora o uproszczonej liście rozkazów. Dziś dzięki zastosowaniu techniki przekodowywania rozkazów, uzyskano ogromne zwiększenie wydajności procesora, zaś RISC-owa konstrukcja umożliwia stosowanie wysokich częstotliwości zegara. Z informacji zawartych w artykule Marcina Bieńkowskiego w magazynie komputerowym Chip, ze stycznia 2002 roku wynika, że w tym roku Intel zaprzestanie produkcji procesorów Pentium III. Ich miejsce zajmą kości Pentium 4. Do produkcji intensywnie wprowadzane będą układy P 4 przystosowane do pracy wieloprocesorowej oraz zaawansowane kości serwerowe. Zmiany w produkcji procesorów zapowiadają niemal wszystkie firmy. W dziedzinie komputerów postęp jest bowiem bardzo szybki i nikt nie chce zostać w tyle, by nie przepaść na rynku informatycznym.
Ważnym elementem zainstalowanym w komputerze są karty. Wyróżnia się karty graficzne i dźwiękowe oraz sieciowe. Kartą nazywa się płytkę zawierającą połączone ze sobą elementy elektroniczne, wyposażoną w złącze, służące do połączenia z innymi częściami urządzenia. Karty dołączane do komputerów zawierają układy zwiększające ich możliwości i z tego powodu nazywane są kartami rozszerzenia. Umożliwiają one stopniową rozbudowę systemu komputerowego i dostosowanie go do konkretnych zadań. Karta graficzna- to część komputera odpowiedzialna za generowanie obrazu na ekranie monitora. Przy komputerach klasy PC opracowano i stosowano wiele standardów takich urządzeń np. CGA, Hercules, EGA, VGA, SVGA. Różnią się one głównie możliwą do osiągnięcia rozdzielczością i ilością wyświetlanych kolorów. Zadaniem karty graficznej jest przetwarzanie danych przez komputer do postaci zrozumiałej dla monitora. Wraz ze wzrostem liczby kolorów maleje szybkość przetwarzania obrazu. Rozdzielczość obrazu mówi o tym, z ilu pikseli (punktów) się on składa. Za standard w Windows przyjmuje się rozdzielczość 800/600 punktów. Żaden komputer PC nie może pracować bez karty graficznej. Jakość obrazu zależy przede wszystkim od jego odświeżania. Częstotliwość odświeżania obrazu mierzona jest w hercach. Aby otrzymać w pełni stabilny obraz konieczne jest przynajmniej 72-krotne odświeżanie obrazu w ciągu każdej sekundy. Karta graficzna składa się z czterech podstawowych elementów: płytki drukowanej, głównego procesora, pamięci wideo i układu RAMDAC. W ostatnim czasie firmy Asus i MSI dołączają do niektórych kart graficznych okulary, dzięki którym w większości gier można uzyskać wrażenie trzeciego wymiaru. Karty graficzne mogą pracować w dwóch trybach: znakowym i graficznym. W komputerach IBM PC podstawowym typem pracy jest tryb tekstowy, zaś w komputerach Macintoch – graficzny. Przykładem karty graficznej o olbrzymich możliwościach jest Radeon 8500- dzieło firmy ATI. Karta dźwiękowa- to karta rozszerzeń pozwalająca na odgrywanie oraz nagrywanie na komputerze dźwięku w formie plików muzycznych. Karty te umożliwiają także podłączenie do nich głośników, wzmacniacza, mikrofonu i urządzeń MIDI. Najważniejszą częścią karty jest przetwornik A/D-D/A, zmieniający sygnał analogowy na cyfrowy i odwrotnie. Odpowiada on za nagrywanie i odtwarzanie plików WAV. Większość modeli kart dostępnych na ryku jest w wersji PCI. Kary dźwiękowe różnią się jakością odtwarzania dźwięku, posiadaniem sterowników CD-ROM, możliwością odtwarzania plików dźwiękowych w różnych formatach. Większość tych kart wkładana jest do wnętrza komputera. Istnieją jednak także modele zewnętrzne, połączone z komputerem przez port równoległy. Karty dzieli się według zastosowania na służąc do celów rozrywkowych, edukacyjnych i biurowych. Standardem w zastosowaniach biurowych jest Windows Sound System. Karta sieciowa- to układ elektroniczny, tworzący interfejs niezbędny do połączenia komputera z siecią. Karta sieciowa konwertuje dane z komputera na sygnały przesyłane za pośrednictwem sieci. Komputery IBM PC nie mają na wyposażeniu standardowym układów do szybkiej transmisji danych. Z tego powodu wyposaża się je w oddzielne karty sieciowe, montowane w obudowie komputera. Komputery łączy się między sobą specjalnymi kablami dołączanymi do kart sieciowych. Odpowiednie programy zapewniają działanie tak utworzonej sieci komputerów, którą nazywa się siecią lokalną. Jedne programy udostępniają innym zasoby poszczególnych komputerów, inne traktują jako główny jeden komputer zwany serwerem. Komputery podłączone do serwera określa się mianem stacji roboczych. Przy połączeniu komputerów w sieć jedna drukarka może obsługiwać wielu użytkowników jednocześnie. Do rozpoznawania użytkowników służą indywidualne hasła. Oprogramowanie sieciowe umożliwia realizowanie pewnych usług, np. korzystanie z poczty elektronicznej, zapewniającej przesyłanie między użytkownikami krótkich plików ASCII, zwanych e-mail.
Po omówieniu budowy komputera przejdę teraz do obszarów zastosowań komputerów. Jest to sprzęt użyteczny w wielu dziedzinach życia społecznego. Z punkt widzenia przeciętnego, młodego użytkownika, komputer to nieocenione źródło rozrywki. Można go wykorzystać do popularnych gier komputerowych, nagrywania i odtwarzania muzyki, kontaktowania się z innymi przez Internet, wyszukiwania potrzebnych informacji z Internetu. Przy zainstalowaniu karty telewizyjnej komputer może pełnić funkcje odbiornika telewizyjnego, odtwarzacza wideo itp. Podłączenie kserokopiarki, skanera czy drukarki pozwala na sprawne korzystanie z owych sprzętów przy obsłudze komputera. Zastosowania w dziedzinie rozrywki są ogromne i z tego powodu to młodzież najmocniej namawia rodziców na kupno komputera do użytku domowego. Jednak świat komputerów nie kończy się na rozrywce. Wręcz przeciwnie. Sprzęt komputerowy ma szerokie zastosowanie w różnorodnych gałęziach przemysłu i niemal wszystkich dziedzinach życia społecznego. Powszechne jest korzystanie z komputerów w pracach biurowych. Sprzęt ten umożliwia wykonywanie skomplikowanych obliczeń z dziedziny ekonomii, tworzenie projektów graficznych i rysunków technicznych, konstruowanie tabeli, wykresów i badań teoretycznych pomocnych w labolatoriach, czy magazynowanie danych w firmach. Wprowadzana w bibliotekach komputeryzacja usprawnia działanie instytucji i zapewnia szybki dostęp do informacji o szukanej pozycji książkowej. Pozwala też na sprawdzenie księgozbioru bibliotek z innych miast. Komputer umożliwia też w niektórych zawodach pracę w domowym zaciszu. Korzystają z tego np. dziennikarze pisząc artykuły, czy pisarze książek. Współcześnie rozwinęła się także dziedzina zwana edukacją komputerową, która pozwala na nauczanie przy pomocy komputerowych programów edukacyjnych, czy też kształcenie na odległość. Dostęp do Internetu zapewnia zaś możliwość uzyskania aktualnych informacji na każdy temat. Można np. odwiedzić strony turystyczne i zebrać informacje o wycieczkach krajowych i zagranicznych, zarezerwować bilet do teatru, czy zrobić zakupy internetowe. Przykłady mnożą się w nieskończoność. Jak widać zastosowanie komputerów jest ogromne i cały czas ulega poszerzeniu. Przytoczone przeze mnie przykłady to kropla w morzu zastosowań. Mam nadzieję, że nawet ten opisany w powyższej pracy niewielki wycinek możliwości, jakie daje nam komputer, pozwala na uzmysłowienie sobie potęgi i czaru owej magicznej skrzynki.
Budowa i zastosowanie komputerów.
Komputer jest urządzeniem elektronicznym, służącym do użytku codziennego. Do podstawowej pracy nie jest raczej potrzebna szczegółowa wiedza o jego budowie. Współczesne sprzęty zostały tak skonstruowane by część czynności wykonywanych było automatycznie co ułatwia posługiwanie się komputerem. Opisywane urządzenie służy do przetwarzania różnorakich informacji. Swoją nazwę zawdzięcza angielskiemu słowu computer, oznaczającemu sprzęt służący do wykonywania obliczeń. Poprzednio używano wyrażenia maszyna matematyczna bądź cyfrowa. Określenia te wywodzą się stąd, że pierwsze komputery stosowane były do rozwiązywania zagadnień matematycznych. Obecnie urządzenia te wykorzystuje się najczęściej do takich prac jak redagowanie tekstów lub gromadzenie i wyszukiwanie informacji. Zagadnieniami związanymi z przetwarzaniem danych za pomocą opisywanego sprzętu zajmuje się dyscyplina naukowo- techniczna zwana informatyką.
Na budowę komputera składają się tzw. urządzenia wejścia i wyjścia.Za pomocą urządzeń wejścia takich jak klawiatura, mysz, modem, czy skaner dane i polecenia są przekazywane do komputera. Są to praktycznie wszystkie sprzęty, które mogą odbierać informacje z zewnątrz, a następnie przetwarzać je w postaci zrozumiałych dla komputera danych.
Klawiatura służy do pisania tekstu i wydawania poleceń poprzez naciśnięcie odpowiednich klawiszy. Typowa klawiatura komputerowa ma od kilkudziesięciu do stu klawiszy. Na każdym klawiszu znajduje się symbol lub napis o określonym znaczeniu. Pełnią one różne funkcje i i ich pogrupowanie ma ułatwiać użytkownikowi szybkie i sprawne korzystanie. Pod względem pełnionej funkcji klawisze komputerów IBM PC dzieli się na grupy:
klawisze alfanumeryczne- obejmujące litery od A do Ż, cyfry od 0 do 9, znaki przestankowe, akcenty, nawiasy, symbole matematyczne i znaki specjalne
klawisze funkcyjne- oznaczone od F1 do F10 lub od F1 do F12
klawisze sterujące ruchem kursora- w tym klawisze przesuwające kursor o jedną pozycję, oraz klawisze przesuwające kursor o wiele pozycji: Home, End, Page Up, Page Down, a także klawisz tabulatora Tab
klawisze do wprowadzania zmian w tekście: Delete, Insert, umieszczone w jednej grupie z klawiszami do przesuwania kursora o wiele pozycji i dodatkowo w klawiaturze alfanumerycznej, i Backspace
klawisze do wprowadzania poleceń: Enter,
klawiatura numeryczna: zawiera dodatkowe klawisze cyfr, podstawowych symboli matematycznych, klawisz Enter i ewentualnie klawisze pomocnicze
klawisze zmieniające działanie innych klawiszy: Shift, Ctrl i Alt, oraz Caps Lock i Num Lock
klawisze pomocnicze: Escape a także kilka innych, m.in. Print Screen i Pause.
Klawiatury różnych komputerów są podobne do siebie. Wszystkie zawierają klawisze alfanumeryczne, odpowiadające literom, cyfrom i znakom przestankowym. Każdy komputer posiada też klawisze pomocnicze takie jak Shift i Enter. Różnice mogą występować z pozostałymi klawiszami. Układ klawiszy alfanumerycznych jest standardowy. Różnice pojawiają się między sprzętem stosowanym w odmiennych krajach. Większość komputerów występujących w Polsce oparta jest na standardach amerykańskich. Na takich klawiaturach nie ma polskich liter. Klawiatury komputerów Macintosh sprzedawanych w Polsce mają polskie litery, przy czym układ klawiszy opiera się na układzie polskich maszyn do pisania. W porównaniu z nim w klawiaturze amerykańskiej zamienione są miejscami klawisze Z i Y, oraz przecinek i kropka. W Polsce domyślnym ustawieniem języka jest język polski, a układ klawiatury jest zdeterminowany przez typ klawiatury wykrytej przez Windows, czyli zwykle klawiatury ze 101 klawiszami. Można wybrać jeden z międzynarodowych układów klawiatur. Dla Polski są dwa takie układy: standardowy i programisty.
Mysz to urządzenie często wykorzystywane jako pomocne i wygodne zastępowanie niektórych funkcji klawiatury. Zamiast klawiatury łatwiej jest posługiwać się myszą i za jej pośrednictwem przesuwając po ekranie małą strzałką określać jakie operacje chcemy wykonać. Mysz, nazywana też myszą manipulacyjną lub sterującą, należy do urządzeń zwanych lokalizatorami. Może być skonstruowana mechanicznie lub optycznie. Pierwsza ma kulkę dotykajacą podłoża i obracająca się przy ruchu myszy. Dobrze pracuje na podłożu o dużym współczynniku tarcia. Stosuje się do niej podkładki elastyczne. Mysz optyczna wymaga specjalnej podkładki z drobną siatką linii. Emitowane przez mysz promienie podczerwone odbijają się w podkładce i są odbierane przez czujniki myszy. Sygnał zmienia się podczas przesuwania myszy w poprzek linii. W ten sposób ruch urządzenia jest wykrywany. W niektórych komputerach zamiast myszy stosowana jest kula manipulacyjna. Użytkownik nie przesuwa całego urządzenia, jak w przypadku myszy, lecz obraca kulę ruchami dłoni.
Skaner to urządzenie przekształcające optycznie informacje na komputerowe dane. Za pomocą czujników bada kolory i jasność odczytywanego obrazu. Po przekazaniu informacji o obrazie można w dowolny sposób go modyfikować , tworząc na ekranie monitora nowe kombinacje. Proces wprowadzania danych w postaci graficznej nazywa się skanowaniem. Zeskanowane rysunki wczytywane są do programu OCR, który analizuje linie rysunku i określa jakiej literze mogą odpowiadać. Programy współpracujące ze skanerami umożliwiają obrócenie obrazu, możliwe jest także złożenie fragmentów większego rysunku w jedna całość co pozwala odczytywać większy obraz w kilku etapach. Skanery rozróżniają kolory lub tylko odcienie szarości. Trzy podstawowe typy skanerów różnią się sposobem w jaki stronica z obrazem i głowica odczytująca skanera poruszają się względem siebie. W skanerze z podajnikiem arkuszy rolki mechanicznie przesuwają papier po głowicy. W skanerze płaskim stronica umieszczona jest na stałe za szklaną szybką, podczas gdy głowica porusza się nad stronicą. W skanerach ręcznych ruchy głowicy zależą od ludzkiej ręki. Doskonałość skanera zależy od zdolności przetworzenia ciągłego zakresu napięcia w wartości cyfrowe. Niezależnie od czułości skanera na odcienie szarości i bez względu na to jak poruszają się głowica i papier, działanie wszystkich typów skanerów jest zasadniczo proste i podobne.
Modem to urządzenie dzięki któremu aby przesłać dane komputerowe przez ogólnodostępną sieć telefoniczną nadawca przekształca je na postać analogową dla potrzeb transmisji a odbiorca z powrotem zmienia formę analogową na bity i bajty, zrozumiałe dla jego komputera. Modemy dzieli się na dwa zasadnicze rodzaje: m. zewnętrzne, które po odłączeniu do portu COM komputera umożliwiają odbiór wiadomości przy wyłączonym komputerze, oraz modemy wewnętrzne, mogące funkcjonować tylko przy włączonym komputerze. Modemy umożliwiają porozumiewanie się poprzez linię telefoniczną kilku komputerów. Aby modemy działały wymagają specjalnego oprogramowania komunikacyjnego. Windows zawiera taki program o nazwie HiperTerminal.
Oprócz urządzeń wejścia istnieją także, jak już wspomniałam, urządzenia wyjścia. Pozwalają one na wyeksploatowanie na zewnątrz przetworzonych już przez komputer informacji. Są to takie urządzenia jak monitor, drukarka, czy ploter.
Monitor to sprzęt służący do wyświetlania na ekranie danych przekazywanych przez komputer. Monitor typu desktop przypomina wyglądem odbiornik telewizyjny. Różni się jednak tym, że potrafi odbierać informacje przesłane mu przez komputer. Zainstalowana w komputerze karta graficzna przekazuje, w postaci zrozumiałej dla monitora, instrukcje dotyczące informacji wyświetlanych na ekranie. Wyróżnia się monitory kolorowe i jednobarwne, zwane monochromatycznymi. O jakości obrazu decyduje liczba linii, liczba punktów w linii i wielkość punktu. W trybie graficznym program komputerowy decyduje o jasności każdego punktu na ekranie. Mogą byś wówczas przedstawiane dowolne figury, wykresy, obrazki czy zdjęcia fotograficzne. W trybie tekstowym na ekranie mogą być przedstawione tylko znaki zapisane w pamięci karty graficznej.
Drukarka to urządzenie pozwalające efekt pracy na komputerze przenieść na papier. Informacje, które mają pojawić się na papierze wysyłane są z komputera do karty drukarki. Tam zostają zmienione w obraz strony, który poprzez drukarkę trafia na kartkę. Wyróżnia się drukarki igłowe, atramentowe i laserowe.
Drukarki igłowe, zwane też mozaikowymi, sprzedawane w Polsce mają 9 lub 24 igły. W zastosowaniach biurowych używa się także 18- igłowych. Drukarka igłowa należy do drukarek uderzeniowych, w których obraz na powierzchni papieru jest tworzony przez element uderzający przez taśmę barwiącą z taką siłą, ze część barwnika pozostaje na papierze. Te elementy uderzające to właśnie igły. Utworzony obraz może przedstawiać znaki pisarskie, graficzne i dowolne układy punktów. Drukarka ta może pracować zarówno w trybie tekstowym jak i graficznym.
Drukarki atramentowe należą do drukarek nieuderzeniowych. Tusz wydzielany jest z głowicy małymi kropelkami bezpośrednio na papier. W urządzeniu tym nie można drukować na papierze wielowarstwowym ze względu na sposób powstawania obrazu. Drukarki tego rodzaju zazwyczaj drukują na pojedynczych arkuszach i mają duże wymagania co do jakości papieru. Są cichsze od drukarek igłowych i konstruuje się je jako przenośne. Przykłady drukarek atramentowych to EPSON, Hewlett-Packard, czy Canon.
Drukarki laserowe, podobnie jak atramentowe, są nieuderzeniowe. Nie tworzą obrazu linia po linii, ale od razu całą stronę. Najpierw naświetlany jest światłoczuły bęben, potem toner ( rodzaj tuszu w proszku ) jest przenoszony na papier, po czym obraz jest utrwalany na gorąco. Obraz na bębnie powstaje przez oddziaływanie na bęben sygnałów z komputera, do czego służy laser. Stad wzięła się nazwa drukarki. Drukarka laserowa ma spore wymagania nie tylko co do jakości papieru, ale też i jego grubości. Papier nie może być ani zbyt cienki, ani za gruby. Drukarki laserowe są zdecydowanie szybsze w działaniu i tańsze w eksploatacji niż atramentowe. Mają jednak pewną wadę: oferują wydruki monochromatyczne. Istnieją też drukarki kolorowe, ale ich ceny stawiają je poza zasięgiem przeciętnego użytkownika. Z tego powodu można je najczęściej spotkać w biurach.
Ploter, zwany czasem kreślarką, to urządzenie służące do kreślenia rysunków technicznych. Do tworzenia linii na papierze lub kalce służą tu pisaki. Ploter posługuje się całym zestawem pisaków o różnych grubościach linii, a czasem także o różnych kolorach tuszu. Pisak przesuwany jest przy pomocy ruchomego ramienia. Jest również podnoszony i opuszczany. Ruch ramienia względem papieru decyduje o kształcie kreślonej linii. Istnieją dwie podstawowe odmiany ploterów: bębnowe i stacjonarne.
Ploter bębnowy ma papier przesuwany za pomocą bębna, zaś ramię pisaka porusza się tylko w kierunku poprzecznym względem ruchu papieru.
Ploter stacjonarny ma arkusz spoczywający nieruchomo, zaś ramię pisaka porusza się w dwóch kierunkach.
Aby przechowywać dane w komputerze niezbędna jest do tego pamięć umożliwiająca zapis i magazynowanie i informacji, do których można szybko i z łatwością powrócić. Pamięć komputera decyduje o szybkości pracy programów. Jej objętość liczy się w megabajtach i zazwyczaj instaluje się ją skokowo. Elementy pamięci- kości SIMM są umieszczane na płycie głównej. O pracy pamięci decyduje też średni czas dostępu. Jest to czas między podaniem adresu komórki, a momentem, w którym otrzymujemy jej zawartość. Jako pamięć zapisywalną stosuje się pamięć elektroniczną i magnetyczną. Wyróżnia się trzy rodzaje pamięci: RAM, ROM i pamięć masową.
RAM to pamięć półprzewodnikowa, zwana nietrwałą bądź ulotną, gdyż do pamiętania informacji wymaga zasilania. W momencie przerwy w zasilaniu dane zapisane w typowej pamięci elektronicznej jest tracona bezpowrotnie. Zapis i odczyt z pamięci półprzewodnikowej trwa znacznie krócej niż z pamięci magnetycznej. Z tego powodu stosuje się ją jako pamięć operacyjną, zwaną też wewnętrzną, z której mikroprocesor korzysta bezpośrednio. Z RAM korzysta się podczas wykonywania operacji na danych. Wówczas mikroprocesor odczytuje z niej informacje, zapisuje i odczytuje wyniki pośrednie oraz zapisuje wyniki końcowe. Wielkość pamięci operacyjnej określa w znacznym stopniu możliwości komputera. Istnieją programy dla komputerów IBM PC, którym wystarcza niewielka pamięć RAM, ale są także takie, które wymagają znacznej pamięci operacyjnej. Programy, które uruchamiamy, umieszczane są w pamięci RAM. Jeśli użytkownik rezygnuje z uruchomionego programu, zostaje on z pamięci operacyjnej usunięty i można uruchomić następny program. Jest to zaleta owej pamięci, gdyż umożliwia nam uruchamianie dowolnej ilości programów. Wadą jest to, że po wyłączeniu komputera zawartość RAM zostaje wyczyszczona.
ROM to półprzewodnikowa, elektroniczna pamięć trwała. Umieszczane są w niej podstawowe programy obsługi współpracujących ze sobą urządzeń wewnętrznych komputera, oraz urządzeń wejścia i wyjścia, zaś w odniesieniu do kart graficznych także postać znaków , które komputer posiada bezpośrednio po załączeniu. W pamięci ROM w niektórych komputerach domowych umieszczony jest program zwany językiem programowania, służący do tworzenia własnych programów przez użytkownika. Człowiek zapisuje polecenia i wzory zgodnie z określonymi regułami, a program je na instrukcje zrozumiałe dla komputera. ROM służy tylko do odczytu i przechowuje jedynie stałe elementy oprogramowania. Jest układem elektronicznym, którego funkcje zapisywane są podczas procesu produkcyjnego. Wyłączenie sprzętu nie wpływa na zawartość tej pamięci, gdyż podtrzymywana jest bateryjnie.
Pamięć masowa to dyski twarde, dyskietki, CD-ROM i inne, służące do przechowywania dużych ilości danych. To pamięć magnetyczna, zewnętrzna, trwała, zwana nieulotną, ponieważ zapisana w niej informacja nie jest zapisywana po wyłączeniu zasilania. Dane mogą być przez nią przechowywane przez wiele lat. W pamięci magnetycznej można zapisywać informacje z pamięci operacyjnej. Pamięć ta służy przede wszystkim do przechowywania danych, programów i wyników działania w okresie gdy nie korzysta się z nich w komputerze. Od wielkości pamięci zewnętrznej zależy liczba i wielkość programów, które mogą być jednocześnie umieszczone w komputerze, oraz ilość przechowywanych danych.
1.Twardy dysk- służy do przechowywania programów i danych. Dyski twarde są na stałe zainstalowane wewnątrz komputera i rzadko się je wyjmuje. Można jednak zamontować dysk w specjalnej, wysuwanej kieszeni. Ułatwia to przenoszenie dużej ilości danych między komputerami i ich ochronę. Najistotniejszą cechą dysku jest jego pojemność mierzona w megabajtach (MB) i gigabajtach (GB). Nowoczesność dysku przyjęło się określać właśnie za pomocą gęstości zapisu. Miara ta podawana jest w różny sposób: jako liczba bitów/ bajtów zapisywana na pojedynczej ścieżce dysku, jako liczba bitów/ bajtów zapisywanych na calu kwadratowym powierzchni nośnika, czy liczba bajtów, które można zapisać na jednym talerzu. Istotny jest także średni czas dostępu. Im jest krótszy, tym szybciej pracuje dysk. Dane na dyskach twardych przechowywane na cylindrycznych obszarach zwanych ścieżkami. Każda ścieżka ma swój numer służący do identyfikacji miejsca, w którym dane są zapisane. Ścieżki zaś podzielone są na sektory. Znani producenci dysków to Western Digital, Seagate, IBM, NEC, czy Qantum. Dyski twarde są niezbędnym elementem wyposażenia każdego PC, i jest to element istotnie wpływający na całkowitą wydajność komputera i komfort jego używania. Za pierwszy dysk twardy uznaje się urządzenie IBM 305 RAMAC, które powstało w 1956 roku. Pierwszym dyskiem zastosowanym w komputerze PC, był model ST-412, o pojemności 10 MB. Olbrzymie pojemności współczesnych dysków twardych np. rzędu 40 GB, to z jednej strony zadowolenie z dużej pamięci, a z drugiej ryzyko utraty większej ilości danych w razie awarii. Wytrzymałość dysków twardych jest stosunkowo duża. Używanie dysku w charakterze przenośnego nośnika danych naraża na stratę przechowywanych plików. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że podczas wstrząsu głowice dotkną powierzchni nośnika, albo ze do wnętrza dysku dostaną się odłamki powierzchni nośnej, co może nieść za sobą poważne konsekwencje.
2. Dyskietki- zwane są też dyskami elastycznymi, gdyż wykonuje się je z materiału elastycznego. Są to dyski wymienne. Dyskietki umożliwiają przenoszenie informacji. Nabywane programy komputerowe dostarczane są właśnie na dyskietkach, a także na dyskach kompaktowych. Popularne są dwa standardy dyskietek: 5 ¼ calowe i 3 ½ calowe. Pierwsze są dość miękkie i elastyczne, podatne na uszkodzenia mechaniczne. Można na nich zapisać do 1,2 MB informacji. Powierzchnia magnetyczna dysku jest częściowo odsłonięta. To otwór odczytu-zapisu, w którym styka się z nią głowica magnetyczna. Dyskietki 3 ½ calowe są mniejsze i umieszczane w sztywnej obudowie z plastiku, zmniejszającej niebezpieczeństwo uszkodzenia. Przechowują do 1,44 MB informacji. Dyskietki obu typów mają otwory służące jako zabezpieczenia zapisanych danych przed zmianami. Materiał magnetyczny stosowany w dyskietkach może mieć różną zdolność do zapisu informacji. W użyciu rozpowszechnione są dwa standardy: o podwójnej i o dużej gęstości zapisu.
3. CD-ROM- to rodzaj pamięci stałej, dla której nośnikiem jest dysk kompaktowy. Dysk taki, raz zapisany, może być tylko odczytywany. Typową pojemnością dysku CD-ROM jest 650 MB. W momencie powstania nośników CD-R możliwy stał się zapis informacji partiami. Każda partia danych zapisana na płycie nosi nazwę sesji. Konieczność jednorazowego zapisania całej sesji wymaga doprowadzania do urządzenia nagrywającego równomiernego strumienia danych. W razie przerwy w dopływie danych nośnik zostaje zwykle trwale uszkodzony. Wadą jest to, że zawsze podczas zapisu istnieje możliwość zakłócenia owego strumienia danych i zniszczenia nagrywanej właśnie płyty. Obecnie coraz częściej stosuje się dyski optyczne zwane DVD, umożliwiające zapis obrazu filmowego
.
Najważniejszym elementem komputera jest procesor przetwarzający dane zgodnie z zadanym programem. Istnieje wiele klas procesorów. Od klasy procesora i częstotliwości zegara zależy szybkość pracy układu ,a więc całego komputera. Procesor zawiera specyficzne zestawy instrukcji do zarządzania pamięcią, umożliwiające systemowi operacyjnemu bezpieczne wykonywanie kilku programów w tym samym czasie. Procesor może współpracować z koprocesorem matematycznym, który może być wbudowany w sam procesor, lub umieszczony na płycie głównej.
Koprocesor matematyczny jest układem
przeznaczonym do bardzo szybkiego wykonywania obliczeń. Procesor często nazywa się sercem komputera osobistego. Twórcy programów komputerowych i gier tworzą coraz potężniejsze programy wymagające coraz lepszych kart graficznych i dźwiękowych, a co za tym idzie, coraz doskonalszych procesorów. Mikroprocesor określa więc szybkość i wydajność przy obrabianiu informacji. Powszechnie używany Windows najlepiej działa z mikroprocesorami klasy 386 i wyższej. Wszystkie współczesne procesory mają podobną architekturę opartą na superskalarnym jądrze RISC- architektura procesora o uproszczonej liście rozkazów. Dziś dzięki zastosowaniu techniki przekodowywania rozkazów, uzyskano ogromne zwiększenie wydajności procesora, zaś RISC-owa konstrukcja umożliwia stosowanie wysokich częstotliwości zegara. Z informacji zawartych w artykule Marcina Bieńkowskiego w magazynie komputerowym Chip, ze stycznia 2002 roku wynika, że w tym roku Intel zaprzestanie produkcji procesorów Pentium III. Ich miejsce zajmą kości Pentium 4. Do produkcji intensywnie wprowadzane będą układy P 4 przystosowane do pracy wieloprocesorowej oraz zaawansowane kości serwerowe. Zmiany w produkcji procesorów zapowiadają niemal wszystkie firmy. W dziedzinie komputerów postęp jest bowiem bardzo szybki i nikt nie chce zostać w tyle, by nie przepaść na rynku informatycznym.
Ważnym elementem zainstalowanym w komputerze są karty. Wyróżnia się karty graficzne i dźwiękowe oraz sieciowe. Kartą nazywa się płytkę zawierającą połączone ze sobą elementy elektroniczne, wyposażoną w złącze, służące do połączenia z innymi częściami urządzenia. Karty dołączane do komputerów zawierają układy zwiększające ich możliwości i z tego powodu nazywane są kartami rozszerzenia. Umożliwiają one stopniową rozbudowę systemu komputerowego i dostosowanie go do konkretnych zadań.
Karta graficzna- to część komputera odpowiedzialna za generowanie obrazu na ekranie monitora. Przy komputerach klasy PC opracowano i stosowano wiele standardów takich urządzeń np. CGA, Hercules, EGA, VGA, SVGA. Różnią się one głównie możliwą do osiągnięcia rozdzielczością i ilością wyświetlanych kolorów. Zadaniem karty graficznej jest przetwarzanie danych przez komputer do postaci zrozumiałej dla monitora. Wraz ze wzrostem liczby kolorów maleje szybkość przetwarzania obrazu. Rozdzielczość obrazu mówi o tym, z ilu pikseli (punktów) się on składa. Za standard w Windows przyjmuje się rozdzielczość 800/600 punktów. Żaden komputer PC nie może pracować bez karty graficznej. Jakość obrazu zależy przede wszystkim od jego odświeżania. Częstotliwość odświeżania obrazu mierzona jest w hercach. Aby otrzymać w pełni stabilny obraz konieczne jest przynajmniej 72-krotne odświeżanie obrazu w ciągu każdej sekundy. Karta graficzna składa się z czterech podstawowych elementów: płytki drukowanej, głównego procesora, pamięci wideo i układu RAMDAC. W ostatnim czasie firmy Asus i MSI dołączają do niektórych kart graficznych okulary, dzięki którym w większości gier można uzyskać wrażenie trzeciego wymiaru. Karty graficzne mogą pracować w dwóch trybach: znakowym i graficznym. W komputerach IBM PC podstawowym typem pracy jest tryb tekstowy, zaś w komputerach Macintoch – graficzny. Przykładem karty graficznej o olbrzymich możliwościach jest Radeon 8500- dzieło firmy ATI.
Karta dźwiękowa- to karta rozszerzeń pozwalająca na odgrywanie oraz nagrywanie na komputerze dźwięku w formie plików muzycznych. Karty te umożliwiają także podłączenie do nich głośników, wzmacniacza, mikrofonu i urządzeń MIDI. Najważniejszą częścią karty jest przetwornik A/D-D/A, zmieniający sygnał analogowy na cyfrowy i odwrotnie. Odpowiada on za nagrywanie i odtwarzanie plików WAV. Większość modeli kart dostępnych na ryku jest w wersji PCI. Kary dźwiękowe różnią się jakością odtwarzania dźwięku, posiadaniem sterowników CD-ROM, możliwością odtwarzania plików dźwiękowych w różnych formatach. Większość tych kart wkładana jest do wnętrza komputera. Istnieją jednak także modele zewnętrzne, połączone z komputerem przez port równoległy. Karty dzieli się według zastosowania na służąc do celów rozrywkowych, edukacyjnych i biurowych. Standardem w zastosowaniach biurowych jest Windows Sound System.
Karta sieciowa- to układ elektroniczny, tworzący interfejs niezbędny do połączenia komputera z siecią. Karta sieciowa konwertuje dane z komputera na sygnały przesyłane za pośrednictwem sieci. Komputery IBM PC nie mają na wyposażeniu standardowym układów do szybkiej transmisji danych. Z tego powodu wyposaża się je w oddzielne karty sieciowe, montowane w obudowie komputera. Komputery łączy się między sobą specjalnymi kablami dołączanymi do kart sieciowych. Odpowiednie programy zapewniają działanie tak utworzonej sieci komputerów, którą nazywa się siecią lokalną. Jedne programy udostępniają innym zasoby poszczególnych komputerów, inne traktują jako główny jeden komputer zwany serwerem. Komputery podłączone do serwera określa się mianem stacji roboczych. Przy połączeniu komputerów w sieć jedna drukarka może obsługiwać wielu użytkowników jednocześnie. Do rozpoznawania użytkowników służą indywidualne hasła. Oprogramowanie sieciowe umożliwia realizowanie pewnych usług, np. korzystanie z poczty elektronicznej, zapewniającej przesyłanie między użytkownikami krótkich plików ASCII, zwanych e-mail.
Po omówieniu budowy komputera przejdę teraz do obszarów zastosowań komputerów. Jest to sprzęt użyteczny w wielu dziedzinach życia społecznego. Z punkt widzenia przeciętnego, młodego użytkownika, komputer to nieocenione źródło rozrywki. Można go wykorzystać do popularnych gier komputerowych, nagrywania i odtwarzania muzyki, kontaktowania się z innymi przez Internet, wyszukiwania potrzebnych informacji z Internetu. Przy zainstalowaniu karty telewizyjnej komputer może pełnić funkcje odbiornika telewizyjnego, odtwarzacza wideo itp. Podłączenie kserokopiarki, skanera czy drukarki pozwala na sprawne korzystanie z owych sprzętów przy obsłudze komputera. Zastosowania w dziedzinie rozrywki są ogromne i z tego powodu to młodzież najmocniej namawia rodziców na kupno komputera do użytku domowego. Jednak świat komputerów nie kończy się na rozrywce. Wręcz przeciwnie. Sprzęt komputerowy ma szerokie zastosowanie w różnorodnych gałęziach przemysłu i niemal wszystkich dziedzinach życia społecznego. Powszechne jest korzystanie z komputerów w pracach biurowych. Sprzęt ten umożliwia wykonywanie skomplikowanych obliczeń z dziedziny ekonomii, tworzenie projektów graficznych i rysunków technicznych, konstruowanie tabeli, wykresów i badań teoretycznych pomocnych w labolatoriach, czy magazynowanie danych w firmach. Wprowadzana w bibliotekach komputeryzacja usprawnia działanie instytucji i zapewnia szybki dostęp do informacji o szukanej pozycji książkowej. Pozwala też na sprawdzenie księgozbioru bibliotek z innych miast. Komputer umożliwia też w niektórych zawodach pracę w domowym zaciszu. Korzystają z tego np. dziennikarze pisząc artykuły, czy pisarze książek. Współcześnie rozwinęła się także dziedzina zwana edukacją komputerową, która pozwala na nauczanie przy pomocy komputerowych programów edukacyjnych, czy też kształcenie na odległość. Dostęp do Internetu zapewnia zaś możliwość uzyskania aktualnych informacji na każdy temat. Można np. odwiedzić strony turystyczne i zebrać informacje o wycieczkach krajowych i zagranicznych, zarezerwować bilet do teatru, czy zrobić zakupy internetowe. Przykłady mnożą się w nieskończoność. Jak widać zastosowanie komputerów jest ogromne i cały czas ulega poszerzeniu. Przytoczone przeze mnie przykłady to kropla w morzu zastosowań. Mam nadzieję, że nawet ten opisany w powyższej pracy niewielki wycinek możliwości, jakie daje nam komputer, pozwala na uzmysłowienie sobie potęgi i czaru owej magicznej skrzynki.