Dżdżownice są robakami średnich i dużych rozmiarów. Ich ciało ma wydłużony, obły kształt i zmienne ubarwienie. Osiąga długość od 1 cm do 1 m, a średnica mieści się w przedziale 1–20 mm. Jest złożone z wyraźnie zaznaczających się segmentów, z którego wystaje 8 małych szczecinek ułożonych parami[4]. W części głowowej znajduje się zwój okołoprzełykowy, pełniący funkcję mózgu, oraz otwór gębowy, wyposażony w małe rogowe szczęki.
Odżywianie i przewód pokarmowy
Dżdżownice są saprofagami – odżywiają się związkami organicznymi zawartymi w rozkładających się roślinach i szczątkach zwierząt. Niektóre, żyjące w głębi gleby korzystają z obumierających korzeni i próchnicy glebowej. Dżdżownice chętnie zjadają wprowadzony do gleby obornik, a także odchody zwierząt na pastwiskach.
W dzień, dżdżownice ściółkowe i powierzchniowe przebywają w glebie lub w innym ukryciu, natomiast nocą żerują wciągając do chodników martwą materię organiczną. W poszukiwaniu odpowiedniego pożywienia wykonują kilkumetrowe wędrówki, ale później często wracają do własnej norki. Wybór pokarmu nie jest przypadkowy – dżdżownice wykazują wyraźne upodobania. Decyduje w tym wypadku przede wszystkim zawartość azotu białkowego i łatwo rozkładalnych węglowodanów.
Większość gatunków potrafi rozróżniać pobierany pokarm. Rosówka chętnie zjada liście szczyru, pokrzywy, bzu czarnego, jesionu, wiązu, głogu, czeremchy. Mniej chętnie wybierane są liście dębu, buka i drzew iglastych, a więc roślin o dużej zawartości garbników i żywic. Jako wyjątkowo smakowite traktowane są liście roślin motylkowych ze względu na wysoką zawartość białka. Wraz z resztkami organicznymi dżdżownice zjadają i trawią liczne mikroskopijnej wielkości organizmy rozkładające te resztki. Są to pierwotniaki, glony, bakterie,grzyby glebowe, promieniowce, nicienie i wiele innych. Organizmy te stanowią główne źródło pokarmu dla gatunków kompostowych.
Trochę inaczej kształtują się wymagania pokarmowe dżdżownic glebożernych, żyjących w głębi ziemi i rzadko wychodzących na powierzchnię. W ich jelicie stwierdzono niewielką ilość substancji organicznej, głównie pochodzących z korzeni i bardzo dużo cząstek mineralnych. Dżdżownice te zjadają w ciągu doby ilość gleby równą 20–40% masy ich ciała tylko niewielka część zostaje przyswojona, reszta jako gruzełkowate odchody – koprolity trafia na powierzchnię gleby albo pozostaje w wydrążonych chodnikach.
Budowa dżdżownicy świadczy o przystosowaniu do życia w glebie. Cechy: -wydłużony kształt ciała _ umożliwiają poruszanie się w szczelinach gleby -przód w kształcie klina i drążenie korytarzy. -nabłonek pokrywający ciało, który wydziela śluz - ułatwia poruszanie się w glebie i zmniejsza tarcie, chroni zwierzę przed nadmierną utratą wody i uszkodzeniami mechanicznymi -szczecinki - (cztery pary w każdym segmencie) służą do zakotwiczenia się w glebie -układ pokarmowy w kształcie szerokiej rury(jelito) przebiegającej przez całe ciało jest dostosowany do rodzaju pożywienia -brak wyodrębnionych narządów zmysłu - nieprzydatnych do życia pod ziemią -przekrój poprzeczny przez segment dżdżownicy -naczynie krwionośne grzbietowe -mięśnie -naczynie krwionośne brzuszne
Dżdżownice są robakami średnich i dużych rozmiarów. Ich ciało ma wydłużony, obły kształt i zmienne ubarwienie. Osiąga długość od 1 cm do 1 m, a średnica mieści się w przedziale 1–20 mm. Jest złożone z wyraźnie zaznaczających się segmentów, z którego wystaje 8 małych szczecinek ułożonych parami[4]. W części głowowej znajduje się zwój okołoprzełykowy, pełniący funkcję mózgu, oraz otwór gębowy, wyposażony w małe rogowe szczęki.
Dżdżownice są saprofagami – odżywiają się związkami organicznymi zawartymi w rozkładających się roślinach i szczątkach zwierząt. Niektóre, żyjące w głębi gleby korzystają z obumierających korzeni i próchnicy glebowej. Dżdżownice chętnie zjadają wprowadzony do gleby obornik, a także odchody zwierząt na pastwiskach.
W dzień, dżdżownice ściółkowe i powierzchniowe przebywają w glebie lub w innym ukryciu, natomiast nocą żerują wciągając do chodników martwą materię organiczną. W poszukiwaniu odpowiedniego pożywienia wykonują kilkumetrowe wędrówki, ale później często wracają do własnej norki. Wybór pokarmu nie jest przypadkowy – dżdżownice wykazują wyraźne upodobania. Decyduje w tym wypadku przede wszystkim zawartość azotu białkowego i łatwo rozkładalnych węglowodanów.
Większość gatunków potrafi rozróżniać pobierany pokarm. Rosówka chętnie zjada liście szczyru, pokrzywy, bzu czarnego, jesionu, wiązu, głogu, czeremchy. Mniej chętnie wybierane są liście dębu, buka i drzew iglastych, a więc roślin o dużej zawartości garbników i żywic. Jako wyjątkowo smakowite traktowane są liście roślin motylkowych ze względu na wysoką zawartość białka. Wraz z resztkami organicznymi dżdżownice zjadają i trawią liczne mikroskopijnej wielkości organizmy rozkładające te resztki. Są to pierwotniaki, glony, bakterie,grzyby glebowe, promieniowce, nicienie i wiele innych. Organizmy te stanowią główne źródło pokarmu dla gatunków kompostowych.
Trochę inaczej kształtują się wymagania pokarmowe dżdżownic glebożernych, żyjących w głębi ziemi i rzadko wychodzących na powierzchnię. W ich jelicie stwierdzono niewielką ilość substancji organicznej, głównie pochodzących z korzeni i bardzo dużo cząstek mineralnych. Dżdżownice te zjadają w ciągu doby ilość gleby równą 20–40% masy ich ciała tylko niewielka część zostaje przyswojona, reszta jako gruzełkowate odchody – koprolity trafia na powierzchnię gleby albo pozostaje w wydrążonych chodnikach.
Budowa dżdżownicy świadczy o przystosowaniu do życia w glebie. Cechy:
-wydłużony kształt ciała _ umożliwiają poruszanie się w szczelinach gleby
-przód w kształcie klina i drążenie korytarzy.
-nabłonek pokrywający ciało, który wydziela śluz - ułatwia poruszanie się w glebie i zmniejsza tarcie, chroni zwierzę przed nadmierną utratą wody i uszkodzeniami mechanicznymi
-szczecinki - (cztery pary w każdym segmencie) służą do zakotwiczenia się w glebie
-układ pokarmowy w kształcie szerokiej rury(jelito) przebiegającej przez całe ciało jest dostosowany do rodzaju pożywienia
-brak wyodrębnionych narządów zmysłu - nieprzydatnych do życia pod ziemią
-przekrój poprzeczny przez segment dżdżownicy
-naczynie krwionośne grzbietowe
-mięśnie
-naczynie krwionośne brzuszne