• nauczyciel ma obowiązek wejść do sali pierwszy, by sprawdzić czy warunki do prowadzenia lekcji nie zagraŜają bezpieczeństwu zarówno uczniów jak i jego. Szczególną uwagę powinien zwrócić na stan szyb w oknach (czy nie są uszkodzone), stan instalacji elektrycznej (czy np. nie są powyrywane kontakty), czy nie ma mebli tak zniszczonych, by mogło to zagraŜać bezpieczeństwu, • jeśli sala lekcyjna nie odpowiada warunkom bezpieczeństwa, nauczyciel ma obowiązek zgłosić to do dyrektora szkoły celem usunięcia usterek. Do czasu naprawienia usterek nauczyciel ma prawo odmówić prowadzenia zajęć w danym miejscu, • przed rozpoczęciem lekcji winien zadbać o wywietrzenie sali, zapewnić właściwe oświetlenie i temperaturę w niej, • nauczyciel decyduje o przebiegu zajęć. Ustala zasady korzystania z sali lekcyjnej. Przed rozpoczęciem lekcji opisuje jej przebieg i informuje o środkach ostroŜności, które naleŜy przedsięwziąć, aby nie narazić uczniów i siebie na niebezpieczeństwo, • podczas zajęć nauczyciel nie moŜe pozostawić uczniów bez Ŝadnej opieki. Jeśli musi wyjść, powinien zgłosić to nauczycielowi z sali obok, lecz sytuacja taka nie zwalnia go od odpowiedzialności za uczniów, • uczniów chcących skorzystać z toalety nauczyciel zwalnia pojedynczo. Jest powszechnie wiadome, iŜ uczniowie najczęściej dopuszczają się nagannych czynów, kiedy są w grupach bez opieki dorosłych, • w razie stwierdzenia niedyspozycji ucznia (jeśli stan jego na to dozwala) naleŜy go skierować w towarzystwie drugiej osoby do pielęgniarki szkolnej. Jeśli zaistnieje taka potrzeba udzielić mu pierwszej pomocy. O zaistniałej sytuacji naleŜy powiadomić rodziców dziecka. Jeśli jest to nagły wypadek, powiadomić dyrektora, • powinien on takŜe kontrolować właściwą postawę uczniów w czasie lekcji i korygować zauwaŜone błędy, • dba o czystość, ład i porządek podczas trwania lekcji i po jej zakończeniu, • powinien po skończonej lekcji sam otworzyć drzwi, by nie dopuścić do gwałtownego ich otwarcia przez wybiegających uczniów (moŜe to spowodować uderzenie w - 4 - przechodzących właśnie korytarzem ludzi). Nauczyciele zobowiązani są do przestrzegania ustalonych godzin rozpoczynania i kończenia zajęć edukacyjnych oraz do respektowania prawa uczniów do pełnych przerw międzylekcyjnych. W czasie przerw uczniowie pozostają pod nadzorem i opieką nauczycieli. Organizację i harmonogram dyŜurów nauczycieli ustala dyrektor szkoły po uwzględnieniu potrzeb szkoły.
To są podstawowe
A to szczegółowe
Substancje i preparaty chemiczne NaleŜy je umieścić w odpowiednich pojemnikach opatrzonych napisami zawierającymi: • Nazwę substancji lub preparatu, • Informację o ich niebezpieczeństwie lub szkodliwości dla zdrowia. NaleŜy je przechowywać w zamkniętych pomieszczeniach, specjalnie przystosowanych do tego celu. Osoba prowadząca zajęcia z uŜyciem takich preparatów powinna zostać zaopatrzona w karty charakterystyk niebezpiecznych substancji i preparatów chemicznych zgromadzonych w szkole. Lekcje wychowania fizycznego • uczniowie nie mogą pozostawać bez opieki osób upowaŜnionych. Nauczyciel prowadzący zajęcia powinien dostosować stopień trudności i intensywności ćwiczeń do aktualnej sprawności fizycznej i wydolności ćwiczących, • nauka pływania moŜe odbywać się jedynie w miejscach specjalnie do tego celu wyznaczonych i przygotowanych, przy stałym nadzorze ratownika i opiekuna, • sprzęt wodny, z którego korzystają uczestnicy wycieczek musi być wyposaŜony w sprzęt ratunkowy, a korzystać mogą z niego jedynie osoby przeszkolone w zakresie jego obsługi oraz posługiwania się wyposaŜeniem ratunkowym – niedopuszczalne jest uŜywanie łodzi i kajaków podczas silnych wiatrów, • nie wolno urządzać ślizgawek i lodowisk na rzekach, stawach, jeziorach i innych zbiornikach wodnych, • przed przystąpieniem do strzelania z broni sportowej naleŜy zapoznać uczniów z zasadami korzystania ze strzelnicy i bezpiecznego obchodzenia się z bronią, • niedopuszczalne jest wydawanie osobom pozostającym pod opieką szkoły lub placówki sprzętu, którego uŜycie moŜe stwarzać zagroŜenie dla zdrowia lub Ŝycia, jeŜeli szkoła nie ma moŜliwości zapewnienia warunków do bezpiecznego korzystania z tego sprzętu, • bramki i kosze do gry oraz inne urządzenia, których przemieszczenie się moŜe stanowić zagroŜenie dla zdrowia ćwiczących muszą być mocowane na stałe. - 8 - Wycieczki szkolne Przy organizacji zajęć, imprez i wycieczek poza terenem szkoły liczbę opiekunów oraz sposób zorganizowania opieki ustala się uwzględniając wiek, stopień rozwoju psychofizycznego, stan zdrowia i ewentualną niepełnosprawność osób powierzonych opiece szkoły. Przepisy nie zawierają informacji, jak liczna moŜe być grupa, którą opiekuje się jeden opiekun – zapewnienie bezpieczeństwa musi bowiem wynikać z rzeczywistej potrzeby. Opiekun wycieczki musi sprawdzić listę obecności uczestników przed wyruszeniem z kaŜdego miejsca pobytu. RównieŜ współpraca z rodzicami przyczynia się do bezpieczeństwa uczestników wycieczki – najlepiej pisemnie poinformować rodziców o szczegółowym planie wycieczki, podać, co ze sobą uczniowie powinni zabrać, gdzie i kiedy są planowane wyjazdy. Pierwsza pomoc w razie wypadku Apteczki zaopatrzone w środki niezbędne do udzielania pierwszej pomocy i instrukcja o zasadach jej udzielania powinny być umieszczone w przypadku placówek oświatowych w takich pomieszczeniach, jak: • Pokój nauczycielski, • Laboratoria, • Pracownie, • Warsztaty szkolne, • Pokój nauczycieli wychowania fizycznego, • Pokój kierownika internatu, • Kuchnia. Nauczyciele, szczególnie Ci prowadzący zajęcia w warsztatach i laboratoriach, a takŜe zajęcia wychowania fizycznego, powinni być przeszkoleni w zakresie udzielania pierwszej pomocy. Najczęstsze przyczyny wypadków uczniowskich: • Niezwracanie uwagi na bezpieczeństwo innych, • Bieganie zamiast chodzenia, • śywiołowe zachowanie, - 9 - • Nieprzestrzeganie zasady prawostronnego ruchu, • Zamyślenie, • Pośpiech, • Brak skutecznego nadzoru nad uczniami, • Śliskie nawierzchnie, • Nierówne podłogi, • Brak zabezpieczenia poręczy, • Niestabilnie zamocowany sprzęt sportowy, • Niezabezpieczone przewody, • Niskie stropy nad przejściami. W sytuacji, gdy dojdzie do wypadku ucznia, naleŜy natychmiast zawiadomić jego rodziców lub opiekunów, organ prowadzący szkołę, pracownika słuŜby BHP, społecznego inspektora pracy i radę rodziców. Literatura: • Kadry w oświacie – praktyczny poradnik dla dyrektora szkoły i placówki oświatowej. Wydawnictwo Wiedza i Praktyka, Warszawa 2007. • Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r - Karta Nauczyciela – Dz.U.z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zmianami • Ustawa z 26 czerwca 1974 r - Kodeks pracy – tekst jednolity: Dz.U. z 1998 roku, Nr 21, poz. 94 z późn. zmianami • Ustawa z 7 września 1991 r o systemie oświaty Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zmianami • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 31 grudnia 2002 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach Dz.U. z 2003 r Nr 6, poz. 69 z późn. zmianami
• nauczyciel ma obowiązek wejść do sali pierwszy, by sprawdzić czy warunki do
prowadzenia lekcji nie zagraŜają bezpieczeństwu zarówno uczniów jak i jego. Szczególną
uwagę powinien zwrócić na stan szyb w oknach (czy nie są uszkodzone), stan instalacji
elektrycznej (czy np. nie są powyrywane kontakty), czy nie ma mebli tak zniszczonych,
by mogło to zagraŜać bezpieczeństwu,
• jeśli sala lekcyjna nie odpowiada warunkom bezpieczeństwa, nauczyciel ma obowiązek
zgłosić to do dyrektora szkoły celem usunięcia usterek. Do czasu naprawienia usterek
nauczyciel ma prawo odmówić prowadzenia zajęć w danym miejscu,
• przed rozpoczęciem lekcji winien zadbać o wywietrzenie sali, zapewnić właściwe
oświetlenie i temperaturę w niej,
• nauczyciel decyduje o przebiegu zajęć. Ustala zasady korzystania z sali lekcyjnej. Przed
rozpoczęciem lekcji opisuje jej przebieg i informuje o środkach ostroŜności, które naleŜy
przedsięwziąć, aby nie narazić uczniów i siebie na niebezpieczeństwo,
• podczas zajęć nauczyciel nie moŜe pozostawić uczniów bez Ŝadnej opieki. Jeśli musi
wyjść, powinien zgłosić to nauczycielowi z sali obok, lecz sytuacja taka nie zwalnia go od
odpowiedzialności za uczniów,
• uczniów chcących skorzystać z toalety nauczyciel zwalnia pojedynczo. Jest powszechnie
wiadome, iŜ uczniowie najczęściej dopuszczają się nagannych czynów, kiedy są w
grupach bez opieki dorosłych,
• w razie stwierdzenia niedyspozycji ucznia (jeśli stan jego na to dozwala) naleŜy go
skierować w towarzystwie drugiej osoby do pielęgniarki szkolnej. Jeśli zaistnieje taka
potrzeba udzielić mu pierwszej pomocy. O zaistniałej sytuacji naleŜy powiadomić
rodziców dziecka. Jeśli jest to nagły wypadek, powiadomić dyrektora,
• powinien on takŜe kontrolować właściwą postawę uczniów w czasie lekcji i korygować
zauwaŜone błędy,
• dba o czystość, ład i porządek podczas trwania lekcji i po jej zakończeniu,
• powinien po skończonej lekcji sam otworzyć drzwi, by nie dopuścić do gwałtownego ich
otwarcia przez wybiegających uczniów (moŜe to spowodować uderzenie w - 4 -
przechodzących właśnie korytarzem ludzi).
Nauczyciele zobowiązani są do przestrzegania ustalonych godzin rozpoczynania i
kończenia zajęć edukacyjnych oraz do respektowania prawa uczniów do pełnych przerw
międzylekcyjnych.
W czasie przerw uczniowie pozostają pod nadzorem i opieką nauczycieli. Organizację i
harmonogram dyŜurów nauczycieli ustala dyrektor szkoły po uwzględnieniu potrzeb szkoły.
To są podstawowe
A to szczegółowe
Substancje i preparaty chemiczne
NaleŜy je umieścić w odpowiednich pojemnikach opatrzonych napisami zawierającymi:
• Nazwę substancji lub preparatu,
• Informację o ich niebezpieczeństwie lub szkodliwości dla zdrowia.
NaleŜy je przechowywać w zamkniętych pomieszczeniach, specjalnie przystosowanych
do tego celu. Osoba prowadząca zajęcia z uŜyciem takich preparatów powinna zostać
zaopatrzona w karty charakterystyk niebezpiecznych substancji i preparatów chemicznych
zgromadzonych w szkole.
Lekcje wychowania fizycznego
• uczniowie nie mogą pozostawać bez opieki osób upowaŜnionych. Nauczyciel prowadzący
zajęcia powinien dostosować stopień trudności i intensywności ćwiczeń do aktualnej
sprawności fizycznej i wydolności ćwiczących,
• nauka pływania moŜe odbywać się jedynie w miejscach specjalnie do tego celu
wyznaczonych i przygotowanych, przy stałym nadzorze ratownika i opiekuna,
• sprzęt wodny, z którego korzystają uczestnicy wycieczek musi być wyposaŜony w sprzęt
ratunkowy, a korzystać mogą z niego jedynie osoby przeszkolone w zakresie jego obsługi
oraz posługiwania się wyposaŜeniem ratunkowym – niedopuszczalne jest uŜywanie łodzi
i kajaków podczas silnych wiatrów,
• nie wolno urządzać ślizgawek i lodowisk na rzekach, stawach, jeziorach i innych
zbiornikach wodnych,
• przed przystąpieniem do strzelania z broni sportowej naleŜy zapoznać uczniów z
zasadami korzystania ze strzelnicy i bezpiecznego obchodzenia się z bronią,
• niedopuszczalne jest wydawanie osobom pozostającym pod opieką szkoły lub placówki
sprzętu, którego uŜycie moŜe stwarzać zagroŜenie dla zdrowia lub Ŝycia, jeŜeli szkoła nie
ma moŜliwości zapewnienia warunków do bezpiecznego korzystania z tego sprzętu,
• bramki i kosze do gry oraz inne urządzenia, których przemieszczenie się moŜe stanowić
zagroŜenie dla zdrowia ćwiczących muszą być mocowane na stałe. - 8 -
Wycieczki szkolne
Przy organizacji zajęć, imprez i wycieczek poza terenem szkoły liczbę opiekunów oraz
sposób zorganizowania opieki ustala się uwzględniając wiek, stopień rozwoju psychofizycznego,
stan zdrowia i ewentualną niepełnosprawność osób powierzonych opiece szkoły. Przepisy nie
zawierają informacji, jak liczna moŜe być grupa, którą opiekuje się jeden opiekun – zapewnienie
bezpieczeństwa musi bowiem wynikać z rzeczywistej potrzeby.
Opiekun wycieczki musi sprawdzić listę obecności uczestników przed wyruszeniem z
kaŜdego miejsca pobytu. RównieŜ współpraca z rodzicami przyczynia się do bezpieczeństwa
uczestników wycieczki – najlepiej pisemnie poinformować rodziców o szczegółowym planie
wycieczki, podać, co ze sobą uczniowie powinni zabrać, gdzie i kiedy są planowane wyjazdy.
Pierwsza pomoc w razie wypadku
Apteczki zaopatrzone w środki niezbędne do udzielania pierwszej pomocy i instrukcja o
zasadach jej udzielania powinny być umieszczone w przypadku placówek oświatowych w takich
pomieszczeniach, jak:
• Pokój nauczycielski,
• Laboratoria,
• Pracownie,
• Warsztaty szkolne,
• Pokój nauczycieli wychowania fizycznego,
• Pokój kierownika internatu,
• Kuchnia.
Nauczyciele, szczególnie Ci prowadzący zajęcia w warsztatach i laboratoriach, a takŜe
zajęcia wychowania fizycznego, powinni być przeszkoleni w zakresie udzielania pierwszej
pomocy.
Najczęstsze przyczyny wypadków uczniowskich:
• Niezwracanie uwagi na bezpieczeństwo innych,
• Bieganie zamiast chodzenia,
• śywiołowe zachowanie, - 9 -
• Nieprzestrzeganie zasady prawostronnego ruchu,
• Zamyślenie,
• Pośpiech,
• Brak skutecznego nadzoru nad uczniami,
• Śliskie nawierzchnie,
• Nierówne podłogi,
• Brak zabezpieczenia poręczy,
• Niestabilnie zamocowany sprzęt sportowy,
• Niezabezpieczone przewody,
• Niskie stropy nad przejściami.
W sytuacji, gdy dojdzie do wypadku ucznia, naleŜy natychmiast zawiadomić jego
rodziców lub opiekunów, organ prowadzący szkołę, pracownika słuŜby BHP, społecznego
inspektora pracy i radę rodziców.
Literatura:
• Kadry w oświacie – praktyczny poradnik dla dyrektora szkoły i placówki oświatowej.
Wydawnictwo Wiedza i Praktyka, Warszawa 2007.
• Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r - Karta Nauczyciela – Dz.U.z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z
późn. zmianami
• Ustawa z 26 czerwca 1974 r - Kodeks pracy – tekst jednolity: Dz.U. z 1998 roku, Nr 21,
poz. 94 z późn. zmianami
• Ustawa z 7 września 1991 r o systemie oświaty Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn.
zmianami
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 31 grudnia 2002 roku w sprawie
bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach Dz.U. z
2003 r Nr 6, poz. 69 z późn. zmianami