Question

1.Opisz krótko różnice pomiedzy czasem słonecznym a strefowym.

2.Wyjaśnij różnice pomiędzy siatką geograficzną i siatką kartograficzną.

Answer 1

Czas słoneczny jest różny w danym momencie w różnych miejscach na Ziemi. Zjawisko to związane jest w ruchem obrotowym (wirowym) Ziemi.

Ruch obrotowy polega na tym, że kula ziemska nieustannie obraca się wokół własnej osi. Wskutek tego każdy punkt leżący na Ziemi nieustannie przesuwa się z zachodu na wschód.

Pełen obrót trwa w przybliżeniu 24 godziny. Oznacza to, że na obrót o 1° Ziemia potrzebuje 4 minut.

Ponieważ Ziemia obraca się z zachodu na wschód, na zachód od miejscowości A jest godzina wcześniejsza, na wschód – późniejsza.

W zadaniach związanych z czasem słonecznym interesuje nas jedynie długość geograficzna miejscowości, szerokość geograficzna jest bez znaczenia (czyli interesują nas tylko oznaczenia E – na wschód od południka 0° oraz W – na zachód od południka 0°).

Czas strefowy, czas obowiązujący w strefach o szerokości 15° długości geograficznych, równy czasowi słonecznemu średniemu środkowego południka strefy, różniący się o całkowitą liczbę godzin od czasu uniwersalnego.

Granice stref przebiegają wzdłuż południków odpowiadających długościom geograficznym 7°30’±n·15° (gdzie n - liczba naturalna) i na ogół są zgodne z granicami państwowymi. W Polsce obowiązuje czas strefowy środkowoeuropejski, o jedną godzinę późniejszy od czasu uniwersalnego.

Siatka geograficzna

Siatka geograficzna jest to układ południków i równoleżników na globusie.
Globus jest modelem Ziemi i w rzeczywistości tj. na powierzchni Ziemi linie południków i równoleżników nie istnieją.
Cechy globusów:
1. cechą charakterystyczną siatki geograficznej jest przecinanie się południków i równoleżników pod kątem prostym,
2. pokazują silnie zgeneralizowany /czyli uogólniony/ obraz powierzchni Ziemi, ponieważ najczęściej przedstawiają Ziemię zmniejszoną 80-, 40- i 30 milionów razy,
3. wiernie oddają odległości, powierzchnie i kąty,
4. południki mają kształt półokręgów, a równoleżniki są okręgami.

 

Siatka kartograficzna

W wyniku przeniesienia powierzchni kuli na płaszczyznę powstaje siatka kartograficzna.
Jest to układ południków i równoleżników na mapie, który służy do określania położenia geograficznego czyli długości i szerokości geograficznej. Sposób rzutowania siatki geograficznej na płaszczyznę i powierzchnia na którą siatka geograficzna jest przenoszona mogą być bardzo różne. Najczęściej siatka geograficzna jest przenoszona na płaszczyznę, na pobocznicę walca lub pobocznicę stożka. Sposób przeniesienia powierzchni elipsoidy /w przybliżeniu powierzchni Ziemi/ na płaszczyznę nazywamy odwzorowaniem kartograficznym. Efektem odwzorowania jest siatka kartograficzna. W związku z tym, że nie da się rozwinąć bez rozcinania powierzchni kuli lub elipsoidy to siatki kartograficzne cechuje obecność zniekształceń.