2. Kultura sarmacka W XVII i pierwszej połowie XVIII w. W Rzeczpospolitej królował sarmatyzm. Jego podstawą była ideologia wywodząca polską szlachtę od starożytnych Sarmatów (plemiona irańskie, mylnie uważane za protoplastów Słowian). Sarmatyzm integrował szlachtę Rzeczypospolitej, uzasadniając posiadane przez nią przywileje społeczne, ale także odmienność jej obyczajów.
Potocznie mianem sarmatyzmu określa się najczęściej szeroko rozumiany styl życia polskiej szlachty, jej specyficzną mentalność, a także kulturę. Nowym gatunkiem literackim stał się wówczas pamiętnik (Jan Chryzostom Pasek, Stefan Żółkiewski, Samuel Maskiewicz, także diariusz Albrechta S. Radziwiłła). Poezję w języku polskim tworzyli m.in. Jan Hieronim Morstin, Wacław Potocki, Mikołaj Sęp-Szarzyński oraz Wespazjan Kochowski, zaś po łacinie Mikołaj Sarbiewski.
W XVII w. W Rzeczpospolitej rozwinęła się astronomia i matematyka. W naukach tych wyróżnili się Jan Brożek, Jan Heweliusz oraz Adam Kochański. Na polu naukowym działali też filozof Sebastian Petrycy (przełożył on na język polski Etykę i Politykę Arystotelesa) oraz prawnik Gottfried Lengnih. Podręcznik rolnictwa dla ziemian napisał Jakub. K. Haur.
Szlachta interesowała się historią (np. Szymon Starowolski). Swoiście wiedzę popularyzowała wyśmiewana przez historyków encyklopedia Nowe Ateny (1745) Benedykta Chmielowskiego oraz szeroko czytane kalendarze.
W XVII-XVIII w., dzięki mecenatowi królewskiemu i magnackiemu, rozwinęła się architektura. Powstało wówczas wiele wybitnych budowli, głównie w stylu barokowym. Zaliczały się do nich m.in. pałac w Wilanowie, zamek Koniecpolskich w Podhorcach, zamek Lubomirskich w Wiśniczu. Przykładem ówczesnej architektury sakralnej są natomiast: kościół św. Piotra i Pawła w Krakowie, a z późniejszego okresu rokokowy kościół wizytek w Warszawie.
1.
-przerost formy nad treścią
-zwracanie uwagi na szczegóły
-przepych
-wyszukane kształty
-miękkie, fantazyjne linie
- liczne cofnięcia, wysuniecia
-nie ma prostych linii
2. Kultura sarmacka
W XVII i pierwszej połowie XVIII w. W Rzeczpospolitej królował sarmatyzm. Jego podstawą była ideologia wywodząca polską szlachtę od starożytnych Sarmatów (plemiona irańskie, mylnie uważane za protoplastów Słowian). Sarmatyzm integrował szlachtę Rzeczypospolitej, uzasadniając posiadane przez nią przywileje społeczne, ale także odmienność jej obyczajów.
Potocznie mianem sarmatyzmu określa się najczęściej szeroko rozumiany styl życia polskiej szlachty, jej specyficzną mentalność, a także kulturę. Nowym gatunkiem literackim stał się wówczas pamiętnik (Jan Chryzostom Pasek, Stefan Żółkiewski, Samuel Maskiewicz, także diariusz Albrechta S. Radziwiłła). Poezję w języku polskim tworzyli m.in. Jan Hieronim Morstin, Wacław Potocki, Mikołaj Sęp-Szarzyński oraz Wespazjan Kochowski, zaś po łacinie Mikołaj Sarbiewski.
W XVII w. W Rzeczpospolitej rozwinęła się astronomia i matematyka. W naukach tych wyróżnili się Jan Brożek, Jan Heweliusz oraz Adam Kochański. Na polu naukowym działali też filozof Sebastian Petrycy (przełożył on na język polski Etykę i Politykę Arystotelesa) oraz prawnik Gottfried Lengnih. Podręcznik rolnictwa dla ziemian napisał Jakub. K. Haur.
Szlachta interesowała się historią (np. Szymon Starowolski). Swoiście wiedzę popularyzowała wyśmiewana przez historyków encyklopedia Nowe Ateny (1745) Benedykta Chmielowskiego oraz szeroko czytane kalendarze.
W XVII-XVIII w., dzięki mecenatowi królewskiemu i magnackiemu, rozwinęła się architektura. Powstało wówczas wiele wybitnych budowli, głównie w stylu barokowym. Zaliczały się do nich m.in. pałac w Wilanowie, zamek Koniecpolskich w Podhorcach, zamek Lubomirskich w Wiśniczu. Przykładem ówczesnej architektury sakralnej są natomiast: kościół św. Piotra i Pawła w Krakowie, a z późniejszego okresu rokokowy kościół wizytek w Warszawie.